Kuzey Afrika Gündemi: 20 Ocak-06 Şubat 2019

Cezayir
İktidar partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) siyasi partisinin genel başkanı Abdelaziz Bouteflika’nın 18 Nisan seçimlerine adaylığını ilan etmek için seçim yasası uyarınca 60 bin imza toplamak için bir kampanya başlattı. Yasalara göre cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday olmak için iki seçenekten birini yerine getirmek gerekiyor.

Cezayir Dışişleri Bakanı AbdelkaderMessahelSalı günü ABD Dışişleri Bakanı Michael Richard Pompeo ile Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'nda bir araya geldi.Toplantıda ikili işbirliğinin yanı sıra güvenlik meseleleri, terörle mücadele ve Cezayir'de yapılacak seçimlerle ilgili gelişmeler ele alındı.

Abdelkader Bensaleh, salı günü Cezayir’in üst meclisi olan Millet Meclisi’nin başkanı olarak üç yıl süreyle yeniden seçildi. 77 yaşında olan Bensaleh, 2002’den beri konseyin başkanlığını yürütüyor. Cezayir Anayasası'na göre, Bensaleh, ölüm veya istifa halinde cumhurbaşkanlığı makamının boşalması durumunda cumhurbaşkanlığı görevini üstlenecek.

Cezayir ve Fransa Pazar günü iki ülke arasındaki adli ve güvenlik işbirliğinin bir parçası olarak suçluların iadesi için yeni bir anlaşma imzaladı. Cezayir Basın Servisi (APS), anlaşmanın Fransız Adalet Bakanı Nicole Belloubet ve Cezayir mevkidaşıTayebLouh'u başkent Cezayir'de ziyaret ederek imzalandığını bildirdi.

Birleşmiş Milletler, Mart ayında, ilk turda büyük bir ilerleme olmamasına rağmen, Batı Sahra'da on yıllardır süren ihtilafların çözülmesi konusunda ikinci bir müzakere toplanmayı planlıyor.BM diplomatlarının salı günü yaptığı açıklamaya göre Fas ve Polisario Cephesi'nin ayrılıkçı hareketi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin geçen yılki görevlerine bir çözüm bulma yolundaki çağrısını izleyen umutlu bir işareti olan Batı Sahra’nın maden açısından zengin tartışmalı bölgesi hakkındaki ihtilafın ikinci turu için bir araya gelmesi bekleniyor.

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Pazar günü Tahran'da Dışişleri, Cezayir Parlamentosu'nun alt dairesiUlusal Popüler Meclis İşbirliği ve Göçmenlik Komitesi Başkanı Abdelhamid Si Afif ile bir araya geldi. İran ile Cezayir arasındaki iyi ilişkileri hatırlatan Dışişleri Bakanı Zarif, 'İlişkiler uzun vadeli dostluklara ve iki ülke arasındaki manevi işbirliğine dayanıyor. İran hükümeti ile İran halkı, Cezayir halkına, onların başarılarına ve bağımsızlık devrimine büyük saygı duyuyor' dedi. Dışişleri, Ulusal İşbirliği ve Göç Komitesi Komitesi Başkanı Abdelhamid Si Afif, “Cezayir, İslam Cumhuriyeti ile ekonomik işbirliğini genişletmeyi dört gözle bekliyor ve her iki tarafın da oldukça yetenekli olduğu diğer alanlarda işbirliği yapmak istiyor” dedi.

Moritanya
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Batı Sahra elçisi olan eski Alman cumhurbaşkanı Horst Koehler, Fas ile Polisario Cephesi arasındaki devam etmekte olan farklılıklara rağmen, ihtilafın siyasi bir çözüme ulaşması konusunda iyimserliğini dile getirdi. Koehler, BM Güvenlik Konseyi kapalı oturumunda yaptığı açıklamada, tüm taraflarla ikili görüşmelerde bulunmayı planladığını söyledi.

Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu (ECA) Genel Sekreteri VeraSongwe, Afrika Kıta Serbest Ticaret Anlaşması’nı (AfCFTA) onayladığı için Moritanya'yı kutladı. Novakşot’taki Moritanya İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mohamed Ould Abdel Aziz’le yaptığı görüşme sırasında “Moritanya, AfCFTA belgelerini imzalayan ilk ülkelerden biri. Bu, Başkan ve hükümetinin bölgesel entegrasyonun önemine inandıklarını gösteriyor” dedi.

Salı günü yapılan açıklamada Moritanya hükümeti, Cumhurbaşkanı Muhammed Ould Abdel Aziz'in bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminde Savunma Bakanı Mohamed Ould Ghazouani'ye verdiği desteği doğruladı. Hükümet sözcüsü Sidi Mohamed Ould Mohamed Twitter'da, "Ould Ghazouani, Cumhurbaşkanı Ould Abdel Aziz'in kurduğu ve yönettiği öncü ulusal projeyi sürdürmek için en iyi seçenek" dedi. Ould Mohamed aynı zamanda iktidardaki Cumhuriyet Partisi iktidarının lideridir.Aralarında Mortianya’nın da yer aldığı5 Sahra ülkesi, radikal grupların saldırılarına karşı Birleşmiş Milletler’den destek talebinde bulundu.

Libya
Hafter’in Libya’daki radikal silahlı örgütler ve çetelerle mücadele kisvesi altında, Arap nüfusün çoğunlukta olduğu ülkede etnik topluluklardan biri olan Tubu kabilesi üyelerini hedef aldığı ileri sürüldü. Hafter, bu bağlamda insanlığa karşı suçlardan biri olan ‘etnik temizlik’ ile suçlanıyor.

Ocak ayında Libya Sahil Güvenlik Kuvvetleri 469 kişiyi Akdeniz yoluyla Avrupa’ya hareket etmeden ele geçirdi. Geçen yıl toplam 15,235 göçmen ele geçirilmişti.

Libya, Birleşmiş Millterler’den 202 milyon dolarlık yardım talep etti. Yaklaşık 250.000’i çocuk olan, ülkenin güney kesiminde ve Libya sahil şeridindeki Sirte bölgesinde 823.000 Libyalı’nın insani yardıma ihtiyaç duyduğunu belirtti. Ülkedeki istikrarsız ortama rağmen petrol üretiminin devam ettiğini hatırlatan BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi, petrol gelirlerinin Libya toplumunun olumsuz koşullarını iyileştirmek için kullanılmadığının altını çizdi.

120 yerel yönetim konseyinin 69’unun finansal yetersizlikler nedeniyle yerel seçimleri ertelemek zorunda kalacağı açıklandı. Mevcut bütçenin, seçimlerin düzenlenebilmesi için gereken 50 milyon dinarın yalnızca üçte birini karşılayabildiği belirtildi.

Fas
Fas’ta işsizlik oranı, 2018’de %1.5düşüşe geçti. Ülkenin GSYH’nın gelecek yıl %3 küçülmesi bekleniyor.Fas’ın temel sağlık sistemindeki sistematik sorunlar, artan göç dalgalarıyla transit ülke ya da varış ülkesi olarak tercih edilmesi üzerine uluslararası kamuoyu ve sivil toplum kuruluşlarınca vurgulanmaktadır. Temel sağlık hizmetleri bakımından dahi hem idari engeller hem fiziki yetersizlikler açısından halkın büyük bir kesimi hizmetlerden yararlanamamaktadır. Bu sorunu hedef alan, temel sağlık hizmetleri ve bağımlılık merkezleri Kral Muhammed VI. Tarafından Marakeş’teaçıldı. Bu merkezleri kraliyet ailesine bağlı bir dernek finanse ediyor.

Tunus
Tunus’ta terörizmle mücadele çalışmaları ve işbirliği amacıyla düzenlenen AB- Mağrip Ülkeleri Semineri Akdeniz havzasındaki akademisyen ve uzmanlar bir araya getirdi.Avrupa özellikle Kuzey Afrika kökenli radikalizmi çok önemsiyor.

Çarşamba günü, binlerce öğretmen, çalışma şartlarının iyileştirilmesi ve maaş zammı için, Başbakanlık binasının yakınında eylem düzenledi. Ülkedeki geniş bütçe açığının daraltılması için kamu harcamalarında kesintiye giden Tunus hükümetinin bu uygulamalarına tepkiler görülüyor. Tunus, genç nüfusta işsizlik oranının en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyor.

Devlet Başkanı Essebsi’nin oğlunun başkanlık ettiği Nida Tunus,partiden ayrılarak kendi partilerini kuran bazı eski üyelerini, Mart’taki seçimler öncesinde geri kazanmak amacıyla dokuz üyeden oluşan bir kurul oluşturdu. Partinin 2014 yılında mecliste elde ettiği 80 koltuk, fikir ayrılıkları ve parti yönetimindeki değişiklikler sonucu 40’a düşmüştü.