Türkmen Gündemi: 16-23 Aralık 2019

Siyaset
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin federal ilişkilerden sorumlu Bölge Bakanı tartışmalı bölgelere dair basına açıklamalarda bulundu. Shwani, merkezi hükümet ile IKBY arasındaki sorunların çözümü için önceki görüşmeler neticesinde kurulmuş bir komisyonun olduğunu, IKBY olarak tartışmalı bölgelere ilişkin çözüm önerilerini iki farklı düzlemde ele alarak komisyona sunduklarını aktardı. Shwani ayrıca komisyonun Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerdeki güncel güvenlik, yönetim ve demografik şartları iyileştirmek ve bunun yanı sıra 140. maddenin yeniden uygulanması üzerine çalışmak amacı taşıdığını belirtti.

Irak Parlamentosu’nda bulunan Türkmen milletvekillerinin girişimleri sonucunda Irak Maliye Bakanlığı tarafından Türkmen bölgelerinin imarı için fon ayrıldığı bildirildi. Bu kapsamda Maliye Bakanlığı’ndan Planlama Bakanlığı’na 15 milyar Irak dinarının ayrıldığına dair resmi yazının iletildiği aktarıldı.

IKBY Bölge Bakanı Aydın Maruf, 3. Türkiye-Irak Yatırım ve Ticaret Zirvesi’nde yaptığı açıklamada “IKBY’nin kalkınması için ekonomik açıdan Türkiye’den daha fazla destek bekliyoruz” ifadelerini kullandı. Maruf ayrıca Türkiye’nin bölgedeki IŞİD terörünün ortaya çıkmasının ardından Kürt, Türkmen ve Hristiyan ayrımı yapmadan tüm etnik gruptan insanlara sahip çıktığını vurguladı.

Irak Parlamentosu, yeni seçim yasası tasarısını görüşmek üzere toplandı. Yeni seçim yasasında bulunan ilk 14 madde onaylanırken 15. ve 16. maddeler konusunda parlamentoda çıkan anlaşmazlık üzerine oturumun ertelenmesine karar verildi.    

Güvenlik
Irak Federal Polis Komutanı Cafel el-Battat Kerkük’ü ziyaret etti. Kerkük’te Federal Polis 5. Tümen Komutanlığını ziyaret eden Battat, tümen komutanları ile birlikte geniş kapsamlı bir toplantı gerçekleştirdi. Kerkük’teki güncel güvenlik durumu hakkında bilgi alan Battat, teröre karşı operasyonlarının devam ettiğini bildirirken ayrıca güvenlik durmunun daha iyi olması için her türlü öneriyi dinlemeye açık olduklarını belirtti.

Terör örgütü IŞİD, Irak’ın Diyala vilayetine bağlı Mukdadiye ve Beledruz bölgelerinde Irak güvenlik güçlerine yönelik saldırı gerçekleştirdi. Mukdadiye’de düzenlenen saldırıda Irak ordusuna bağlı iki asker hayatını kaybederken Beledruz’daki IŞİD saldırısında üç asker hayatını kaybetti. Saldırıya ilişkin IŞİD’in haber paylaşım sitesi olarak bilinen ‘Amaq’ üzerinden yapılan paylaşımda, Mukdadiye ilçesinde öldürülen iki Irak askerinin, güvenlik kontrol noktasında keskin nişancılar tarafından öldürüldüğü açıklandı.

Kerkük Polis Müdürlüğü Basın Sorumlusu Afrasiyaf Kamil, yaptığı açıklamada terör örgütü IŞİD militanlarının Kerkük’ün Riyad kasabasındaki federal polis gücüne ait devriye aracına silahlı saldırı düzenlediğini, saldırıda iki polisin hayatını kaybettiğini belitti. Diğer yandan güvenlik güçlerinin bölgede operasyon başlattığını aktaran Kamil, IŞİD militanlarının Riyad kasabası yakınlarında bulunan dağlık alanda saklandığını tahmin ettiklerini bildirdi.
Son dönemde örgütün Irak’ta en etkili olduğu bölgelerin başında gelen Diyala’da sivil kayıplar da devam ediyor. Son olarak IŞİD militanlarının 18 Aralık’ta Diyala’ya bağlı Abi Sida beldesinde bir araca ateş açmaları sonucu 2 sivil hayatını kaybetti.

Diyala’nın doğusundaki İran-Irak sınırına yakın Kolajo bölgesinde peşmerge güçlerinin düzenlediği operasyonda 10 IŞİD militanının yakalandığı açıklandı. Bölgedeki peşmerge komutanı Hama Salih yaptığı açıklamada IŞİD militanlarının ani saldırı stratejilerini uyguladığını belirtirken peşmergenin de IŞİD’e karşı savunma yerine daha çok ofansif bir anlayış çerçevesinde strateji değişikliğine gittiğini ifade etti.

IKBY tarafından kutlanan “Kürdistan Bayrak Günü” kutlamaları nedeniyle Irak Güvenlik Güçleri Kerkük’te önlemlerini artırdı. Kerkük’te kargaşa yaratmak isteyen gruplara fırsat tanımamak amacıyla 61. Tugay’a bağlı güvenlik güçleri Kürt Komünist Partisi önünde kontrol noktası yerleştirdi. Kürt siyasi partilere yakınlığıyla bilinen Shafaaq News haber ajansına göre Kerkük İleri Operasyonlar Komutanlığı, Kerkük’te farklı etnik grupların bir arada yaşadığı bölgelerde IKBY bayrağının kullanılmasını engelledi. Kargaşa çıkmasını önlemek için Kerkük Üniversitesi, okullar ve toplumun farklı kesimlerinin yoğunlukta bulunduğu yerlerde “Kürdistan Bayrak Günü” kutlamalarında IKBY bayrağının kullanılması önlendi.

Selahattin’in Beyci ilçesinde meydana gelen IŞİD saldırısında 4 güvenlik gücü hayatını kaybetti. Saldırının, bölgedeki petrol tesislerini koruyan polis güçlerine yönelik canlı bomba saldırısı ile düzenlendiği belirtildi. Bölgede Benzer bir saldırı Diyala’nın Sadiye ilçesinde de gerçekleştirildi. Saldırıda IŞİD militanları ile çıkan çatışmada 1 Haşdi Şabi mensubunun hayatını kaybettiği, 3’ünün ise yaralandığı bildirildi. Bölgedeki IŞİD hareketliliğinin artması sonrası koalisyon güçleri tarafından bölgedeki IŞİD’e yönelik hava harekatı düzenlendi. Hanekin ve Jalavla’ya yönelik gerçekleştirilen hava harekatında 11 IŞİD militanının öldürüldüğü açıklandı.

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Sözcüsü Muhammed Saman, Bağdat’ta bir süre daha hükümet kurulamaması durumunda bölgede güvenlik boşluğu oluşabileceğini belirterek “Kerkük’teki petrol kuyularının güvenliğini ABD askeri sağlayacak” dedi. Kerkük'teki K1 Askeri Üssü'nde konuşlu bulunan Amerikan askerlerinin iki gün önce Kerkük kent merkezinde görüldüğüne işaret eden Saman, yıllardır görev yaptıkları askeri üsten dışarı çıkmayan Amerikan askerlerinin kent merkezinde görünmesinin manidar olduğunu ifade etti. Saman ayrıca Başbakan Adil Abdulmehdi'nin istifası sonrasında yeni hükümetin kurulması için öngörülen 15 günlük sürenin dolmasına rağmen, başbakanın hala belirlenememesinin endişe verici olduğunu söyledi. Irak'ta oluşacak muhtemel bir güvenlik boşluğunun terör örgütlerince "fırsata dönüştürülmesi" durumunda bundan en çok Kerkük'ün zarar göreceğine dikkati çeken Saman, ABD askerlerinin böyle bir olasılığa karşı kentteki petrol kuyularını korumaya hazırlandığını dile getirdi. 1 Ekim’de Bağdat ve güney vilayetler sonrası başlayan hükümet karşıtı gösterilerin Kerkük için beraberinde getirdiği endişelerden bir tanesi terör örgütü IŞİD’in güçlenmesi olmuştur. Halihazırda Kerkük’ün güneyindeki kırsal alanlarda varlığını sürdüren IŞİD’in oluşabilecek güvenlik boşluklarından faydalanarak kent merkezinde de saldırılarda bulunabileceği endişesi mevcuttur. Diğer yandan ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi’nin de protestolar sonrası dile getirdiği gibi diğer bir endişe de IKBY’nin bir oldu bitti ile Kerkük’e yeniden dönme planları yapmasıdır.

Eğitim – Sosyal Hayat
Kerkük’te atama bekleyen sözleşmeli öğretmenler protesto gösterisi düzenlendi. Protestoya katılan sözleşmeli öğretmenler herhangi bir ücret almadıklarını dile getirerek, atamaları gerçekleştirilen kişilerin de bir an önce isimlerinin açıklanmasını istedi.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Türkmeneli bölgelerinde bulunan okullara her yıl yapmış olduğu yardımlara devam ediyor. TİKA bu kapsamda Kerkük’te Türkmence eğitim veren Telafer ilkokulunda çanta ve kırtasiye dağıtımı yaptı. Türkmen Eğitim Merkezi Başkanı Usame Kemali, okul çantaları ve kırtasiye dağıtımının Kerkük’te Türkmence eğitim veren tüm okulları kapsayacağını bildirerek TİKA’ya yardımlarından dolayı teşekkür etti.