Musul Türk Yatırımcıları Bekliyor
Hasan Kanbolat, ORSAM Başkanı
Musul (Ninowa) Valiliği ve DEİK, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nun desteği ile 2-3 Mayıs’da İstanbul’da “Ninowa Yatırım Konferansı” düzenliyor.
Musul vilayetinin adı Saddam döneminde “Ninowa” olarak değiştirilmiş. Musul, günümüzde görkemli tarihinden oldukça uzak durumda. Fakirlikten kurtulamıyor. Yabancı sermayeyi çekemiyor. Uzun süredir yatırım alamadığı için her açıdan yatırım ihtiyacı duyuyor. Ortadoğu’nun en önemli kentlerinden birisi olan Musul, dış dünyaya yeni yeni açılıyor. Bu nedenle, Musul’a yatırım, geleceğe yatırımdır.
Musul, konut, hastane, sağlık merkezleri, okul, elektrik santralleri gibi inşaatlara ve içme suyu arıtma, katı atık yönetimi, kent temizliği, gıda gibi alanlarda yatırıma gereksinim duyuyor.
Türk yatırımcılarla buluşmayı bekliyor. Türk firma sayısı sadece 11. Bağdat’tan sonra Irak’ın en büyük şehri. Vilayetin nüfusu 3,5 milyon. 2005-2009 yılları arasında güvenlik sorunu yaşanması nedeniyle uluslararası basında hakkında olumsuz bir tablo çizilen Musul’da son üç yılda güvenlik alanında büyük bir iyileşme yaşanıyor. Musul’da binlerce yıllık tecrübenin ve alışkanlıkların etkisiyle güçlü bir ticaret kültürü bulunuyor. Dicle nehri kenarındaki Musul şehri Irak’ta tarımsal faaliyetlerin en önemli merkezlerinden biridir. Tarım alanlarına ek olarak hayvancılık potansiyeli süt ve süt ürünleri, dericilik, yün vb. gibi sektörler açısından verimli sahalar yaratmaktadır. Musul, bir sanayi kentidir. Her türlü nitelikli elemanı bulundurmaktadır. 1500’den fazla irili ufaklı fabrikasıyla Musul Irak’ın en büyük ikinci sanayi kentidir. Musul, çimento, tuğla, tekstil başta olmak üzere birçok alanda yatırıma açıktır. Petrol, doğal gaz, sülfür, kükürt gibi önemli doğal kaynaklara sahip olan Musul, Ortadoğu’nun en önemli kentlerinden birisi haline gelecektir.
Irak’a gelen yabancı yatırımcılara kolaylıklar ve teşvikler sağlanmaktadır. Bu kolaylıklar ve teşviklere göre kar ve sermaye yurtdışına transfer edilebilmektedir. Proje yerli veya yabancı bir sigorta şirketine sigortalanabilmektedir. Yatırım kurulunca onaylanmış projeler için Irak bankalarında döviz veya yerel para biriminde hesap açılabilmektedir. Yatırımın genişletilmesi, geliştirilmesi ve modernizasyonu amacı ile ithal edilen varlıklar gümrük vergisinden muaftır. Yatırımın kapasitesini artırmaya yönelik olarak ithal edilen varlıklar gümrük vergisi ve diğer harçlardan muaftır. Proje kapsamında ithal edilen yedek parçalar değerlerinin, ana varlık değerinin yüzde 20’sini geçmemesi kaydı ile vergiden muaftır.
Oteller, turistik yapılar, hastaneler, sağlık kuruluşları, rehabilitasyon merkezleri, eğitim ve bilim kuruluşlarına mobilya, döşeme ve benzeri ithalatında ek bazı gümrük vergisi istisnaları tanınmıştır. Irak’taki genel yatırım kanunu çerçevesinde yer alan bu hususlara ek olarak Ninowa Vilayeti yatırımcılara ek olanaklar tanımaktadır. Yatırım yapmak isteyen firmalara 10 yıl veya daha uzun süre için gelir vergisi muafiyeti tanınmıştır. Yatırım arazileri 50 yıl süre ile kiralanabilir veya ücretsiz tahsis edilebilir.
Musul, Türkiye ve Suriye’nin kesişme noktasında bulunuyor. Bölgesel Kürt Yönetimi’nin merkezi Erbil ile Musul arasındaki uzaklık karayoluyla sadece bir saat. THY, İstanbul-Musul arasında haftada dört sefer uçuyor. İstanbul’dan Musul sadece iki saat. Ayrıca, Musul-İstanbul arasında demiryolu ulaşımı ve otobüs seferleri de bulunuyor. Ayrıca, Musul ile Bağdat arasında haftanın iki günü uçak bulunmaktadır.
Musul’da Türkiye ve Türkler çok seviliyor. Musulluların en büyük isteği Türkiye ile Irak arasında vizenin ve pasaportla geçişin kaldırılması, kimlikle geçişin başlatılması. Neden olmasın? KKTC, Yunanistan ve Gürcistan vatandaşlarının kimlikle girebildiği Türkiye’ye neden Iraklılar, Musullular giremesin?
