Değişim Sürecindeki Fas Monarşisi: Evrim mi? Devrim mi?

Köklü bir geçmişe sahip, dünyanın en eski hükümdarlığından biri tarafında yönetilen Fas Monarşi’si de diğer bölge ülkeleri gibi, Aralık-Ocak Tunus Halk Ayaklanmaları sonucunda eski Tunus Devlet Başkanı Bin Ali’nin devrilmesi ile bölgede esmeye başlayan değişim yanlısı rüzgarlarından etkilenmiştir.  Arap Baharı’nın etkisi ile demokrasi yanlısı gençlik hareketi Değişim için 20 Şubat Hareketi, Fas siyasi hayatına büyük ölçüde dinamizm getirmiş ve monarşiyi değişim yanlısı politikalar üretmeye zorlamıştır. Öte yandan Fas’ta organize edilen protesto gösterileri Değişim için 20 Şubat Hareketi ile sınırlı kalmamı, öğretmenler, değişim yanlısı gruplar ve işsizler de bağımsız olarak çeşitli gösteriler düzenlemişlerdir.
 
Arap Baharı’nın getirdiği siyasal dinamizm yanı sıra, Tunus ve Mısır’da iktidar değişiklikleri bölgedeki mevcut iktidarları görece reform programlarına yönlendirmiştir. Bu bağlamda, Fas’ta da 1 Temmuz’da da anayasal referandum düzenlenmiştir. Ancak kralın kontrolünde ilerleyen anayasal reform süreci, Değişim için 20 Şubat Hareketi, bazı siyasi partiler ve sendikalar tarafından kabul edilmemiş ve sonuç olarak eylemler devam etmiştir. Fas’ta protesto gösterileri neredeyse her Cuma düzenlenmeye devam etmektedir.
 
Değişim için 20 Şubat Hareketi,  Fas İnsan Hakları Örgütü ve Adalet ve Hakikat Forumu gibi sivil toplum kuruluşları, Adalet ve Yardımlaşma Hareketi gibi İslamcı gruplar ve Amazigh hareketleri tarafından desteklenmektedir. Hareket içine dahil olan her grup, taleplerini de beraberin de getirmiş ve talepler listesi Şubat ayından bu yana genişlemiştir. Muhalif grupların gevşek de olsa ittifak kurabildiği Fas’ta 25 Kasım 2011 tarihinde parlamento seçimleri gerçekleşecektir. Ancak Kasım 2011 seçimlerinin ülkede 20 Şubat Hareketi başta olmak üzere bazı gruplar tarafından boykot edileceği açıklanmıştır.