Bakış

Irak’ta Erken Seçimler ve Ninova’nın (Musul) Durumu

Irak’ta 10 Ekim 2021’de yapılması planlanan erken seçimler Irak’ın çağdaş tarihinde önemli bir aşama olarak görülmektedir. 2003 sonrası Irak tarihinde ilk kez hükûmet, halkın talebine yanıt vererek erken seçimlere gitmektedir. Irak Parlamentosu bu çerçevede seçim yasasında değişiklik yapmıştır. Buna göre 15. maddenin birinci fıkrası, bir ilin birden fazla seçim bölgesine bölünmesini ve ikinci fıkrası bir seçim bölgesinden bir aday gösterilmesini, 13. maddenin birinci fıkrası ise 320’sini idari sınırlarına göre illere ve 9’unu azınlıklara tahsis etmek üzere Irak Parlamentosunun 329 sandalyeden oluşmasını öngörmektedir. Azınlıklara tahsis edilen 9 sandalye ise şu şekilde dağıtılacaktır:

Hristiyanlar için Bağdat, Ninova, Kerkük, Dohuk ve Erbil vilayetlerinde birer

  • Yezidiler için Ninova’da 1
  • Sabiiler için Bağdat’ta 1
  • Şebekler için Ninova’da 1
  • Feylilere Vasit’te 1

Yasaya göre, Hristiyanlar ve Sabiilere tahsis edilen kontenjan tek bir seçim bölgesi içinde yer almaktadır. Diğer yandan, Irak Parlamentosunda ayrılan 9 kişilik kotanın üçünün Ninova vilayetindeki azınlıklar tarafından seçildiği söylenebilir.

Ninova, nüfusu ve parlamentodaki 34 (3’ü kota sandalyesi) koltuğu göz önüne alındığında Bağdat’tan sonra Basra ile birlikte Irak’taki en önemli vilayetlerden biri olarak kabul edilmektedir. Vilayet sekiz seçim bölgesine bölünmüştür ve tüm siyasi oluşumlar, bu dağılımdan pay elde etmek ve bir sandalye bile olsa kazanç sağlamayı amaçlamaktadır. Hâlbuki vilayet, diğer vilayetlerin aksine (etnik ve dinî) çeşitliliğiyle dikkat çekmektedir. Bu çeşitlilik 2003’te Bağdat’ın düşmesinden bu yana Irak’ın bileşenleri arasındaki çatışmanın kozu hâline gelmiştir. Bununla yetinmeyen bazı siyasi oluşumlarsa çatışmadan yararlanmaya çalışarak bölgenin demografisini değiştirmeye, “yerinden etme ve öldürme” politikalarını dayatmaya çalışmıştır. Tüm bu eylemler vilayette asırlardır barış ve huzur içinde yaşayan bileşenler arasında bir tür etnik ve mezhepçi gerilimin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Ayrıca Ninova, adeta rekabetin arttırılmasını amaçlar şekilde terör örgütü IŞİD’den kurtarıldıktan sonra özellikle son zamanlarda siyasi, ekonomik ve sosyal açıdan köklü değişikliklere tanık olmuştur.