Irak Gündemi: 1-7 Nisan 2019

Siyaset
Suudi Arabistan yetkililerinin oluşturduğu bir heyet Bağdat’ı ziyaret etti. Heyetin Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi’yi ziyaretinden sonra yapılan açıklamada Irak’ın Suudi Arabistan ile ilişkilerini geliştirmek istediği vurgulandı. Suudi Arabistan yetkilileri ise Suudi Arabistan – Irak Koordinasyon Konseyi’nin toplanmasından ötürü duyduğu memnuniyeti ifade etti. Irak Elektrik Bakanı Luay el-Hatib ve mevkidaşı Halid el-Falih gerçekleştirdikleri ikili toplantının ardından ilişkilerin daha çok boyut kazanması için enerji konusunda da iş birliğine gidilmesinin önemine vurgu yapıldı. Irak Parlamentosu Ulusal Eksen Blok Başkanı Muhammed el-Kerbuli, ziyarete ilişkin, Irak’ta Suudi Arabistan açılımı yaşandığını ve diplomatik, ekonomik, kültürel ve toplumsal ilişkileri normalleştirmek için ekonomik entegrasyonun iki kardeş ülke adına değerli fırsat olduğunu açıkladı. Diğer yandan, Irak Dışişleri Bakanı Muhammed el-Hekim ve Suudi Arabistan’dan gelen heyetin katılımı ile Bağdat’ta Suudi Arabistan konsolosluğu açıldı. IKBY’nin 25 Eylül 2017’de gerçekleştirdiği bağımsızlık referandumu sonrasında Irak, bütün komşuları ile iyi ilişkilere sahip olmanın avantajlarını görmüştür. Merkezi hükümet ile durgun ilişkilere sahip olan ülkelerin bile Irak’ın toprak bütünlüğü yanında pozisyon alması Iraklı yetkililerin ilişkilerin geliştirilmesine yönelik adım atmasına neden olmuştur. Söz konusu ilişkilerin iyileşme süreci Türkiye ile yaşandığı gibi Suudi Arabistan ile de yaşanmıştır. Bu doğrultuda, iki ülke arasındaki sınır kapısı tekrar açılmış ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi yönünde adım atılmıştır.

Basra Vilayet Meclisi, Basra’nın federal bölge olması için yaptığı oylamada lehte karar çıktı. Basra Vilayet Meclisi Başkanı Cevad el-Bezuni, söz konusu talep için 12 imzanın yeterli olduğunu, ancak gerekenin üzerinde oy aldıklarını dile getirerek, 20 üyenin vilayetin bağımsız idari bölgeye dönüşmesi talebi lehinde imza verdiğini söyledi. Vilayetin bağımsız idari bölgeye dönüşmesi sürecini takip edecek bir komitenin kurulduğunu ifade eden el-Bezuni, Basra topraklarına katılmak isteyen diğer şehirlere kapılarının açık olduğunu söyledi. Basra’daki kamu hizmetlerinin aksaması ve Basralıların hakkettikleri yatırımı almadıklarını düşünmesi üzerine Basra’nın federal bir bölgeye dönüştürülmesi talepleri yeniden yükselmiştir. En son 2014 yılında referandum talep edilmesine rağmen dönemin Irak Başbakanı Nuri el-Maliki, ülkenin içinde bulunduğu zorluklardan dolayı referandum yapılmasına izin vermemiştir.

Güvenlik
Irak Su Kaynakları Bakanlığı, Bağdat’ta yaşanan selin ardından riskin bittiğini açıkladı. Bağdat Su Kaynakları ve Sulama Direktörü Halid Şimal, Bağdat’taki yağışın Dicle Nehri’ne aktığını bu nedenle sel yaşandığını ancak riskin ortadan kalktığını ve Dicle Nehri’ne potansiyelinin dört kat altında su aktığını söyledi. Şimal, ülkenin güney ve doğudaki İran ile sınırların olduğu bölgelerde, yağmur sularının boşalacağı nehir ve barajların olmaması nedeniyle sel tehlikesi devam ediyor” dedi. Irak’taki su kaynakları yönetilmesi konusunda gelindiğinde ise aynı belirsizlik ortaya çıkmaktadır. Anayasa su kaynaklarını Irak dışından gelen kaynaklar ve Irak içindeki kaynaklar olarak ikiye ayırmakta ve Irak dışından gelen su kaynaklarına ilişkin federal hükümete açık yetki vermektedir. Ancak bir bölge olarak örgütlenmemiş bulunan vilayetlerin su kaynaklarının geliştirilmesi konusunda kendilerine ait bir yetkileri bulunmamaktadır. Bu nedenle IKBY’nin de bölgedeki su kaynaklarını kendisi yönetmek istemesi merkezi hükümet ile uyumun sağlanmasını engellemektedir. Bu nedenle Irak dışından gelen su kaynakları konusunda yönetim zafiyetleri yaşanmaktadır.

Sosyal Hayat
Musul’da yaşanan feribot kazasının yansımaları devam etmektedir. 100’ün üzerinde Musullunun hayatını kaybettiği kazanın ardından Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı’na bağlı bir dalgıç ekibi Musul’a giderek arama faaliyetlerine katılmıştır. Musul Polis Sözcüsü Mazin Abdullah, Türk Deniz Kuvvetlerinin, felaketten sonra yaptığı yardımları tarif edecek söz bulunmamaktadır dedi. Abdullah, diğer yandan, iki ülke arasında bulunan derin dostluğun acıları yatıştırdığını söyledi.