Irak Gündemi: 13-26 Ocak 2020

Siyaset
Davos’ta Cumhurbaşkanı Berham Salih ile görüşen ABD Başkanı Donald Trump, Irak’ın ABD askerine ev sahipliği yaptığı için mutlu olduğunu ve ikili ilişkilerin iyi seviyede olduğunu belirti. Salih’in ofisinden yapılan açıklamada görüşmede Irak’taki Amerikan askerlerinin sayısının azaltılmasının ve Irak’ın egemenliğinin konuşulduğu vurgulanırken, geçtiğimiz haftalarda Amerikan askerlerini kovması durumunda Irak’a sert yaptırımlarla cevap vereceğini açıklayan Trump ise Irak’taki ABD askeri varlığının tarihindeki en az seviyelerde olduğunu söyledi. Güncel verilere göre Irak’ta yaklaşık 5000 Amerikan askeri bulunuyor.

Davos zirvesinde konuşan Berham Salih, önemli açıklamalarda bulundu. ISID’e karşı mücadelede ABD’nin verdiği desteğe teşekkür eden Salih, Iraklı parlamenterlerin ABD askerlerinin ülkeyi terk etmesi gerektiğine dair bağlayıcı olmayan tasarıyı geçirmesini düşmanlık göstergesinden ziyade Irak’ın egemenlik hakkına dair yapılan bir vurgu olarak niteledi. Salih ayrıca ülkedeki siyasi krizi bitirmek için erken secim çağrısında bulundu.

Kerbela’daki temsilcisi aracılıyla Cuma vaazında önemli mesajlar paylaşan Şii dini merci Ayetullah Ali el-Sistani, bir an evvel yeni hükümetin kurulması gerektiğini, bunun için anayasal sürenin oldukça aşıldığını, yetkililerin Iraklı göstericilerin kendini ifade etme hakkına saygı göstermesi gerektiğini ve dış güçlerin Irak’ın egemenlik hakkına saygı göstermesi gerektiğini vurguladı.

Cumhurbaşkanı Salih’in Vatikan’da Papa Francis ile görüşmesinin ardından yapılan açıklamada ikilinin Irak’ın egemenlik hakkına saygı gösterilmesine vurgu yaptığı ve Irak’taki Hristiyan varlığının korunmasına yönelik fikir alışverişinde bulunulduğu kaydedildi.

Güvenlik
Bağdat’ta Yeşil Bölge’de bulunan binalara Katyuşa füzeleri ile saldırı düzenlendiği bildirildi. 5 füzenin kullanıldığı saldırıda, bazı füzelerin Amerikan Büyükelçiliği’ne isabet ettiği açıklandı. Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi, yabancı misyon temsilciğine karşı yapılan saldırıyı yasadışı ve düşmanca olarak nitelerken, saldırıya dair soruşturma talimatında bulundu. Henüz saldırının arkasında hangi grubun olduğuna dair bir bilgi ise paylaşılmadı.

Bağdat’ta Sadr’ın çağrısı üzerine düzenlenen Amerikan karşıtı gösterilerde binlerce gösterici Amerikan askerlerinin ülkeyi terk etmesi talebinde bulundu. Sadr’ın, gösterileri devam eden hükümet karşıtı protestocuların kampından ve Amerikan Büyükelçiliğinden uzak tutması ise Sadr’ın eylemin barışçıl kalmasını istediğine dair yorumlandı.

Pazar günü başkent Bağdat’ta devam eden hükümet karşıtı gösterilerde bir protestocunun öldüğü, 100 kişinin de yaralandığı açıklandı. Cuma günü Sadr’ın çağrısıyla yapılan Amerikan karşıtı gösterilerin ardından cumartesi günü Mukteda Sadr gösterilere verdiği desteği çektiğini duyurmuştu. Bunun üzerine Iraklı güvenlik güçleri protestoculara karşı aktif ve şiddetli bir tutum alarak biber gazi ve kurşun kullanmak suretiyle protestocuları dağıtmak için harekete geçmişti. Ancak Pazar günkü gösterilerin devam etmesi üzerine protestocuların Sadr’a karşı geldiği yönünde de bir yorum oluşmuştur. Protestocuların barikatlarını ve çadırlarını temizleyen güvenlik güçleri aynı şekilde Zikar vilayetinin merkezindeki Nasiriye ilinde de göstericilere sert müdahalede bulundu. Göstericiler Koordinasyon Komitesi ise yayımladığı yazılı açıklamada, Sadr'ı desteğini çektiği için ihanetle suçladı.