Irak Gündemi: 26 Ağustos-1 Eylül 2019

Siyaset
Irak Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada Irak Dışişleri Bakanı Muhammed el-Hekim’in ABD, İngiltere, Çin, Rusya, Almanya ve bazı Arap devletleri yetkilileriyle görüştüğünü ve Irak’ın bir çatışma alanı haline gelmesini istemediklerini söylediği belirtildi. Açıklamanın devamında Bakan el-Hekim’in Irak’ın bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğünün zarar görmesine veya Irak’ın bölgesel krizlerin içerisine çekilmesine izin verilmeyeceğini vurguladığı ifade edildi. ABD ve İran arasındaki gerilim Irak siyasetindeki kırılmaları arttırmaktadır. Bu kırılmaların önüne geçebilmek için üst düzey Iraklı yetkililer ülkenin gerginlikte tarafsız kalmasını istediklerini sıkça söylemektedir. Ancak Irak içerisinde yer alan İran’a yakın gruplar Irak’ın açık bir şekilde İran tarafında yer almasını istemektedir

Güvenlik
Irak Parlamentosu Üyesi ve Fetih Koalisyonu Sözcüsü Ahmed el-Esedi, hükümetin sürdürdüğü soruşturmalar çerçevesinde Haşdi Şaabi’ye yönelik düzenlenen saldırıların İsrail tarafından düzenlendiğini açıkladı. Esedi, açıklamasının devamında, Irak hükümetinin soruşturmalar sonucunda elde edilen bulguların delillere oturtulması durumunda BMGK’ye konunun taşınacağını söyledi. Diğer yandan, İngiltere merkezli yayın yapan Middle East Eye sitesi, söz konusu saldırıların Suriye’de terör örgütü PKK’nin kontrol ettiği bölgelerden hareket eden İHA’lar ile yapıldığını iddia etti. Sadr Hareketi Lideri Mukteda el-Sadr, Haşdi Şaabi üslerine yapılan saldırıların arkasında İsrail’in olduğu iddiaları ile ilgili açıklama yaptı. Sadr, devam eden soruşturmalar ile ilgili olarak "Irak hükümeti, soruşturmayı hızlı şekilde hatta uluslararası gözlem altında gerçekleştirmekle yükümlüdür." dedi. Sadr, diğer yandan, konu ile ilgili yapılan açıklamalarda temkinli davranılmasını ve Iraklı güçlerin Suriye’den çekilmesini istedi. Irak tarafından yapılan soruşturmaların sonuçları henüz resmi olarak açıklanmamasına rağmen İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun saldırıların arkasında İsrail’in bulunduğunu ima eden açıklamaları iddialara güç katmaktadır. Zira Irak tarafından resmi olarak açıklanmasa bile İsrail tarafından saldırıların kaynağının açıklanması Irak’ı adım atmasının yanı sıra İran-ABD gerilimi konusunda taraf seçmeye zorlayabilir.

Ekonomi
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, başkent Bağdat’ta Irak Petrol Bakanı Samir el-Gadban ile bir araya geldi. Görüşmenin sona ermesinden sonra düzenlenen basın toplantısında Bakan Sönmez, "Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı, Irak'ın kuzeyinde üretilen petrolü piyasalara en güvenli ve en seri şekilde çıkarma imkanı ve potansiyeline sahip, Ceyhan'daki terminal üzerinden Akdeniz başta olmak üzere pazarlara açılma imkanına sahip. Bugün sayın bakanla aslında birçok yeni projeyi görüşme ve değerlendirme imkanı bulduk. Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı sadece Irak'ın kuzeyindeki petrolü değil, ülkenin diğer bölgelerinde çıkarılan petrolün de pazara ulaştırılması açısından büyük bir görev üstlenebilecek durumda. Yeni projelerden bahsettiler ve bunları biz de memnuniyetle karşıladık." dedi. Bakan Dönmez, daha sonra Irak Elektrik Bakanı Luay el-Hatib ile bir araya geldi. Bakan Dönmez, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 13 milyar dolar civarında seyrettiğini ancak bunun ilk etapta 20 milyar dolara çıkartılmasının amaçlandığını söyledi. Bakan Dönmez, “Irak ile geçmişte elektrik ticareti yapıyorduk. Şimdi elektrik ticaretini yeniden daha kapsamlı başlatma konusunda bir mutabakatımız var. Onun için de mevcut bağlantı kapasitesinin artırılması gerekiyor. Bizim tarafta gerekli hazırlıkları yaptık. Irak tarafı da kendi elektrik şebekesiyle ilgili eksiklerini tamamlarsa, bu hizmeti rahatlıkla verebilir hale geleceğiz. Irak tabi sıcak bir memleket ve yaşam alanlarının soğutulması son derece önemli. Bunun için kesintisiz elektrik kaynağına ihtiyaçları var. Bu konuda gereken desteği vereceğiz, şebeke altyapısının yenilenmesi önemli bir iş kalemi. Yaptığımız temaslarda Irak tarafı bu işte Türkiye'de gerek malzeme üretenlere, gerekse de işlerin yapımı sürecinde görev alabilecek yüklenicilere kapılarının açık olduğunu ifade ettiler. Biz de Türkiye'de elektrik ekipmanı altyapısı, şebeke malzemesi üreten ve bu işlerin uygulamasını, montajını yapan firmalara da duyurmuş olalım. Ciddi bir iş potansiyeli gözüküyor.” dedi.