Körfez Gündemi: 25 Şubat-3 Mart 2019

Körfez Ülkeleri Genel
Bu hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın danışmanı Jared Kushner, İsrail-Filistin meselesine dair plana desteklerini alabilmek için Körfez ülkelerine ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyarette planın ekonomik yönüne vurgu yapıldı. Planın 9 Nisan’dan sonra açıklanması bekleniyor. Kushner ayrıca, Türkiye’ye de bir ziyaret gerçekleştirerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile görüşmeler gerçekleştirdi.

Suudi Arabistan
Kaşıkçı cinayetinin yankılarının devam etmesi sebebiyle Suudi Arabistan’ın ABD Büyükelçisi Halit bin Selman’ın yerine Reema bint Bandar yeni büyükelçi olarak atandı. Böylece, Suudi Arabistan ilk defa bir kadın büyükelçi atamış oldu. Reema bint Bandar uzun dönem Suudi Arabistan’ın ABD büyükelçisi görevini yürütmüş Bandar bin Sultan al-Saud’un kızıdır. Önceki büyükelçi Halit bin Selman ise Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın kardeşidir.

Suudi petrol şirketi ARAMCO’nun Yönetim Kurulu Başkanı Amin Nasır, petrol piyasalarının bir algılama krizi ile karşı karşıya olduğunu ve elektrikli cihazlar sebebiyle petrol kullanımında artık sona gelindiğini yansıtan bazı gözlemlerin gerçeği yansıtmadığını belirtti.

Birleşik Arap Emirlikleri
Abu Dabi yetkililerinin Katar’a deniz üzerinden giden kargolar konusunda ambargoyu hafifleten kararlarından sonra Dubai yetkilileri de aynı yolu izledi. Dubai’nin en büyük liman işletmecisi Dubai Ports World artık üçüncü-taraf şirketlerin Katar’dan gelen kargoları alabileceğini ve Katar’a kargo gönderebileceğini belirtti. Yetkililer, Cebel Ali limanının işletmesini elinde tutan Dubai Ports World için ise halen Katar bayraklı ve Katar’ın sahip olduğu gemilerin işlem yapmasının yasak olduğunu belirtti.

Dubaili yetkililer, vatandaşları için 8,7 milyar dolarlık yeni bir iskan projesini duyurdu. 32 milyar dirheme denk gelen projeyi Dubai Emiri Muhammed bin Raşid el-Maktum duyurdu. Projeye göre 6 yıl içerisinde 34 bin konut yapılması planlanıyor.

Katar
ExxonMobil son iki yıl içerisinde dünya çapındaki en büyük üçüncü doğal gaz rezervini keşfettiğini duyurdu. Keşif yapılan bölge ise Kıbrıs sahillerine yakınlığı ile öne çıkmaktadır. İlk bakışta incelenen verilere göre, 5 ile 8 trilyon kübik kadem (cubic feet) seviyesinde bir keşif yapıldığı söylenmektedir. 2017 yılında, söz konusunu bölgede araştırma yapabilme hakkını ExxonMobil ve Katar’ın petrol şirketi Qatar Petroleum ortaklığı kazanmıştı. Ortaklığın %60’ı ExxonMobil’in hissesi ve %40’ı da Katar’ın hisselerinden oluşuyor.

Katar Silahlı Kuvvetleri’nin, Türkiye’nin Kars şehrinde bir süredir devam eden askeri tatbikata katılımı sona erdi. Katar Silahlı Kuvvetleri ilk defa kış tatbikatlarına katıldı. Söz konusu tatbikata Kuveyt de dahil olmak üzere 15 ülke katıldı.

Yemen
Yemen’de iç savaşın gidişatını değiştiren iki ülke Suudi Arabistan ve BAE, ülkeye 500 milyon dolar tutarında yardım programı temin edileceğini duyurdu. Bunun dışında, geçen hafta savaşan tarafların üzerinde anlaştığı Hudeyde’den çekilme konusu da sıcaklığını koruyor. Hudeyde’deki son gelişmelerden sonra, BM gıda yardımı çabaları da artmış durumda bulunuyor.

Kuveyt
Kuveyt, Çin ile 10 milyar dolarlık bir fon oluşturmayı planlıyor. Kuveyt – Çin İpek Yolu Fonu adı ile anılacak olan fonun İpek Yolu üzerinde Kuveyt’in üstleneceği görevler için ve Çin’in “Bir Kuşak, Bir Yol” girişiminin fonlanması için kullanılabilecek. Kuveyt ve Çin, fonu oluşturmak için 5’er milyar dolarlık bir tutar ortaya koyacak. Söz konusu plan, petrol-dışı ekonomik kaynaklarını çeşitlendirmeyi hedefleyen Kuveyt’in 2035 yılına kadar ulaşmayı hedeflediği planları ile de uyumlu.

Bahreyn
Pazartesi günü Bahreyn kabinesi ülkenin bütçe açığını 1,63 milyar dolar daha azaltabilecek 2 yıllık süreli bir devlet bütçesinin taslağını onayladı. Geçen yıl Körfez’deki müttefiklerinden 10 milyar dolarlık yardım sözü alan ve yardımın taksitlerini almaya başlayan Bahreyn, 2022 yılına kadar bütçe açığını kapatmayı planlıyor. Hükümetin açıklamalarına göre 2019 yılında bütçe açığı 708, 2020 yılında ise 613 milyon dinar seviyesinde olacak.

Umman
Umman’da çalışan yabancı sayıları 2015 yılından bu yana en düşük seviyeyi gördü. Omanization (Ummanlaştırma) politikası kapsamında Umman Hükümeti, diğer Körfez ülkeleri gibi, kendi vatandaşlarının istihdam olanaklarını artırma amacıyla yabancı istihdamına bir takım sınırlamalar getiriyor. 2017 yılı Şubat ayında ülke nüfusunun yüzde 45,9’una denk gelen yabancı sayısı 2018 yılı Şubat ayında 45,1 seviyesine düşmüştü. Körfez ülkelerinin yabancılar açısından tercih edilme oranlarına bakıldığında ise listenin başında BAE ve Bahreyn, ardından Umman ve ardından ise Suudi Arabistan ve Kuveyt’in geldiği görülüyor