Fayda Paylaşımı Kavramı, Teorik Altyapısı ve Pratik Yansımaları

Temel insan ihtiyacı olarak su, insan varlığı, çevresel varlığın sürdürülmesi, ekonomik kalkınma ve hayat kalitesi gibi tüm açılardan kritik bir kaynaktır. Su, aynı zamanda, Orta Doğu ve Güney Afrika’da da tıpkı tüm dünyadaki gibi artan öneme sahip bir stratejik kaynak halini almıştır. Dünya nüfusundaki artış suyun kıt karakterini daha pekiştirici bir rol oynamıştır. Bu bağlamda, su anda yaşanan sorunların suyun tahsisi, paylaşımı ve kaynaklardan elde edilen faydaların paylaşımı konusunda olduğunu düşünürsek, kıyıdaş ülkeler arasında gerginlik ve çatışmaların çıkmasının kaçınılmaz görünmektedir. Soğuk savaş sonrasında güvenlik algılamalarında da değişiklikler olmuştur. Herşeyden önce güvenlik, devletlerin ulusal güvenliği şeklinde değerlendirilmesinin ötesinde artık bireysel güvenlik, çevre güvenliği gibi birçok konuda da gündeme gelmiştir. Bu durum, su ilişkilerinin de düzenlendiği kuralları değiştirmeye başlamıştır. Artık su sadece bir politik araç değil aynı zamanda da ekonomik bir meta haline dönüşmeye başlamıştır.  Ekonomik bir araç olarak değerlendirilmesiyle, su ile ilgili algılamaların yumuşaması gündeme “fayda paylaşımı” kavramının gelmesine neden olmuştur. Bu çalışmada, adı geçen bu kavramın su konusundaki temel yaklaşımları ve su temelli yaşanan problemlerin çözüm yolu üzerinde durulacak ve “Fayda Paylaşımı” kavramının pratik yansımaları değerlendirilecektir.