Irak Gündemi: 14-20 Ocak 2019

Siyaset
Irak kabinesi henüz tamamlanmamasına rağmen Elektrik ve İletişim bakanları hakkında milletvekilleri tarafından suçlamalar ileri sürülmüştür. Elektrik Bakanı Luay El-Hatib hakkında bakanlıkta mezhepsel olarak işten çıkarmalar gerçekleştirdiği iddia edildi. İletişim Bakanı Naim Rubai’nin ise kapatılan Baas Partisi’ne üye olduğu gerekçesiyle görevden alınması istendi. Daha önce Eğitim Bakanı Şeyma El-Hayali’nin kardeşinin IŞİD üyesi olması iddiası ile Bakan El-Hayali’nin görevden alınması istenmişti. Kabine tamamlanmadan, bazı bakanların görevden alınması veya ayrılmaya zorlanması hükümete olan güvenin düşmesine yol açabilir. Iraklılar nezdinde seçime katılımın düşük kalması ile Iraklıların siyasi sürece güveninin düştüğü söylenebilir.

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği (IBYSK), 2018 yılının son aylarında yapılması planlanan ancak IBYSK Kurulu’ndaki üyelerin görevden alınması ve yeni atamaların yapılması üzerine yapılamayan vilayet meclisi seçimlerinin Kasım 2019’da yapılabileceğini açıkladı. Ancak seçim takviminin oluşturulması için bakanlar kurulunun karar alması gerekmektedir. Başbakan Adil Abdülmehdi’nin henüz kabine pazarlıklarına devam etmesi güç boşluklarının oluşmasına sebep olmaktadır. Ayrıca Mukteda Sadr tarafından hükümete tanınan 100 günlük süre dolmaktadır. Bu sürenin sonucunda Sadr’ın hükümetten desteğini çekmesi hükümetin düşmesine sebep olabileceği gibi azınlık hükümetine dönmesine de yol açabilir.

Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), IKBY’de hükümetin kurulması ve iki parti arasındaki gerilimin düşürülmesi amacıyla partili heyetler Kifri’de toplandı. Tarafların Kerkük ve “diğer tartışmalı” bölgelerde güvenliğin sağlanması konusunda peşmergenin bölgeye geri dönmesi için fikir birliğine varıldığı açıklandı. Kerkük gibi farklı etnik grupların yaşadığı şehirler için tek taraflı verilen kararlar şehirlerdeki birliktelik ve barış ortamına zarar vermektedir. Bu nedenle Kerkük hakkında alınacak kararlarda Türkmen, Arap ve Kürtlerin ortak karar alması gerekecektir.

Güvenlik
Haşdi Şaabi, sınırın Suriye tarafında IŞİD’e karşı operasyon düzenledi. Haşdi Şaabi tarafından yapılan açıklamaya göre Suriye’nin Suse bölgesinde 35 IŞİD üyesi öldürüldü. Suriye sınırında bulunan El-Kaim terör örgütü IŞİD’in sınır geçişgenliğini kullanmasından dolayı saldırılara maruz kalmaktadır. Bu nedenle Irak Hava Kuvvetleri’nin önümüzdeki günlere sınır ötesine düzenlediği hava saldırılarını arttırması beklenebilir. Ayrıca daha önce sınır dışına düzenlendiği iddia edilen operasyonlar Irak güvenlik güçleri tarafından yalanlanmıştır. İlk kez gerçekleşen bir operasyonun resmi olarak duyurulması dikkat çekicidir.

Ekonomi
ABD’nin İran’a uygulayacağı ambargo hakkında üç hafta içerisinde üç İranlı bakan Irak’ı ziyaret etti. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’ten önce İran Petrol Bakanı Bican Zengene ve  İran Enerji Bakanı Rıza Ardakanyan, Irak’ta mevkidaşları ile görüştü. Mart ayında Irak için yürürlüğe girecek olan ABD’nin İran ambargosundan önce iki ülkenin ticari ilişkilerini arttırmak için üst düzey görüşmeler yapması dikkat çekicidir. Görüşmelerde ABD doları yerine ülkelerin kendi para birimleri üzerinden ticaret yapmaları konusu üzerinde durulduğu Irak Dışişleri Bakanlığı kaynakları tarafından ifade edilmektedir.

Sosyal Hayat
Türk Kızılayı, Süleymaniye’nin Halepçe ilçesinde yaşayan insanlara kışlık yardımda bulundu. Türk Kızılayı, 2018 yılının Eylül ayından beri 65 bin Iraklıya yardım ulaştırdı.