IKBY Siyasi Sürecinde Aşiretlerin Rolü

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY), Irak Federal Cumhuriyeti’nde politik bir oluşumdur. Bu nedenle, bölgenin politik, ekonomik ve sosyal meselelerini anlamak için öncelikle politik sürecini kavramak büyük önem taşımaktadır; özellikle de federal bir devleti bir kenara bırakın, genel olarak bir devlet olarak uzun bir geçmişi olmayan Irak için. Irak’ın herhangi temel bir meselesini kavramak istiyorsak, devletin kuruluşunun başlangıcına geri dönmeliyiz; böylece bölgeyi daha iyi anlayabiliriz. Ortadoğu toplumlarının çoğunda, özellikle de önemli aşiret özelliklerinin mevcut olduğu toplumlarda, aşiretlerin siyasette çok önemli rolleri vardır. Bu tür toplumların bu şekilde yollarına devam etmesi, aşiretler bir de özellikle post-kolonyal Ortadoğu’da devletin kurumsal yapılarına dâhil ve etkili olduklarında, içinden çıkılması oldukça güç bir durum yaratmıştır; bu nedenle aşiretler söz konusu kurumların birer parçası haline gelmişlerdir. Dolayısıyla, devlet kurumlarını aşiret yapılarından ayırmak çoğu zaman zordur, fakat onları ayırmak için, kökten başlayacak bir çözüme ihtiyaç vardır, eğer böyle bir çözüme ulaşılamamışsa o zaman siyasi yapılar kuvvetle muhtemel birer aşiret devletine dönüşürler. Toplumların aşiret özelliklerine sahip olduğu ve politik sürecin doğru bir yol izleyemeyeceği aşikârdır, bunun sonucu olarak siyasi süreç sürekli olarak yeni zorluklar ve sorunlarla yüzleşir; Bütün bu sorunlar, aşiretlerin daha büyük rol oynamaları için daha fazla imkân sağlamaktadır. İşte bu sebeple şunları sormak oldukça önemli: Kürdistan bölgesinde aşiret unsurlarının kökleri nerelerden geliyor? Bu aşiretler siyasal süreçte rollerini nasıl oynuyorlar ve etkileri neler? Bölgede siyasi süreçlerin gelişiminde aşiretlerin rolleri nelerdir?