Türkmen Gündemi: 23 Aralık 2019-2 Ocak 2020

Siyaset
1 Ekim’de Bağdat ve güney vilayetlerde başlayan hükümet karşıtı gösterilerde protestocuların önde gelen taleplerinden biri olan yeni seçim yasası Irak Parlamentosu’nda kabul edildi. Parlamento Başkanı Muhammed el-Halbusi, yasanın oylamasına geçilmeden önce yaptığı açıklamada, yasanın meydanlardaki göstericilerin taleplerini karşılamak için hazırlandığını vurguladı. Kürt siyasi partilerden milletvekillerinin boykot ederek katılmadığı oylamada yeni seçim yasası oy çokluğu ile kabul edildi. Oylamaya parlamentodaki 329 milletvekillinden 184’ü katıldı.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu, Türkmenlerin özel günlerinin resmileşmesi için hazırlanan yasa tasarısının ikinci okuması için toplandı. Oturuma katılan IKBY Bölge Bakanı Aydın Maruf söz konusu özel günlerin birinin 17 Kasım’da Dil ve Kültür Günü, diğerinin ise Türkmen Basın Günü olarak belirlendiğini belirtti. Maruf ayrıca 17 Kasım tarihinin Erbil’de ilk Türkmen okulunun açılması münasebetiyle seçildiğini aktardı.

Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Başkanı Hişam Bayraktar düzenlediği basın toplantısında, kamuya yapılacak atamalarda etnik ve mezhebe dayalı kriterlerden uzak durulması gerektiğini belirterek Türkmenlerin atamalarda göz ardı edilmemesini istedi. Kerkük’ü ‘küçük Irak’ olarak niteleyen Bayraktar, Türkmen, Arap ve Kürtlerin eşit haklara sahip olması gerektiğini vurguladı.

Irak Planlama Bakanı Nuri el-Duleymi Kerkük’e bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret esnasında resmi temaslarda bulunarak yetkililerden kentteki mevcut durum hakkında bilgi alan Dileymi, Kerkük Valisi Rakan Said el-Cuburi ile de bir basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Kerkük’e ayrılan bütçe konusunda çok fazla sıkıntı çektiklerini ifade eden el-Cuburi, Bakanlar Kurulu’nun aldığı karar doğrultusunda Kerkük’e ayrılan bütçe kararı sonrası kararlaştırılan bütçenin ödemesinin yapıldığını bildirdi. Planlama Bakanlığı'nın her zaman yanlarında durduğunu kaydeden el-Cuburi, Kerkük halkı adına Planlama Bakanlığı'na teşekkür etti. El- Cuburi ayrıca Kerkük Havaalanı'nın açılması için Planlama Bakanı'ndan yardım talep etti.

Kerkük Vali Yardımcısı Ali Hammadi, basına yaptığı açıklamada 2019 yılında Kerkük’te yapılan proje ve yatırımlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Hammadi, 2019 yılında Kerkük’te toplam 600 projenin yer aldığını, bunlardan 400’ünün tamamlanırken 213 projenin halen devam ettiğini söyledi.12 bin metreküp kapasiteye sahip Kerkük su projesinin ikinci aşamasının hayata geçirilmesi hakkında sözlerinin olduğunu hatırlatan Hammadi, ayrıca 2020 yılı bütçesi içerisinde 8 milyar Irak dinarı değerinde kanser hastanesi ile 11 milyar Irak dinarı değerindeki Anjiyo Merkezi projesi ve 5 adet mısır fabrikası inşasının olduğunu bildirdi. Öte yandan 2020 yılında 25 bin istihdam fırsatı yaratılmasının planlandığını aktaran Hammadi, Kerkük’teki güvenlik durumunun iyileşmesi sonucunda mültecilerin yüzde 75’inin kente geri döndüğünü vurguladı.

Türkiye Cumhurbaşkanı eski Başdanışmanı ve Kerkük Vakfı Başkanı Erşat Hürmüzlü Kerkük’ü ziyaret ederek Türkmen siyasetçiler ile bir araya geldi. Hürmüzlü ilk olarak Irak Türkmen Cephesi’ni (ITC) ziyaret ederek ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi  ve ITC Başkan Yardımcısı Hasan Turan ile bir görüşme gerçekleştirdi. Hürmüzlü ayrıca ITC Kerkük İl Başkanlığı’nı da ziyaret ederek İl Başkanı Hişam Bayraktar ile görüştü.

Güvenlik
Kerkük’ün güney batısında bulunan Celvat köyünde üç sivil terör örgütü IŞİD’in saldırısı sonucu hayatını kaybetti. Sivillerin IŞİD militanları tarafından kaçırıldıktan hemen sonra öldürüldükleri ve bulundukları yerin teröristler tarafından cep telefonu ile güvenlik güçlerine bildirildiği açıklandı. Öldürülen sivillerin cansız bedenlerini almak için yola koyulan köy halkından bir kişi ise IŞİD’in gerçekleştirdiği pusu sonrası hayatını kaybetti.

Terör örgütü IŞİD’in Selahattin vilayetinde gerçekleştirdiği saldırıda Irak ordusundan iki asker hayatını kaybetti, üç kişi ise yaralandı. Irak Savunma Bakanlığı’na bağlı Güvenlik Medya Ağı’ndan yapılan açıklamada saldırının önceden yerleştirilen el yapımı patlayıcı ile devriye gezen birliklere yönelik gerçekleştirildiği vurgulandı.

Irak Yüksek Bağımsız İnsan Hakları Komiserliği Üyresi Fazıl el-Gırari yaptığı yazılı açıklamada, Diyala’nın Hanekin ilçesine bağlı bazı köylerde ikamet eden toplam 250 ailenin bölgedeki terör örgütü IŞİD tehdidi nedeniyle evlerini terk ettiğini bildirdi. Evlerini terk eden ailelerin Diyala’nın farklı noktalarında inşa edilen üç sığınmacı kampına yerleştiklerini belirten Gırari, söz konusu kamplarda 920 ailenin daha bulunduğunu belirtti.

Terör örgütü IŞİD, Kerkük’ün Dibis ilçesine bağlı Zap nahiyesinde Haşdi Şaabi’ye yönelik saldırı gerçekleştirdi. Hafif silahlar ve el bombaları ile gerçekleştirilen saldırıda 2 Haşdi Şaabi mensubu hayatını kaybetti.

Kerkük’te Amerikan askerlerinin de bulunduğu K1 Askeri Üssü’ne roketli saldırı gerçekleştirildi. 27 Aralık akşamı saat 19.20’de gerçekleştirildiği belirtilen saldırıda bir sivil ABD’li sözleşmeli personel hayatını kaybederken birçok Amerikalı ve Iraklı asker yaralandı. Amerikan askerlerinin yanı sıra koalisyon kuvvetlerinden asker ve personelin de bulunduğu ifade edilen üsse en az üç roketin isabet ettiği, roketlerin ‘Yaj’ bölgesinden ateşlendiği belirtildi. Saldırının katyuşa roketleri ile gerçekleştirildiğini bildiren çeşitli kaynaklar, saldırının hemen ardından güvenlik güçlerinin bölgede operasyon düzenlediğini, saldırı esnasında kullanıldığı düşünülen kamyonetin içerisinde çok sayıda katyuşa roketi ile birlikte ele geçirildiğini belirtti. Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanı Saad Harbiye yaptığı açıklamada, Kerkük’te son dönemde artış gösteren IŞİD saldırılarını önlemek amacıyla Irak ordusuna bağlı 34. Tugayın tank ve ağır silahlar ile birlikte Kerkük’te saldırıların yoğunlaştığı bölgelere takviye birlik olarak gönderildiğini bildirdi.
K1 Hava üssüne gerçekleştirilen saldırıdan iki gün sonra ABD, K1 Askeri Üssü’ne yapılan saldırı için Ketaib Hizbullah’ı sorumlu göstererek Ketaib Hizbullah’a ait Irak ve Suriye’deki 5 hedefi vurduklarını açıklamıştır. Saldırıyı doğrulayan Haşdi Şaabi, ABD’nin saldırıları sonucunda 25 ölü, 55 yaralılarının olduğunu bildirmiştir. ABD’nin hava saldırıları sonrasında açıklama yapan Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi şu ifadeleri kullanmıştır: “Önümüzdeki günlerde tehlikeli sürprizler ile karşılaşacağımızı söylemiştik. ABD’nin hava saldırıları küçümsenecek bir mesele değildir. Irak’ın bazı komşu ülkeleri terörist unsurları beslemektedir. Teröristlerin bu bölgelerde bulunması, Iraklı vatandaşların ölümüne yol açacaktır.”

Irak’ın Kerkük ve Selahattin vilayetlerinin kırsal bölgelerinde hücre yapılanması şeklinde varlık gösteren terör örgütü IŞİD’e yönelik geniş kapsamlı operasyon başlatıldı. Selahattin vilayetinde görevli Teğmen Ali Hüseyin basına yaptığı açıklamada bölgedeki operasyonun üç gün süreceğin ifade etti. Hüseyin ayrıca, Kerkük ve Selahattin arasında yüzlerce köyün bulunduğunu ve bu köylerde IŞİD’in terör saldırıları düzenlediğini vurguladı. Öte yandan Irak Türkmen Cephesi de gerçekleştirilen operasyona destek vererek Kerkük ve çevresindeki teröristlerin temizlenmesine vurgu yaptı. Operasyonun Kerkük'ün güven ve istikrarını bozmak isteyenlere karşı güçlü darbe olduğunu ifade eden Irak Türkmen Cephesi, vatandaşların güvenliğini sağlayan federal polis güçleri ve Haşdi Şaabi’ye teşekkür etti.

Diyala’ya bağlı Mendeli’de gerçekleşen IŞİD saldırısında bir Irak askeri hayatını kaybetti. Diyala vilayeti, Irak’taki IŞİD varlığının en yoğun olduğu bölgelerin başında gelmektedir. Hanekin ve Beledruz ilçeleri ile Hemrin Dağları ve Mendeli bölgesi Irak güvenlik güçlerinin Diyala’da IŞİD’e karşı en çok kayıp verdiği bölgelerdir.

Irak Ortak Operasyonlar Başkanlığı’ndan bir heyetin önümüzdeki günlerde Erbil’i ziyaret edeceği, ziyaret kapsamında tartışmalı bölgelerde bulunan terör örgütü IŞİD varlığına karşı peşmerge güçleri ile düzenlenebilecek ortak operasyonların masaya yatırılacağı bildirildi. Ortak operasyonların bilhassa IŞİD’in Irak’ta en yoğun olduğu Diyala vilayeti ile Süleymaniye arasındaki bölgede gerçekleştirilebileceği vurgulandı.

Irak Federal Polisi tarafından yapılan açıklamaya göre terör örgütü IŞİD’e karşı yapılan Kerkük’te yapılan operasyon neticesinde örgüte ait çok sayıda silah ve mühimmat ele geçirildi.