2012 Stockholm Dünya Su Haftası; “Su ve Gıda Güvenliği”
SIWI (Stockholm International Water Institute) / Stockholm Uluslararası Su Enstitüsü, 1991 yılından itibaren her yıl Dünya Su Haftasını düzenlemektedir. Dünyada su ile ilgili önemli etkinliklerden bir olan Dünya Su Haftasında dönem dönem birbirlerini tamamlayıcı temalar seçilmektedir. Örneğin 2009-2012 arasındaki haftalar için “Küresel Değişimle Mücadele Etmek” ana konu olarak seçilmiş, yıllara göre de farklı temalar belirlenmiştir. 2009 yılındaki etkinlikler “Ortak Miras Olarak Suya Erişim”, 2010 yılındaki etkinlikler de “Su Kalitesiyle Mücadele” adı altında gerçekleştirilmişti. Stockholm’da, 2011 yıl Dünya Su Haftası etkinlikleri ise "Kentleşen Dünyada Su" teması altında gerçekleşmiştir. Bu yıl ise 26-31 Ağustos tarihleri arasında “Su ve Gıda Güvenliği” başlığı altında bu etkinlik yapılmaya başlanmıştır.
Nüfusun artması ve yükselen yaşam standartlarının gıda tüketimine yansıması dünyada gıda talebini arttırmaktadır. Buna karşılık gıda üretiminin en büyük girdisi olan su kaynaklarının azalması ile su ve gıda arasında var olan bağ gerçeği tekrar gün yüzüne çıkmıştır. İnsanlar küresel su sistemini bilinçsizce ve sonuçları öngöremeden etkilemişlerdir. 1750’li yıllarda başlayan bu süreç, 1950’lerde keskin bir artış göstermiştir. Ayrıca, iklim değişimi, yağış rejimleri ve evapotranspirasyon oranlarında değişimlere ve afetlere neden olmaktadır. Su kaynaklarına erişim için yapılan rekabet gün geçtikçe sertleşmekte ve yukarı da sözü edilen nedenler gıda üretimini (balıkçılık ve su kültürü dahil) risk altına sokmaktadır. Bu durum sosyo-ekonomik ve politik gerilimlere neden olmaktadır.
Araştırmalara göre 2050 yılında 9 milyar nüfusa sahip olacak dünyanın gıda ihtiyacı ikiye katlanacaktır. Bu bilgiler doğrultusunda 2050 yılında su ihtiyacının 5500 milyar küp artacağı bu rakamın her yıl 55 Asvan Barajı kapasitesi anlamına geldiği belirtilmektedir. Aynı yıl için yapılan tahminlere göre yağmurla beslenen tarım yüzde 5 oranında, sulanan alanlar yüzde 7 oranında ve çekilen su miktarı ise yüzde 10-14 oranında artacağı tahmin edilmektedir. Stockholm dünya su haftasında ele alınan bu konu ile ilgili olarak bu gelişmeler ışığında tarımsal verimliliğin arttırılması, su yönetim pratiklerinin geliştirilmesi, su tüketim kalıplarının tekrar gözden geçirilmesi ve uluslararası anlaşmaların tekrar gözden geçirilmesi gerekliliği vurgulanmıştır.
Artan gıda talebi ve bununla birlikte değişen beslenme biçimi göz önüne alındığında tüketilen gıdalarında üretilirken tükettikleri su miktarı oldukça önemlidir. Örnek olarak 1 kilo sığır eti üretebilmek için 15 metreküp su tüketilmesi gerekmektedir, 1 kilo hububat için 1,5 metreküp su, 1 kilo peynir için 5,3 metreküp su ve 1 kilo meyve için ise 1 metreküp su tüketilmesi gerekmektedir.
Bu yıl Dünya su haftasında, gıda üretim sürecinin her boyutunda suyun verimli kullanımı ele alınan konu başlıklarından biridir. Suyun verimli kullanımı etkin sulama şartıyla sağlanabilmektedir. Özellikle bu konuda su ve toprak yönetiminin bir arada yapılması gerekirken, çiftçilerin bu konuda bilinçlendirilmesi ve finansal olarak desteklenmesi gerekliliği de öne sürülmektedir. Gıda üretimi için yeraltısuyunun yoğun kullanımı da gözden kaçmayan bir gerçektir. Bu doğrultuda yeraltısularının da kontrollü kullanımı gerekmektedir. Etkinlik içerisinde ele alınan bir diğer konu ise, miktarı kadar kalitesi de önemli olan gıda üretiminin insan sağılığı ve ekosistem ile olan ilişkisidir. Geçen yıl “ Kentleşen Dünya ve Su” temasına odaklanan Dünya Su Haftası, bu yıl kentleşmenin arttığı dünyada su güvenliği ve gıda güvenliği konularını bir arada tartışmaya açmıştır. Dünyada birçok kent su kıtlığı ve gıda güvensizliği ile mücadele ederken çocuklar ve kadınlar bu durumdan en fazla etkilenen gruptur. Bu yılki etkinlik içerisinde ele alınacak diğer konular ise, yeşil ekonomi, gıda ticareti, sanal su ve iyi yönetişimdir.
Referanslar:
1) J.Bogardi, “Introductory Thoughts”, World Water Week, 22/ 08/2011.
2) http://www.fao.org/hunger/en/
3) A. Müller, “Water and Food Security, Feeding the world in a sustainable way”, World Water Week, 24/08/2011.
4) http://www.worldwaterweek.org/purposeandscope
