Körfez Gündemi: 21-27 Ocak 2018
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan ve BAE arasında kurulan Suud-Emirlikler Koordinasyon Konseyi’nin ilk toplantısı Abu Dabi’de yapıldı. Bu toplantıda iki ülke, ortak kripto para birimini hayata geçirdi. İki ülke arasında kullanılacak olan kripto para birimi, şu aşamada sadece bankalar tarafından kullanılabilecek. Ortak kripto para birimi aynı zamanda iki ülkenin bu para birimi üzerinden para politikası geliştirmelerine de olanak sağlayacak. Aynı zamanda bu toplantıda, iki ülke arasında siber teknoloji ve siber güvenlik üzerine bir takım konularda da anlaşma sağlandı.
Küresel piyasadaki konumunu sağlama alma amacında olan Suudi petrol ve gaz devi ARAMCO şirketi, ABD’nin gaz rezervlerini satın almayı planlıyor. ARAMCO hali hazırda ABD’nin Motiva petrol rafinerisine sahip durumda. CEO Amin Nasır’ın yaptığı açıklamalara göre ARAMCO, ABD’deki petrol rafinerisi Motiva’ya 10 milyar dolar daha ekstra yatırım yapacak. Geçen ayda ise ARAMCO, önümüzdeki on yıl içerisinde gaz ihracatçısı konumuna gelebilmek için 150 milyar dolar harcama planlandığını belirtmişti. ARAMCO’nun gaz üretim kapasitesi yüksek olmasına rağmen büyük oranda Suudi Arabistan içerisine yönelik bir stratejisi bulunmaktadır.
Birleşik Arap Emirlikleri
BAE ile Batılı düşünce kuruluşları arasındaki gerginlikler devam ediyor. Özellikle Yemen iç savaşındaki rolü ve Kaşıkçı cinayetinde Muhammed bin Selman’ın arkasında duran demeçleri sebebiyle bir süredir Batılı düşünce kuruluşları ve BAE arasında anlaşmazlıkların olduğunu bilinmekteydi.
Bu gerginliklere bir yenisi daha eklendi: Ünlü Amerikan düşünce kuruluşu Center for American Progress otoriter rejimler ile arasına bir sınır çekmek adına artık BAE’den fon kabul etmeyeceğini açıkladı.
Katar
Katar, Lübnan ekonomisine destek olmak amacıyla Lübnan devlet tahvillerine 500 milyon dolarlık yatırım yapılacağını açıkladı. Katar’ın söz konusu açıklaması, Emir el-Sani’nin bir Arap ekonomik zirvesine katılmasından sonra geldi. Daha önceden, hiç doğrulanmamış olsa da, Lübnan’ın merkez bankasına Katar tarafından 1 milyar dolarlık depozito yardımı yapılacağı ile ilgili iddialar vardı. 500 milyon dolarlık tahvil alımının Lübnan ekonomisi açısından önemli olduğu biliniyor. Halihazırda Lübnan, Ortadoğu’nun en borçlu ülkelerinden birisi konumunda bulunuyor.
Yemen
İsveç’te ulaşılan ateşkes anlaşmasından sonra Yemen’de Husiler nezdinde göze çarpan en önemli gelişme insansız hava araçlarının kullanılmasının yaygınlaşmasıydı. Yemen’in güneyinde 20 kişiyi yaralayan ve bazı üst düzey askerleri öldüren saldırıdan sonra, Husilerden drone saldırılarının devam edebileceğine dair açıklamalar gelmişti. Bunun üzerine, bu hafta içerisinde merkezi hükümet yanlısı Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon, Husilerin drone programının yapıldığını düşündükleri noktalara hava saldırıları gerçekleştirdiler.
BM’nin açıklamalarına göre Yemen’de 19 milyon kişinin -Yemen nüfusunun üçte ikisinin- içilebilir suya erişimi bulunmuyor. Ateşkes sonrası WFP’nin (Dünya Gıda Programı) çabaları doğrultusunda Yemen’e gıda yardımı yapılması söz konusu olmuştu.
Kuveyt
Kuveyt Başbakan Yardımcısı Sabah el-Halit el-Hamad el-Sabah, teknoloji yatırımında kullanılmak amacıyla 200 milyon dolarlık bir fon oluşturulduğunu açıkladı. Daha önceden 2009 yılında 500 milyon dolarlık bir bütçenin oluşturulduğunu ve bu çerçevede 437 bin kişilik istihdam olanağı yaratıldığındı hatırlattı.
Bahreyn
Geçen yıl Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt tarafından Bahreyn’e 10 milyar dolarlık bir yardım paketi taahhüt edilmişti. Bahreyn, bu paketin bir kısmını teslim aldı. Bahreynli yetkililer tarafından ilk ödemenin değerine dair bir açıklama yapılmadı. Daha önceden Bahreyn dinarı, ABD dolarına sabitlenmişti. Yardım paketi de Bahreyn ekonomisinin canlandırma amacını taşıyor.
Son zamanlarda Ortadoğu’da hem Arap devletlerini hem de yabancı ülke kuvvetlerini içeren askeri tatbikatlarda artış gözlemleniyor. Bu tatbikatlara bir yenisi, Bahreyn ve Mısır ortak deniz ve kara kuvvetleri tarafından eklendi.
