Kuzey Afrika Gündemi: 1-7 Ekim 2018

Dünya Bankası’na göre, 2018 yılında Kuzey Afrika ülkeleri kısmi ekonomik büyüme alanında gelişme kaydetti. Bölgede, ülke ekonomileri hala toparlanma aşamasında ve bu durum son birkaç aydır göreceli olarak petrol fiyatlarında artışa yol açıyor. Hala yapılması gereken çok fazla şey var ve yapısal reformların gecikmesi süreci olumlu etkiliyor.
Ekim ayında yayınlanan Dünya Bankası Ortadoğu ve Kuzey Afrika Raporu’na göre, 2018’de Cezayir, beklentinin altında büyüme gösterecek. Fas ise, reformları yürürlüğe koymazsa kalkınma modelini riske atmış olacak. Petrol fiyatlarının düşük seyretmesi Cezayir ekonomisini zorladığı gibi, Fas'ta ise Adalet ve Kalkınma Partisi muktedir olamadığı için kısıtlı imkanlardan eski eltiler daha fazla yararlanıyor, kalkınma halka yeterince yansımıyor.
Afrika Ekonomi Forumu, Afrika ekonomilerindeki sapmalar ve üretim kayıplarının nedenlerini analiz edebilmek amacıyla, araştırmacıların mikroekonomik verilere erişim elde etmesi için çağrıda bulundu.

Batı Sahra ve Polisario Cephesi
Birleşmiş Milletler, Fas, Cezayir, Moritanya ve Polisaryo Cephesi’ni, süregelen çatışmaya ilişkin Aralık’ta Cenevre’de müzakerelere davet etti. 1974’ten beri devam eden çatışmanın tarafları, Batı Sahra’yı kendi topraklarının bir parçası kabul eden Fas ve ayrılık isteyen Batı Sahra Bölgesi’nde faaliyet gösteren Polisaryo Cephesi (kendisini Sahra Arap İslam Cumhuriyeti olarak adlandırıyor). Çatışma, farklı tarafları destekleyen bölge ülkeleri nedeniyle (Cezayir, İran) uluslararası bir boyut kazanmıştır. BM Genel Sekreteri Guterres, Cenevre’deki görüşmelere dek BM Batı Sahra misyonunu bir yıl daha uzatılması için Güvenlik Konseyi’ne çağrıda bulunmuştur. 

Cezayir
Cezayir’in enerji geliri, 2018’in ilk 8 ayında, 2017’ye göre  %21 arttı. Cezayir’in ihracarının %93’ü petrol ve doğalgazdan sağlanıyor. Cezayir, azami enerji verimliliğinde yeni teknolojilerden yararlanmak adına, yenilenebilir enerji alanında gelişmeyi ulusal bir öncelik haline getirdi.
Çift meclisli Cezayir'de, Alt Meclis’in Başkanı Said Boyhadja, yönetiminin yetersiz olduğu gerekçesiyle kendisine yöneltilen istifa talebini reddetti. Kendi partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin (FLN) baskısına rağmen görevde kalan ve bir yıldır Meclis Başkanlığı görevini sürdüren Bouhadja, usulsüz ödenek talepleri nedeniyle istifasının istenmesine karşı çıkarak görevini anayasal ve meşru bir şekilde sürdürdüğünü açıkladı.

Libya
BM Libya Misyonu Şefi Gassan Salame, seçimlerin 10 Aralık’ta düzenlenmesinin düşük bir ihtimal olduğunu belirtti. Fransa yönlendirmesiyle planlanan seçimlerin, yıl sonunda yapılması yönünde anlaşma yapılmıştı. Libya’nın başkenti Trablus’ta, BM ve Serrac’ın başkanlığındaki Trablus Yönetimi’nin vardığı anlaşmaya göre, askeri gruplar Trablus’tan çekilecek ve şehrin güvenliği yerel kolluk kuvvetlerine bırakılacak. Yeni düzenlemenin bir parçası olarak, Trablus Limanı’nın kontrolü el-Nawasi birliklerinden hükümete devredildi.
BM destekli Trablus hükümetinin Başbakanı Serrac, Pazar günü İçişleri Bakanı, Ekonomi ve Sanayi Bakanı’nı değiştirdi. Serrac’ın ülkede desteğini arttırmak ve başkentteki çatışmaların ardından güvenliği yeniden sağlamak amacıyla değişikliğe gittiği iddia edildi.

Moritanya 
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin raporuna göre, Moritanya’daki Mbera kampında 2000 yerli göçmen ve mültecinin yanı sıra 57,000 Malili göçmen yer alıyor.

Tunus
ABD Dışişleri Bakanlığı, 2017’de yayınladığı bir raporda, Tunus-Libya sınırında kaçakçılık yapan DAEŞ dahil, tüm terörist gruplarının bünyesinde bulunan Tunus vatandaşlarının, Tunus’un güvenliği için bir tehdit olduğunu belirtti.  Raporda 970 Tunus vatandaşının Irak, Suriye ve Libya’dan ülkesine döndüğü, ayrıca ülkede terörle mücadelenin özellikle turistik bölgelerde gelişme kaydettiği belirtiliyor.
Tunus ve İtalya, yasadışı şekilde İtalya’da bulunan Tunuslu göçmenleri iade etmek ve iki ülke arasında işbirliğini güçlendirmek üzere anlaştı. İtalya Başbakanı Salvini, iki ülkenin Kuzey Afrika ile Avrupa arasında insan kaçakçılığı ile mücadele etme ve bu süreçte can kaybını azaltmak için mücadele edeceğini belirtti.

Fas
675 göçmen, insan kaçakçılarının kullandığı rotadan deniz yoluyla Avrupa’ya geçmeye çalışırken İspanya Sahil Güvenlik Kuvvetleri tarafından durduruldu/kurtarıldı.
İspanya basınında, terör örgütü Hizbullah aracılığı ile İran ve Polisaryo Cephesi’nin bağlantısına ilişkin Fas’ın yakın zamanda ABD’ye kanıt sunduğu iddia edildi. Fas Dışişleri Bakanı Nasser Bourita, Eylül ayında gerçekleşen ABD ziyaretinde İran ve Polisaryo Cephesi’ne ilişkin görüşmeler yaptığını açıkladı. Fas ve ABD, İran’ın Kuzey Afrika bölgesindeki etkisini azaltmaya çalışıyor