Irak Siyasetinde Şii Partiler: Pozisyonlar, Seçimler ve Beklentiler

Irak toplumunun büyük kısmını oluşturan Şiiler, 2003 sonrasında kurulan yeni siyasi sistem ile ülkedeki başat aktör pozisyonuna gelmiştir. Ancak Baas rejimi döneminde (1968-2003) Irak Şiilerine uygulanan baskıya tepki olarak, 2003 sonrasında ülkedeki yönetimi devralan Şii grupların da oluşan yeni ortam içerisinde diğer gruplara baskıcı politikalar uyguladığı söylenebilir. Ancak işgal sonrasında Irak’ın yaşadığı iç savaşlar ve terör örgütlerinin zemin bulması nedeniyle asgari ölçüde bir arada yaşayabilir toplumun önemi daha iyi anlaşılmıştır. 

Irak siyasi tarihinin ve Şiilerinin edindiği bu tecrübeler ışığında, kapsayıcılığın önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Ancak grup çıkarının üzerinde tanımlama yapamayan farklı aktörlerin bu konudaki fikir ayrılıkları, Irak’ın geleceği açısından en büyük riski oluşturmaktadır. Zira işgal sonrası süreçte bir arada hareket edebilen Şii siyasi güçler zaman içerisinde farklı yapılara evrilmiştir. Bazıları geleneksel yapılarını korurken, Irak İslam Yüksek Konseyi gibi köklü Şii siyasi gruplarda ayrılma ve bölünmeler yaşanmıştır. Öte yandan, dış müdahalenin etkisiyle de ayrışan Şii aktörler ortaya çıkmıştır.

Buradan hareketle, bugünün Irak’ının ve siyasetinin evrildiği sürecin anlaşılabilmesi için Iraklı Şiilerin taşıdığı önemin büyük olduğu olduğunu söylemek mümkündür. Zira daha önce de belirtildiği gibi Irak’taki nüfusun çoğunluğunu oluşturan Şiiler, 2003 sonrasında Irak siyasetinin ve devlet yönetiminin de yürütücü gücü olmuştur. Bu nedenle Irak Şiilerinin siyasal hayat içerisindeki geçirdiği dönüşümler, yaşadığı ayrışmalar ve birleşme hareketleri Irak’ın geleceğinin anlaşılması için önem taşımaktadır. Bu açıdan söz konusu çalışma özellikle Şii siyasi partilerine ve bu partilerin modern Irak tarihi içerisinde evrilmesine odaklanarak, Irak siyasetinin önemli bir bölümüne ışık tutma amacı taşımaktadır.