Körfez Gündemi: 24-30 Aralık 2018

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan iç politikası Cemal Kaşıkçı cinayeti sebebiyle çalkalanmaya devam ediyor. Hafta içinde Kral Selman bin Abdülaziz, üst düzey pozisyonlarda bazı yeni görevlendirmeler yaptı. Yeni görevlendirmelerin en önemlisi Kaşıkçı cinayetini konusunda bir süre sessiz kaldıktan sonra açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanı Adil el-Cübeyr’in görevden alınmasıydı.

Adil el-Cübeyr’in yerine Ibrahim al-Assaf dışişleri bakanı olarak atandı. Ibrahim al-Assaf daha önce uzun zaman finans bakanı olarak görev yapmıştı. Dışişleri bakanı pozisyonunun yanında, medya ve eğitim bakanlıklarında da görev değişikliğine gidildi. Daha önce Suudi Arabistan’ın Washington Büyükelçisi görevinde bulunmuş Abdullah bin Bandar Ulusal Muhafızlar’ın başı görevine atandı. Ulusal Muhafızların görevi al-Saud ailesinin korunması olarak biliniyor.

Birleşik Arap Emirlikleri
BAE, 2011’den beri kapalı olan Suriye’nin başkenti Şam Büyükelçiliğini tekrar aktif hale getirdi. Perşembe günü BAE maslahatgüzarı Şam’daki elçiliğin tekrar hizmete girdiğini doğruladı. BAE’nin elçiliğini tekrar açması, Suriye rejiminin görünürlüğü açısından olumlu bir etki yarattı. BAE Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı resmi açıklamada “kardeş iki ülke ilişkilerinin normale dönmesi konusunda BAE isteklidir” ifadelerine yer verildi. İç savaş süresince büyükelçiliği Şam’da açık kalan tek Arap ülkesi Umman oldu. Suriye 2011 yılında muhaliflere yönelik orantısız askeri güç kullanımından ötürü Arap Ligi’nden de çıkarılmıştı.

Aralık ayında OPEC+ üyeleri petrol ihraç eden ülkeler olarak günlük 1.2 milyon varillik üretim kısıtlaması üzerinde anlaşmışlardı. BAE Enerji Bakanı Suhail al-Mazrouei yaptığı açıklamada bu kısıtlamanın petrol piyasalarının dengeye ulaşmasına yetmemesi halinde OPEC’in olağanüstü bir şekilde toplanıp gerekeni yapacağını kaydetti. Aralık ayında OPEC üyesi ülkelerin ve Rusya liderliğindeki OPEC dışı ülkelerin petrol üretiminde kısıtlamaya gitme konusunda anlaşmalarına rağmen, petrol fiyatları cuma günü 2017 yılının üçüncü çeyreğinden beri en düşük seviyesini gördü. Enerji Bakanı ayrıca, OPEC’in ve OPEC-dışı gözlemcilerin oluşturduğu komitenin Şubat sonunda ya da Mart başında Bakü’de bir araya gelebileceğini belirtti.

Katar-Umman
Katar-Umman-Kuveyt arasında denizden yeni bir nakliye rotası oluşturuldu. Öncelikle “Grand Ferry” adlı geminin kullanacağı bu yolun, Katar’ın Hamad, Umman’ın Sohar ve Kuveyt’in Shuwaikh limanlarına da uğradığı belirtildi. Bu ticari yolun hayata geçirilmesi Körfez Krizi’nin başladığı günden beri Umman ve Kuveyt’in, Katar’a yönelik takındığı tutuma ve bulundukları arabuluculuk girişimlerine uygun gözükmekte.

Yemen
İsveç’te, Yemen merkezî hükümeti ile Husi temsilcilerin öncelikle Hudeyde liman şehrinde olmak üzere ateşkes konusunda anlaşmalarının ardından, bölgede küçük çaplı çatışmalar devam etmişti. Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun özellikle Husiler tarafından ateşkesin yer yer bozulduğuna dair eleştirileri olmuştu. Fakat ateşkes kararı sonrasında, BM nezdinde Dünya Gıda Programı (WFP) marifetiyle gıda yardımı yapılması gündeme geldi. Bunun üzerine Hudeyde bölgesine yapılan gıda yardımlarının çalınıp para karşılığı satıldığı ifade edildi. Gıda güvenliği açısından 15.9 milyon kişinin kritik seviye olduğu Yemen’de, WFP 12 milyon kişiye gıda ulaştırmaya çalışıyor.

Kuveyt
Kuveyt, günlük 180,000 varil olan ham petrol üretimini üç yıl içerisinde 250,000 varile, 2023 yılına kadar ise 300,000 varile çıkarmayı hedefliyor. Öte yandan, göreve yeni başlayan Kuveyt Petrol Bakanı Khaled- al Fadhel, ülkesinin OPEC kısıtlamalarına uygun hareket edeceğini belirtti.

Bahreyn
BAE’nin Şam Büyükelçiliği’nin yeniden aktif hale getirmesinin ardından, Bahreyn yetkilileri de hem Şam’daki Büyükelçiliğin hem de Manama’daki Suriye diplomatik misyonun kesintisiz olarak işlevine devam ettiğini belirtti. Özellikle BAE ve Bahreyn’in aynı doğrultudaki adımları ve açıklamaları sonrasında, diğer Körfez ülkelerinin de benzer adımları atmaları bekleniyor