Analiz

12 Haziran 2011 Türkiye Genel Seçimlerinin Ortadoğu Ülkelerindeki Yansımaları

Irak basınında Türkiye 2011 genel seçimlerinin yansımalarına bakıldığında Kürt basının daha ilgili olduğu görülmektedir. Peyamner, Rudaw ve Ak news’te yer alan köşe yazıları, blok halinde seçimlere giren BDP’ye ağırlık verdikleri ve yeni anayasa tartışmalarına değindikleri görülmektedir. Seçim sonrası parlamento dağılımının AK Parti’ye yeni anayasayı tek başına hazırlayacak yetkiyi vermediğini ve bu nedenle BDP ile uzlaşı sağlama yoluna gidileceği öngörüsünün ağırlık kazandığı bu yazılarda yeni anayasa çalışmalarının Kürt sorunun çözümünde olumlu bir gelişme olacağı savunulmaktadır.
 
Lübnan ve Ürdün basınında yer alan köşe yazılarında ise AK Parti’nin seçim’de büyük bir başarı elde ettiği söylenmektedir.
 
Pan-Arap gazeteleri olan Al Arabiya, Asharq Al Awsat, Dar-al Hayat ve Middle East Online’da yer alan köşe yazıları ise 2011 Genel Seçimleri’nin daha geniş yelpazede ele almaktadır. Bu yazılarda, AK Parti’nin P’yi bulan seçim zaferinin altında yatan etmenler, yeni anayasa çalışmaları, ekonomik politikalar, Kürt sorunun geleceği, seçim sonuçlarının BDP, CHP ve MHP açısından değerlendirilmesi ve yeni anayasa ve başkanlık sistemine dair tartışmalar yer almaktadır. Türkiye iç politikasına dair analizlerin yansıra Türkiye ile Arap ülkelerinin karşılaştırıldığı da görülmektedir.
 
Körfez ülkelerinin basınlarının ilgi düzeylerinin Türkiye 2011 Genel Seçimleri’nin Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar ve Suudi Arabistan’la sınırlı kaldığını söylemek mümkündür. Bahreyn gazetesi olan Gulf Daily News, seçimleri Kürt sorunu çerçevesinde ele almış, Birleşik Arap Emirlikleri’nde balsan gazeteler ise Kürt sorunu, Erdoğan ve AK Parti’nin seçim zaferi ve seçim sonrası olasılıklar çevresinde değerlendirmiştir. Katar gazetesi olan Al Jazeera’de yer alan bir yazı AK Parti’nin seçim zaferini demokrasi adına bir başarı olarak ele almış ve bir diğer yazı ise kadın sorunu bağlamında seçim sonuçlarını analiz etmiştir. Suudi Arabistan basını ise AK Parti’nin seçim başarısını değişim ve geleneğin uyumu olarak yorumlamış ve bu bağlamda bir değerlendirme yapmıştır.
 
Kuzey Afrika basınındaki yansımalar göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye 2011 Genel Seçimleri’nin Mısır dışında ilgi görmediği fark edilmektedir. Al Ahram’da yer alan yazı seçim sonuçlarını, Türkiye- Mısır, AK Parti- Müslüman Kardeşler karşılaştırması üzerinden analiz yaparak Türkiye modeli tartışmaları çerçevesinde değerlendirmiştir.
 
İran’da haber ajansları IRNA, Mehr News ve Fars News’ın yanı sıra Tehran Times gazetesi ve Press TV yayın organı Türkiye’deki seçimlerle ilgili değerlendirmelere yer vermişlerdir. Bu değerlendirmelerde esas olarak mevcut hükümetin başarıları vurgulanmaktadır. Bu başarıların iç ve dış politika ve ekonomi alanlarında olduğu vurguları hemen hemen her değerlendirmede mevcuttur. Bütün bu alanlardaki performansından ötürü AKP’nin seçim başarısının bir sürpriz olmadığı iddia edilmektedir. Ayrıca, İran medyasında Türkiye’deki seçimlere dair dikkat çeken bir başka husus Türkiye’nin Ortadoğu’ya yönelik aktif dış politikasının önümüzdeki dönemde de artacağı öngörüsüdür. Aynı zamanda Türkiye’deki seçim sonuçlarının Ortadoğu’da İslami eğilimlere yönelik değişimi de yansıttığı ifade edilmektedir.
 
Pakistan’da Pak Observer, the Express Tribune, The Nation, Dawn ve Asia Times gazeteleri Türkiye’deki seçimlerle ilgili değerlendirmelere yer vermişlerdir. Pakistanlı yorumcular, son on yılda AKP hükümetlerinin ekonomik büyüme, işsizlik, enflasyon, kamu hizmetlerindeki gelişme, siyasi ve sosyal alanda ilerlemeler ve dış politika alanlarındaki performansının üçüncü dönemde seçimleri kazanmaları açısından kilit önemde olduğunu vurgulamaktadır. Pakistan medyası seçmenin hükümetin siyasi ve ekonomik icraatlarından memnuniyetini sandıkta dile getirdiğini ifade etmektedir. Yapılan değerlendirmeler Türkiye’de gerek iç politika ve ekonomi gerekse de dış politika alanlarında atılımların AKP’nin üçüncü döneminde de devam edeceği beklentisini yansıtmaktadır.
 
Hindistan’da The Hindu gazetesi Türkiye’deki seçimlere ilişkin değerlendirmelere yer vermiştir. Buna göre, Türkiye’nin 2003’den bu yana yaşadığı köklü değişimin en büyük unsuru AKP’nin demokrasi, İslam ve kapitalizmi bir araya getirmesidir. Böyle bir temel üzerinde yaşanan dönüşümler, değerlendirmelere göre, Türkiye’nin Batı Asya’ya örnek olacak bir konuma gelmesini sağlamıştır.
 
İsrail’de Haaretz gazetesi seçim sonrası Türk dış politikasına ilişkin bir değerlendirme yayınlamıştır. Bu değerlendirmede Erdoğan’ın, AKP’nin zaferini Ortadoğu’nun zaferi olarak betimleyen konuşması önemli bir yer tutmaktadır. Haaretz, seçim sonrasında Türkiye’nin Ortadoğu politikasında yer etmesi beklenen bazı sıkıntılara değinmiştir.
 
Palestinian News Network ve Palestinian Telegraph Erdoğan’ın zafer konuşmasıyla ilgili olarak uzlaşı mesajlarına değinilirken, özellikle ‘Türkiye’nin Batı’da Ortadoğu’nun sesi olacağı ve bu zaferin Lübnanlı, Suriyeli ve Filistinlilerin de zaferi olduğu’ şeklindeki ifadelerine vurgu yapmaktadır. Bağımsız milletvekillerinin seçilmesi ise ‘Kürt başarısı’ başlığı altında belirtilmiş.  Bu konudaki yorum ise bu durumun, uzun süredir dile getirilen Kürt kimliğinin resmi tanınması ve özerklik talepleri konusunda hükümet üzerindeki baskıları artıracağı şeklinde. Ayrıca 2003 yılından bu yana iktidar olan AKP hükümetinin ülkeyi güçlü ekonomik büyüme ve iddialı bir dış politika ile yönettiği de yorumlar arasındadır.