Türkmen Gündemi: 8-20 Mayıs 2019

Irak Türkmenleri Gündemi: 8 – 18 Mayıs 2019

Irak Türkmen Cephesi’nin Azerbaycan Ulaştırma Bakanlığı ile Görüşmesi (8 Mayıs 2019)
ITC Başkanı Erşat Salihi ve beraberindeki heyet Azerbaycan Ulaştırma ve Yüksek Teknoloji Bakanı Ramin Guluzade’yi makamında ziyaret etti. Ziyarette Irak’ın yeniden imarında Azerbaycanlı şirket ve yatırımcıların bölgede daha fazla varlık göstermeleri görüşüldü.

Irak Türkmen Cephesi’nin görüşmelerde Azerbaycan tarafına iletmiş olduğu bölgeye yönelik beklentileri, Iraklı Türkmenlerin Irak’ın yeniden inşası ve toprak bütünlüğü noktasında hassasiyetlerini de ortaya koymaktadır. Nitekim Azerbaycanlı şirketlerin bilhassa altyapı ve enerji yatırımları hususunda Irak’ta varlık göstermeleri, Irak’ın yeniden inşa sürecinde oldukça önemli bir adım olacaktır.

Telafer’e Yönelik PKK Tehdidi (10 Mayıs 2019)
ITC Başkanı Erşat Salihi, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada terör örgütü PKK'nın Musul'un Sincar ilçesinden sonra şimdi de Türkmenlerin çoğunlukta yaşadığı Telafer ilçesine konuşlanmayı planladığını belirtti.

Hali hazırda Sincar çevresinde varlık gösteren PKK’nın Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı Musul’da yarattığı tehdit devam etmektedir. Sincar’ın yanı sıra Türkmen kenti olarak bilinen Telafer’de PKK’nın varlık göstermesi, bölgede ortaya çıkabilecek birçok istikrarsızlığı beraberinde getirebileceği gibi doğrudan Türkiye’nin ulusal güvenliğini de tehdit edecektir.

Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi’nin Türkiye Ziyareti (15 Mayıs 2019)
Irak Başbakanı Abdülmehdi ve beraberindeki heyet Ankara’ya resmi ziyarette bulunarak Cumhurbaşkanı Erdoğan ile baş başa ve heyetler arası bir görüşme gerçekleştirdi. Irak Başbakanı’nın heyetinde ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi de bulundu.

Irak Başbakanı’nın basın toplantısı sırasında “Şüphesiz Irak'ın maruz kalacağı herhangi bir tehdit ya da tehlike aynı zamanda Türkiye'yi de tehdit edecektir” şeklinde yaptığı açıklama, Türkiye ve Irak ilişkilerinin gelecek dönemdeki seyrine dair önemli ipuçları vermektedir. Zira bilhassa Irak’taki tartışmalı bölgelerde Türkmenlerin haklarının korunması ve yine Türkmenlerin yoğunlukta bulunduğu bölgelerde mevcut olan PKK tehdidi Türkiye ve ırak arasındaki ikili ilişkilerde belirleyici gündem maddeleri olacaktır.

Kerkük'te IŞİD Saldırısı: 6 Ölü (16 Mayıs 2019)
Terör örgütü IŞİD’in Irak'ın Kerkük kentinde Federal Polis Gücüne yönelik düzenlediği iki ayrı saldırıda 6 polis hayatını kaybetti.

Terör örgütü IŞİD, Haziran 2014'te Musul başta olmak üzere Irak topraklarının üçte birini ele geçirmişti. Irak güvenlik güçleri, Aralık 2017'de söz konusu toprakları büyük oranda geri almıştı.

Kerkük’ün güneyinde devam eden IŞİD tehdidi hem o bölgedeki Türkmenlerin hem de diğer etnik azınlıkların varlığına yönelik önemli ölçüde tehlike oluşturmaktadır. IŞİD’in Kerkük’te 14 Ocak’ta gerçekleştirdiği diğer terör saldırısı da göz önüne alınacak olursa, bölgesel istikrarın sağlanabilmesi için güvenlik politikalarının gözden geçirilerek özellikle Kerkük’ün güneyinde IŞİD’e karşı daha etkin mücadele ortaya koymanın gerekli olduğu anlaşılmaktadır.

Irak Petrol Bakanı Samir el-Gadban’ın Açıklamaları (16 Mayıs 2019)
Türkiye'ye petrol sevkiyatı konusuna değinen Irak Petrol Bakanı Gadban, "Kerkük'ten Türkiye'ye mevcut petrol boru hattına paralel yeni bir boru hattı inşa etme planımız var. Türkiye, bizden daha fazla ham petrol alabileceğini belirtti." açıklamasında bulundu.

Türkiye ile merkezi Irak hükümeti arasında Kerkük’te başlatılacak yeni bir petrol boru hattı inşa süreci, Bağdat yönetimi için bölgeye stratejik önem kazandıracak önemli bir hamle olacaktır. Peşmergenin Kerkük gibi tartışmalı bölgelere dönme gayesi içerisinde olduğu ve özellikle Türkmenlerin Peşmergenin dönüşüne karşı tavır aldıkları göz önüne alındığında, Türkiye ile Bağdat yönetimi arasındaki boru hattı planının bölgedeki Türkmenler lehine bir gelişme olduğu açıktır.

Türkmen Sivil Toplum Örgütleri Başkanı Mardin Gökkaya’nın Açıklamaları (16 Mayıs 2019)
Türkmen Sivil Toplum Örgütleri üyeleri gerçekleştirdikleri basın toplantısında, Irak Bağımsız Seçim Komiserliği Kerkük ofisindeki seçim komisyonunun değiştirilmesini talep etti.

Yerel seçimlerin normal geçmesi için Irak Bağımsız Seçim Komiserliği'nin Kerkük komisyonunda adı şaibeye karışan üyelerin değiştirilmesini isteyen Gökkaya, bu talebin yerine getirilmediği durumda Türkmenlerin protesto gösterileri düzenleyeceklerini söyledi.

Bedir Örgütü Türkmen Yetkilisi Muhammed Mehdi Bayatlı, Adnan Altuncu’nun Sorularını Yanıtladı (18 Mayıs 2019)
Gazeteci Adnan Altuncu’nun sorularını yanıtlayan Bedir Örgütü’nün Türkmen yetkilisi Muhammed Mehdi el-Beyati (Bayatlı), gelecek seçimlerde istisnasız Türkmen siyasi partilerle bir listede seçim yarışı yapmaya hazır olduğunu belirtmiştir. Bayatlı, Türkmen siyasi partileriyle herhangi bir anlaşmazlığına yer olmadığına, Türkmen halkına hizmet edecek her şeyi yapmaya hazır olduğuna ve el ele vermenin gerektiğine vurgu yapmıştır.

Bayatlı, Türkmen halkı için Kerkük’te vali mi yoksa Meclis Başkanı’nın mı yararlı olacağı sorusuna yönelik cevabında durumun kişilerin gücüne göre değiştiğini belirtmiştir. Kimin vali olacağı konusunda Bayatlı, herhangi bir kişi üzerine herhangi bir anlaşmanın olmadığını ve görüşmelerin yapılmasını beklediğini ifade etmiştir. Bayatlı, Kürt tarafının da bu konuda görüşmek istediğini ifade etmiştir.

Kerkük’ün buğday ve arpa tarlarında yangınlar çıktı. Suçlamalar Haşdi Şabi ile IŞİD’e yöneltiliyor (18.05.2019)
Diyala, Selahaddin, Ninova ve Kerkük illerindeki buğday ve arpa tarlarında ortaya çıkan yangınlar sebebinin ne olduğuna belirsizlik hakim.  Birçok ilde yüzlerce dönümlük tarlayı yangın kaplarken suçlamalar IŞİD ve Haşdi Şabi’ye yöneltilmiş durumda. Basnews’ün olaylara tanıklık eden kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Kerkük’ün Riyad bölgesinde ortaya çıkan yangında IŞİD terör örgütü unsurları, Meleh Havaalanı yakınlarındaki yangınların müsebbibidir. Ayrıca, aynı gün Tavuk ilçesine bağlı Mansura köyündeki tarlarda ortaya çıkan yangında büyük maddi zararlar yaşandı. Kerkük’ün Dibis ilçesine bağlı Kardere köyündeki tarlarda yangın çıktı. Diyala iline bağlı olan Hanekin şehrine bağlı 20 köyde yangın görülmüştür. Bu yangınların hepsi IŞİD terör örgütünden kurtulan bölgelerde yaşandığı ve Haşdi Şabi güçlerinin yakında bu bölgelerden çekileceği için intikam ve kaos yaratmak için Haşdi Şabi güçleri tarafından yapılabileceği gözlemciler tarafından öne sürülmektedir.

Suriye Türkmenleri Gündemi: 14-20 Mayıs 2019

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Açıklamaları (16 Mayıs 2019)
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iç güvenlik birimleriyle iftar programında yaptığı konuşmasında Suriye’nin kuzeyine yönelik gerçekleştirilecek olası askeri harekat hakkında açıklamalarda bulunmuş, Türkmenlerin desteklenmesi hususunda da önemli mesajlar vermiştir:

“İnşallah çok yakında terör örgütünün tasallutu altında bulunan diğer bölgelere de bir gece ansızı girecek ve gereken temizliği yapacağız. Suriye’nin kuzeyinde ülkemize komşu bir terör koridorunun oluşmasına kesinlikle izin vermeyeceğiz. Suriyeli Kürt, Arap ve Türkmen kardeşlerimizin geleceğini yeni sömürge heveslerinin insafına teslim etmeyeceğiz.”

Rejimin İdlib Saldırıları
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar 10 Mayıs’ta İdlib’teki rejim saldırılarına yönelik açıklamalarda bulundu:

"Bu kapsamda rejim unsurlarının İdlib güneyine yönelik saldırılarına son verilerek Astana Süreci'nde belirlenen İdlib sınırına derhal geri çekilmelerinin sağlanması ve müteakip dönemde bu ihlal ve saldırıların yaşanmaması için Rusya Federasyonu'ndan da etkin ve kararlı tedbirleri almasını bekliyoruz. Türkiye, Rusya Federasyonu ile var olan mutabakatlar doğrultusunda bölgede yaşayan masum halkın güvenlik ve huzuru için sorumluluklarının bilincinde olarak elinden gelen her türlü gayreti göstermeye devam edecektir”

Öte yandan Astana görüşmelerinde Suriyeli muhalifleri temsil eden heyet 14 Mayıs’ta yaptığı yazılı açıklamada, "Rejim ve destekçileri, Astana sürecini, siyasi çözüm arayışlarını ve bütün anlaşmaları yok etmeye çalışıyor." ifadelerine yer verildi.

Suriye Türkmenlerinin de yoğun olarak yaşadığı İdlib bölgesinde 4 milyon sivil bulunuyor. Nisan ayından bu yana Beşşar Esed rejimi tarafından bölgey saldırılar düzenlenmekte. Rejim ve destekçilerinin, “İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi”nde kurulan gözlem noktalarına ve sivil yerleşim alanlarına (okul, camii, sağlık merkezi) düzenlediği çok sayıda saldırıda 150’yi geçkin sivil hayatını kaybetti.

Suriye Türkmen Meclisi Koordinatörü Cemil Doğaç İpek’in Açıklamaları (17 Mayıs 2019)
Cemil Doğaç İpek 17 Mayıs’ta TRT Radyo-1’e yaptığı açıklamada, Suriye Türkmenleri olarak birincil amaçlarının Suriye’de oluşturulacak yeni anayasa ile hukuki bir statü kazanmak olduğunu belirtti.

Türkiye’nin açık desteği ile Suriye’nin geleceği noktasında müzakerelere dahil edilen Suriye Türkmenleri, oluşturulacak yeni anayasada hukuki statü kazanmak için girişimlerini sürdürmektedir. Bu kapsamda Rusya, Türkiye ve İran arasında gerçekleşen Astana görüşmeleri Suriye Türkmenleri için de ayrıca önem arz etmektedir.