İyi Niyetlerin Bildirildiği ECO Zirvesi

Hasan Kanbolat, ORSAM Başkanı
Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) üyesi ülkelerin 12. Zirve toplantısı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 11. Zirve Başkanı sıfatıyla yaptığı açılış konuşmasıyla başladı.
 
Başbakan Erdoğan, “Bizler küresel ekonomik ve mali krizin tüm dünyayı olduğu gibi bölgemizi de olumsuz etkisi altına aldığı bir dönemde başkanlığı devraldık… Dönem başkanlığımız boyunca ECO vizyonunu genişletmek, işbirliği alanlarında somut ilerlemeler sağlamak ve teşkilatın yeniden yapılandırılmasına hız kazandırmak için büyük bir çaba gösterdik. 2015 ECO Vizyon Belgesi'nde öngörülen hedeflere ulaşabilmek için alınabilecek tedbirler konusunda tavsiyelerde bulunmak üzere İstanbul zirvesinde Akil Adamlar Grubu'nu tesis ettik. Akil Adamlar Grubu, özveriyle çalışarak bizler için yol göstereceğine inandığımız rapor hazırladılar. Önümüzdeki dönemde teşkilatımızın bu tavsiyeler ışığında sadece bölgesel düzeyde değil, küresel boyutta da adından söz ettiren önemli bir işbirliği platformu haline geleceğine inanıyorum. Üye ülkelerin teşkilatı daha fazla sahiplenmesi gerektiğine olan inancımı bir kez daha dile getirmek istiyorum. Bu amaçla teşkilat bünyesinde gerçekleştirilen faaliyetlerle bazı ECO uzmanlık kuruluşlarına bu ülkelerin ev sahipliği yapabileceklerini düşünüyorum… Türkiye, dost ve kardeş Azerbaycan ile bilgi ve tecrübesini paylaşmaya hazır.” Başbakan Erdoğan, Azerbaycan'ın dönem başkanlığında ECO vizyonunu daha kapsamlı bir işbirliği zeminine oturtacağına, aktif bir dönem başkanlığı yapacağına ve teşkilatı daha da ileri taşıyacağına olan inancının tam olduğunu vurgulayarak, “Türkiye Cumhuriyeti, bu önemli misyonun ifası sırasında her zaman olduğu gibi dost ve kardeş Azerbaycan ile bilgi ve tecrübesini paylaşmaya hazır. Bakü Zirvesi’nin tüm üyeler ve bölge için hayırlı olmasını diliyor, hükümet, devlet ve değerli katılımcıları selamlıyorum” diye konuştu. Başbakan Erdoğan, konuşmasının ardından dönem başkanlığını Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'e devretti. Zirveye Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmam Ali Rahman, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ve Pakistan Cumhurbaşkanı Asif Ali Zerdali de katıldı. Başbakan Erdoğan'a Azerbaycan temaslarında eşlik eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ve AK Parti Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan ve kızı Sümeyye Erdoğan da Zirve'ye katıldı.
 
Başbakan Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ile de kırk dakikalık bir görüşme gerçekleştirdi. Başbakan Erdoğan’nın görüşmesinin ayrıntılarının Suriye odaklı olduğu bildirildi. Erdoğan-Ahmedinejad görüşmesinde Suriye konusu ele alındı. Başbakan Erdoğan “Akçakale konusunda haklıyız. Gereğini yapmaya devam edeceğiz” derken Ahmedinejad ise “Bu konuda size hak veriyoruz. Haklısınız” dedi. Başbakan Erdoğan, daha sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile biraraya geldi.
 
Bakü zirvesinde Türkiye iki yıl önce devraldığı dönem başkanlığını Azerbaycan'a devretti. Türkiye, dönem başkanlığı boyunca ECO vizyonunu genişletmeye, işbirliği alanlarında somut ilerlemeler sağlamaya ve teşkilatın yeniden yapılandırılmasına hız kazandırmaya çalıştı. 2015 ECO Vizyon Belgesi’nde öngörülen hedeflere ulaşabilmek için alınabilecek tedbirler konusunda tavsiyelerde bulunmak üzere İstanbul Zirvesi sırasında Akil Adamlar Grubu’nu tesis etti. Akil adamlar grubu da ECO üyeleri için yol gösterici bir rapor hazırladılar. ECO, yol gösterici raporun sayesinde sadece bölgesel düzeyde değil, küresel boyutta da önemli bir işbirliği platformu haline gelebilecektir. Ancak, İran’a karşı Batı’nın siyasi ve ekonomik ambargosunun arttığı ve Suriye krizinin bölgeyi kutuplaştırdığı bir ortamda ECO’da işbirliği platformunun nasıl geliştirilebileceği önemli bir soru işaretidir. Söz konusu ortamda işbirliğinin geliştirilmesinden önce mevcut diyalog ortamının sürmesine çaba göstermek daha gerçekçi bir hedef olacaktır.