Rapor

Yemen İç Savaşı: Bölgesel ve Küresel Aktörler, Yerel Unsurlar ve Çatışmanın Geleceği

Yemen’de 2011’de başlayan rejim karşıtı gösteriler kısa sürede bölgesel aktörlerin yoğun biçimde müdahil olduğu bir çatışma ortamına dönüştü. 2015 yılında Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin öncülüğünde başlatılan Kararlılık Fırtınası Operasyonu ile ülkedeki çatışma ortamı derinleşirken Yemen, bu ülkelerle İran arasında yaşanan bir vesayet savaşının sahnesi haline geldi. Geleneksel olarak müdahaleci bir dış politika anlayışı benimsemeyen Körfez ülkelerinin ilk kez bu derece yoğun biçimde ve doğrudan müdahil oldukları bir bölgesel gelişme olması açısından giderek daha fazla önem atfedilen Yemen’deki iç savaş, müdahil olan ülkelerin geri adım atmaması nedeniyle binlerce sivilin hayatını kaybettiği ve bölgesel istikrarın ciddi anlamda tehdit edildiği bir durum halini aldı. Öte yandan son dönemde yaşanan gelişmeler Yemen’de her ne kadar birlikte hareket ediyorlarsa da Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin farklı ajandaları olduğunun ortaya çıkmasına yol açtı. Yemen’in güneyinde bağımsız bir devlet kurulmasını ve ülkenin ikiye bölünmesini kendi çıkarları açısından savunan BAE, bu anlamda Suudi Arabistan’la çıkar çatışması yaşamaya başladı.

Öte yandan İran açısından da Yemen savaşı önemli bir dönüm noktası oldu. Tahran yönetiminin bölgesel yayılmacılık politikasında Yemen’in büyük kısmını kontrol eden Husilerin ne derece önemli olduğu anlaşılırken, İran’ın bu anlamda bölgede ciddi bir kapasiteye sahip olduğu da ortaya çıkmış oldu. Bu avantajı daha uzun vadeli kullanmak isteyen İran yönetimi Husilere olan desteğini sürekli canlı tutarken, zaman zaman Suudi Arabistan’ı doğrudan hedef alarak Riyad’a gözdağı vermek istedi.

Gelinen noktada Yemen savaşında aktörlerin ne tür kazanımlar elde ettiği ve gelecekte Yemen’in nasıl bir yapıya evrileceğine dair halen net bir resim ortaya çıkarılabilmiş değildir. Bu noktada bu çalışmada Yemen savaşının daha iyi anlaşılabilmesi adına ülkedeki iç savaşın hangi aşamalardan geçtiği, halihazırda ülkede hangi grupların ve dış aktörlerin etkin bir şekilde mücadele ettiği ve Yemen’in geleceğinin hangi yöne gideceğine dair tespit ve analizler yapılmaya çalışılmaktadır.