Etiyopya’da Tigray İsyanı ve Bölgeye Muhtemel Etkileri

Kabile ayrışmalarının güncel yansımalarından biri olan Tigray İsyanı, farklı boyutları bulunan ve yaşanmakta olan bölgenin jeopolitiği açısından etkisi yüksek olabilecek meselelerden biridir. Başbakan Abiy Ahmed’in geçen yıl yapılması gereken seçimleri koronavirüs salgını sebebiyle ertelemesi Tigray eyaleti yönetimini elinde bulunduran ve merkezî hükûmetin en güçlü ortaklarından biri olan Tigray Halkı Kurtuluş Cephesi (Tigray People's Liberation Front-TPLF) ile Abiy Ahmed yönetimindeki merkezî hükûmet arasında yüksek bir gerilim yaratmıştır. Abiy Ahmed, TPLF’nin etkisini azaltmak için çeşitli tedbirler almaya başlamıştır. TPLF, geçen yıl bu gelişmeler üzerine -etkinliğini kaybettiği düşüncesiyle- koalisyondan ayrılmıştır. TPLF’nin, Abiy Ahmed yönetimini seçimleri yaptırmadığı için gayrimeşru ilan etmesiyle bu gerilim zirveye tırmanmıştır. Başbakan Abiy Ahmed, 4 Kasım 2020 tarihinde TPLF yönetiminin bölgede bulunan askerî bir üsse saldırması üzerine TPLF yönetimine karşı askerî harekât başlatıldığını duyurmuştur. Çıkan çatışmalarda çok sayıda insanın hayatını kaybettiği ve on binlerce insanın bölgeyi terk ederek komşu Sudan’a sığındığı ifade edilmektedir. Abiy Ahmed'in bu kararının uzun yıllardır milislerin silahlanmakta olduğu Tigray'da büyük çatışmalara yol açmasından endişe edilmektedir.

Federal hükûmetle TPLF arasında yaşanmakta olan anlaşmazlık, ülkenin jeo-stratejik konumu göz önüne alındığında Mısır’dan Somali’ye kadar uzanan bölgeyi bir istikrarsızlığa sürükleme potansiyeline sahiptir. Yaşanan ihtilafın Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında Hedâsi Barajı’ndan kaynaklanan anlaşmazlık; Eritre-Etiyopya, Eritre-Cibuti, Etiyopya-Somali sınır sorunu; Agaden sorunu; Somali meselesi gibi bölgesel sorunlar nedeniyle tehlikeli bir gidişata sürüklenme potansiyeli bulunmaktadır.

Panelde Tigray yönetimi ile Etiyopya merkezî yönetimi arasında yaşanmakta olan bu gerilimin perde arkası, bu isyanın bölge üzerindeki muhtemel etkileri, bölgede yaşanmakta olan göç sorunları, bölge ülkeleri arasında öteden beri yaşanmakta olan sınır sorunlarına etkisi vb. konular irdelenecektir.

Moderatör
Enver ARPA

Panelistler
Enver ARPA, Orsam Danışmanı
Tufan Aktaş, Eski AA Etiyopya Muhabiri
Fatma Yıldız, Cape Town Üniversitesi Doktora Öğrencisi

Tarih ve Saat
12 Aralık 2020 Saat 18:00

Program
Açılış Konuşması: Prof. Dr. Ahmet Uysal, ORSAM Başkanı
Panelistlerin Konuşmaları
Soru cevap
Kapanış