Irak Gündemi: 29 Temmuz-4 Ağustos 2019
Siyaset
Irak, Ürdün ve Mısır Dışişleri Bakanları, Bağdat’ta bir araya geldi. Son olarak Mayıs ayında bir araya gelen temsilciler, IŞİD sonrası Irak ve Suriye’nin yeniden imarı, petrol boru hatlarının inşası ve bölgesel ticaretin arttırılması gibi konuları tartışmıştı. Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, üçlü toplantıda stratejik işbirliği ve Arap ilişkilerinin güçlendirilmesi, terörle mücadele, güvenlik ve istikrarın sağlanması, IŞİD’e karşı mücadele ve yerinden edilenlerin evlerine geri dönmesi hususunda Irak’a destek verilmesinin ele alındığı bildirildi. Irak Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Zafir el-Ani, toplantıya ilişkin yaptığı açıklamada, “Toplantı, Kahire’deki üçlü zirvenin bir uzantısı ve bunun üzerine gerçekleşti. Görüşmelerin genelinde üç ülkenin ortak ekonomik çıkarları, Körfez’deki mevcut gerilim ve terör konuları ele alındı” dedi. Mayıs ayında Kahire’de gerçekleştirilen üçlü zirvenin ardından dışişleri bakanlarının bir araya gelmesi, Kahire’de ulaşılan mutabakatın devam ettiğini göstermektedir. Zira, gündem konularının benzer olması zirve sonrasında gerekli koordinasyon araçlarının teşkil edilmediğini göstermektedir.
Ulusal Hikmet Akımı (Hikme), Haziran 2019’da hükümetten desteğini çekerek muhalefete geçmesinin ardından yayınladığı raporda Başbakan Adil Abdülmehdi hükümetinin başarı oranını yüzde 38’i geçmediğini açıkladı. Başarı oranının hükümetin yerine getireceğini duyurduğu icraatların tamamlanma oranına göre hesaplandığı raporda, hükümete açıklanan verilerin çarpıtılarak verildiğine yönelik bir eleştiri getirilmiştir. Hikme Akımı, muhalefete geçmesiyle birlikte parlamentoda muhalif bir blok oluşturmak istediklerini açıklamıştır. Zira, bu nedenle Ammar el-Hekim geçen hafta içerisinde Irak eski Başbakanı Haydar el-Abadi ile de görüşmüştür. Abadi, hükümete karşı muhalif açıklamalar yapmaktadır. Abadi’nin önderliğini yaptığı Zafer Koalisyonu, Mukteda Sadr önderliğinde kurulan ve hükümeti destekleyen blok içerisinde yer almaktadır. Dolayısıyla Abadi’nin bloktan çekilmesi Başbakan Adil Abdülmehdi’yi güvensizlik durumunda bırakabileceği gibi parlamentodaki diğer bloklar ile yakınlaşmasına da neden olabilir.
Güvenlik
Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi, Diyala ve Ninova vilayetlerinde IŞİD’e karşı düzenlenen Zafer İradesi operasyonunda üçüncü aşamaya geçildiğini açıkladı. Operasyon çerçevesinde Ninova’da 13, Diyala’da ise altı köyün IŞİD hücrelerinden temizlendiği duyuruldu. Irak eski Başbakanı Haydar el-Abadi, Irak özelinde IŞİD’in toprak hakimiyetinin bitirildiğini açıklamasına rağmen terör örgütü faaliyetlerini sürdürmüştür. Irak’taki IŞİD varlığı da toprak hakimiyetinden vazgeçmiş olmasına rağmen çeşitli bölgelerde hücreleri vesilesiyle saldırı düzenlemektedir. Güvenlik durumunun kalıcılaştırılması için Irak güvenlik güçleri IŞİD hücrelerini hedef alan operasyonlar düzenlemektedir. Ancak hedefin net bir şekilde belli olmaması ve IŞİD hücrelerindeki mobilizasyon hücrelerin tespit edilerek saf dışı bırakılmasını engellemektedir.
Irak’ın başkenti Bağdat’ta uyuşturucu suçundan tutuklu 15 mahkum cezaevinden kaçtı. Şehrin doğusundaki el-Kanat Hapishanesi’nden kaçan mahkumlarla ilgili, Irak İçişleri Bakanlığı soruşturma başlatıldığını açıkladı. Irak İçişleri Bakanı Yasin el-Yasiri, olayın gerçekleştiği Rusafa mahallesi polis müdürünün yanı sıra Bağdat polis amirini görevden aldı. Irak’taki en büyük güvenlik sorunlarından bir tanesini artan uyuşturucu kullanımı oluşturmaktadır. Güvenlik güçleri düzenledikleri operasyonlar ile İran sınırında uyuşturucu yakalamalarına rağmen, Suriye üzerinden olan girişleri engellemekte zorlanmaktadır. Zira, PKK’nın Suriye uzantısı olan YPG’nin kontrol ettiği bölgelerden Irak’a giren uyuşturucu maddeler Irak’a yayılmaktadır. Dolayısıyla Suriye ile olan sınır hattının Irak merkezi güçlerince kontrol edilmesi uyuşturucu girişini azalmak için bir seçenek olarak durmaktadır.
Sosyal Hayat
IKBY İçişleri Bakanlığı Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genel Müdürlüğünün yayınladığı rapora göre 2019 yılının ilk altı ayında 55 kadın maruz kaldığı şiddet sonucunda hayatını kaybetti. Raporda verilen bilgiye göre hayatını kaydedenlerden 22’si yakınları tarafından öldürülürken 33 kadın intihar etti. Diğer yandan ilk altı ay içerisinde 4 bin 970 şikayetin geldiği açıklandı.
