Kuzey Afrika Gündemi: 19-25 Mayıs 2019

Cezayir
Cezayir’de yönetim karşıtı protestolar 14 haftadır devam ediyor. Protestocular, Eski Başkan Buteflika ile bağlantılı tüm yöneticilerin istifasını ve Temmuz ayındaki Devlet Başkanlığı seçiminin ertelenmesini talep ediyorlar. Yüzbinlerce Cezayirli, seçimi düzenleyecek mevcut kurumların güvenilmez olduğu gerekçesiyle, seçimlerin tamamen bağımsız bir kurul tarafından gerçekleşmesini istiyor.

Libya
Libya’da banka ve enerji sektöründeki ikili hamleler, askeri çatışmaya ekonomik savaşı da ekleyebilir. LNA kuvvetlerini ve Hafter’i maddi açıdan sıkıştırmak üzere Libya Merkez Bankası, ülkenin doğusundaki bankaları üzerinde çeşitli yaptırımlar uygulamaya başladı. Buna karşılık Hafter ülkenin doğusundaki petrol üretimini kısıtlayarak ülke ekonomisini zora sokabilir.

3 Mayıs’ta şehitler meydanında Hafter kuvetleri protesto edildi. Her gün onlarca sivilin silahlı çatışma nedeniyle hayatını kaybettiği Trablus’ta, 75,000’den fazla kişi yaşadığı yerden ayrılmak zorunda kaldı, çatışmalarda toplam 510 kişi öldü ve 2500 kişi yaralandı.

Ülkenin batısındaki GNA Hükümeti’nin Başbakanı Serrac, Kaddafi’nin ölümünün ardından Libya’ya yapılan dış müdahalenin ülkedeki mevcut durumu kötüleştirdiğini belirtti. Libya’daki ikiliği sona erdirecek siyasi çözüm arayışının, Hafter’in Trablus’a düzenlediği saldırının yol açtığı koşulları da dikkate alacağını belirten Serrac, Hafter’i ülkedeki çetelerin başında bulunan bir terörist olmakla suçladı.

 GNA bünyesindeki bir komutan, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un, Serrac’tan iki hafta sonra Hafter’le bir araya gelmesi üzerine, Fransa’yı Libya’daki can kaybının sorumlusu olmakla suçladı.

Libya Sahil Güvenlik Kuvvetleri, ülkeden ayrılmaya çalışan toplam 290 göçmeni ülkenin batı kesimindeki Qarabuli ve Zlitin mevkii açıklarında ele geçirdi.

 BM Libya Misyonu Şefi Hasan Selame, Libya’nın başkenti Trablus’a düzenlenen askeri çıkartmanın tüm Akdeniz havzasını tehdit eden bir unsur haline geldiğini açıkladı. Sürmekte olan çatışma boyunca özellikle sivillere karşı adam kaçırma, yasadışı gözaltına alma gibi durumlara dikkat çeken Selame, bu çatışmayı alevlendiren devletlere rağmen BM’nin bu çatışmayı sona erdirmek istediğini belirtti.

Tunus
Tunus ve Fas’tan ayrılarak, IŞİD için savaşarak ülkesine geri dönen yabancı savaşçılar ile ilgili Egmont Enstitüsü ve Konrad Adenaeur Stiftung Vakfı ortak bir rapor hazırladı. Raporda, IŞİD için 3000 ila 7000 arasında Tunus vatandaşının savaştığını ve ülkelerinde döndüklerinde kısa süreli sorgulama ardından serbest bırakıldıkları veya mahkemeye çıkarılmadan tutuklandıkları belirtildi.