Putin’in Dönüşü

Doç. Dr. İlyas Kamalov, ORSAM Avrasya Danışmanı‏
4 Mart 2012’de Rusya Federasyonu’nda yapılan devlet başkanlığı seçimlerinin resmî sonuçlarına göre Vladimir Putin oyların yüzde 63.60’ını alarak dört yıl önce Dmitriy Medvedev’e bıraktığı emaneti geri almıştır. Özellikle Batı basınında ve Rusya’yı hâlâ Batı basını aracılığıyla takip etmeye çalışan bazı Türk yayın organlarında Putin’in reytinginin düştüğü ve ikinci tura kalmadan seçilmek için gereken yüzde 50+1 oranında oy alamayacağı yazılmıştı. Başta Moskova olmak üzere Rusya’nın çeşitli şehirlerinde seçim öncesi yapılan ve “Arap Baharı” ile kıyaslanan gösteriler de Putin’in tarihinin en zor seçimlerini yaşayacağına işaret ediyordu. Ancak seçim sonuçlarına bakıldığında Vladimir Putin’in seçimleri rahatlıkla kazandığı görülmektedir.

Kesinleşmiş seçim sonuçlarına göre, Komünist Partisi lideri Gennadiy Züganov - % 17.18, bağımsız aday Mihail Prohorov - % 7.98, Liberal Demokrat Partisi lideri Vladimir Jirinovskiy – 6.22, Adil Rusya Partisi lideri Sergey Mironov ise % 3.85 oranında oy almışlardır. Mihail Prohorov hariç, diğer bütün adayların XXI. yüzyılda Rusya’da yapılan bütün seçimlere katıldıkları görülmektedir. Züganov ile Jirinovskiy ise Rusya’nın ilk Devlet Başkanı Boris Yeltsin döneminde de aday olmuşlardı. Züganov ve partisinin aynen Türkiye’deki bazı partiler gibi kendisini yenileyememesi, Jirinovskiy’in zaten iktidar yanlısı olması, Mironov’un Adil Rusya Partisi’nin de Putin’in “Birleşik Rusya” partisine alternatif olarak kurulması (birkaç yıl önce Birleşik Rusya Partisi oy kaybına uğradığından dolayı Vladimir Putin’in bu partinin (Adil Rusya) başında geçmesi dahi gündeme gelmişti), Prohorov’un SSCB’nin yıkılışından sonra bir günde zengin olan oligarklardan biri olması ve halkın bu oligarklardan nefret etmesi, Putin’in zaferini hazırlayan etkenlerdi.

Seçime katılım oranının yüksek olmamasının nedenlerinden biri de seçim sonuçlarının önceden belli olmasıydı. Bu seçimler de dâhil olmak üzere Rusya Federasyonu’ndaki bütün seçimlerde dikkat çeken husus ise, özellikle cumhuriyetlerde seçime katılım oranının yüksek olmasıdır. Örneğin Çeçenistan’da seçmenlerin % 94.89’u, Başkurdistan’da % 92.67’si oy kullanmıştır (karşılaştırmak için Moskova’da bu rakam % 50’nin altındadır). Dikkat çeken bir başka husus ise Putin’in en fazla oy (