Radikalleşme Bağlamında Yabancı Savaşçıların Evrimi

Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından meydana gelen savaşlarda devlet dışı aktörlerin giderek daha fazla etkisini göstermeye başlaması, ulusal ve uluslararası alanda güvenlik anlayışında değişimler yaşanmasına neden olmuştur. Bu süreçte devletlerin daha fazla odaklanmaya başladığı yeni güvenlik sorunları arasında yabancı savaşçı konusu önemli bir yer teşkil etmeye başlamıştır. Akademik yazında 19. yüzyıla dayandırılan yabancı savaşçı olgusu, 20. yüzyıla gelindiğinde özellikle 1979-1989 Sovyetler Birliği-Afganistan, 2003 ABD-Irak ve 2011’den beri devam eden Suriye iç savaşında kendisini daha fazla göstermeye başlamıştır. Terör örgütü El-Kaide’nin 11 Eylül’de ABD’de ikiz kulelere gerçekleştirdiği terör saldırısı ve 2011’de başlayan Suriye iç savaşı yabancı savaşçıların akademik yazında daha sık ele alınmasında önemli bir dönemeç teşkil etmiştir.

Şu ana kadar yapılan çalışmalar incelendiğinde yabancı savaşçılar konusunda net sınırların çizilemediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte sorunun her geçen gün dünya gündemini daha fazla meşgul etmeye başlaması, bu alanda sürekli yeni kavramsallaştırma denemelerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu noktada yabancı savaşçıların birçok farklı etnik kimlik, ideoloji, din ve motivasyonlara sahip olması konunun çerçevelendirilmesini zorlaştıran başlıca unsurlardır. Bu nedenle yabancı savaşçıların ilk aşamada bireyler ve gruplar halinde ele alınması gerekmektedir. Çünkü her bireyin/grubun yabancı savaşçı olmasına giden süreç ve tetikleyici unsurlar birbirlerinden belli oranda farklılık göstermektedir.

Diğer taraftan yabancı savaşçıların tarihsel süreç içinde değişen motivasyonlarının ve genişleyen profil yapılarının incelenmesi ve anlaşılmasında radikalleşme ve şiddete varan aşırıcılık literatürü önemli katkı sağlamaktadır. Bu nedenle yabancı savaşçıların tarihsel süreç içindeki gelişimine geçmeden önce, radikalleşme ve şiddete varan aşırıcılık konularının açıklanmasının faydalı olacağı düşünülmüştür.