Hatay Siyasetine Suriye Yansımaları
Hasan KANBOLAT, ORSAM Başkanı
Hatay’da sarı sıcaklar Ağustos’ta başladı. Amık ovasında buğdaylar mayıs sonunda biçilmiş. Soğan toplanmış. Erkenci incir meyvelerini vermiş. Sıra da pamuk var. Zeytin ve nar bahçeleri ayını doldurmayı bekliyor. Hatay’da insanın yaşayabilmesi için gerekli herşey var. Su, güneş, ılıman bir iklim ve verimli topraklar. Bu nedenle, Amık ovası insanlık tarihinin her devrini barındıran höyüklerle dolu. Doğunun Kraliçesi (Orientis Apicem Pulcrum) olarak adlandırılan Antakya, Roma’dan sonra dünyanın ikinci büyük şehriydi. Hatay, her zaman göçmenlere kucak açtı. İşgal ordularını içinde eritti. Din, mezhep, etnisite ayrımı yapmadı.
Hatay’da herkes her yerde Suriye’yi ve Suriyeli sığınmacıları konuşuyor. Hatay ile Suriye arasında akrabalık bağları yakın ve güçlü. Ayrıca, Suriye’de yatırım yapan Hataylı çok. Sınır ticareti başta olmak üzere ticari ilişkiler oldukça fazla.
Hatay’da Suriye’nin propaganda görüntüleri cd ve cep telefonları ile dolaşımda. Hatay’a gelen Suriyeli sığınmacılar arasında teröristlerin olduğu, sığınmacıların bulaşıcı hastalıklara neden olacağı, Hatay’ın yabancı güçler tarafından Suriye gerekçe gösterilerek karıştırılacağı, etnik ve mezhep çatışmasına çekileceği söylentileri yayılmaya çalışılıyor. Suriyeli politikacıların ve aydınların, Ankara’da bulunan yabancı diplomatların, dünyanın her yerinden siyasetçilerin, bürokratların, gözlemcilerin Hatay’ı ziyaretleri sıklaşıyor. Hatay valiliği, ilde siyasi tansiyonu yükseltmemek için Esad yanlısı ve karşıtı mitinglere izin vermiyor.
Hatay’da CHP ve İşçi Partisi, Esad rejimine açık destek veriyor. Suriye’de rejim değişikliğine ve Suriye’den Hatay’a sığınmacı gelmesine karşılar. CHP Hatay Milletvekili Mehmet Ali Edipoğlu 17 Haziran’da Antakya’da yaptığı açıklamada yaşananların özünde Musul-Hayfa arasında döşenmesi planlanan petrol boru hattının bulunduğunu, Suriye’de çok yakında etnik çatışmanın başlayacağını, çatışma ile birlikte Türkiye’ye gelen sığınmacıların sayısının 350 bine ulaşacağını ve Hatay’da 6 ay ile 5 yıl arasında kalacaklarını, Suriye’de İsrail’in kabul edeceği ABD yanlısı bir hükümetin kurulmasının istendiğini iddia etti. CHP Hatay Milletvekili Refik Eryılmaz da 25 Haziran’da yaptığı açıklamada: ''Mülteciler (‘sığınmacı’ demesi gerekiyordu) için sınırda bir tampon bölge oluşturularak bu tampon bölgede kurulacak çadırlara yerleştirilmesi gerektiğini” ifade etti. Ayrıca, yaşanan bu olayların Büyük Ortadoğu Projesi’nin bir ayağı olduğunu, ABD ve İsrail’in kendisine muhalif olarak gördüğü Suriye yönetimini değiştirmek için düğmeye bastıkları ve bu mülteci hareketine zemin hazırladıkları ve böylece Suriye yönetimini dünya kamuoyu önünde baskıcı ve uluslararası kurallara aykırı hareket eden bir yönetim olarak gösterip devirmeyi amaçladığını belirtti. İşçi Partisi’de 25 Haziran’da Antakya’da ‘Dün Irak, Bugün Suriye, Yarın Türkiye’ sloganı altında Suriye ile Dayanışma Yürüyüş ve Mitingi düzenlemek istedi. Düzenleyemeyince, İskenderun’da Esad yanlısı basın açıklaması yaptı. İşçi Partililer, Haziran ayı içerisinde üç defa Samandağı’na gelerek şehir merkezinde arabalarla tur attılar. Hz. Hızır’ın türbesinin önünde Esad yanlısı basın açıklaması yaptılar. Hatay’da AK Parti ise Suriye olaylarına insani boyutta yaklaşıyor. 15 Haziran’da AK Parti Hatay Milletvekili Abdülhadi Kahya, Hatay'da yaşayan Alevi ve Sünniler arasında sorun olduğunu kabul etmedi ve "Suriyeli kardeşlerimize kapımız sonuna kadar açıktır" açıklamasında bulundu. AK Partili belediyeler, il ve ilçe teşkilatları da sığınmacılara sahip çıkıyor, sorunlarını hızla gidermeye çalışıyor.
Hatay’da korkuları körükleyerek felaket tellallığı yapmaya gerek yok. Abartılacak bir durum bulunmuyor. Hatay, Suriyeli akrabalarına kucak açtı. Tarihin her devrinde de zor durumda olanlara yardım etti. Bundan sonra da edecektir. Hatay’da huzur yüzyıllardır sürüyor. Devam da edecektir.
