Türkmen Gündemi: 29 Temmuz-4 Ağustos 2019

Siyaset
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, 29 Temmuz’da Mithat el-Mahmut başkanlığında yargıç üyelerinin tümünün katılımıyla yaptığı toplantıda 140. maddenin geçerliliğinin devam etmesi yönünde karar aldı. Irak Federal Yüksek Mahkemesi Sözcüsü İyas Samuk, 140. maddenin uygulanması için belirtilen tüm aşamaların (normalleşme, nüfus sayımı ve referandum) yerine getirilmesi için böyle bir karar alındığını, söz konusu kararın "teknik bir karar" olduğunu belirtti. 2005'de kabul edilen Irak Anayasasının 140. maddesi, 'Tartışmalı Bölgeler' olarak adlandırılan Musul, Kerkük, Selahaddin ve Diyala'ya bağlı ilçelerin statüsünü belirleyebilmek adına hükümler içeren maddedir. Söz konusu maddede yer alan normalleştirme, nüfus sayımı ve referandum aşamaları anayasada belirtilen süre olan 2007’ye kadar uygulanamadığından dolayı özellikle Türkmenler ve Araplar maddenin geçerliliğini yitirdiğini belirtmekte ve mahkemenin aldığı karara karşı çıkmaktadır. Diğer yandan Kürt siyasi partileri ise tartışmalı bölgelerin statüsünün 140. madde çerçevesinde belirlenmesi gerektiğini savunmaktadır.

Irak Federal Yüksek Mahkemesi’nin 140. maddenin geçerliliğinin devam etmesi yönünde adlığı kararın ardından Irak Türkmen Cephesi 30 Temmuz’da tepki olarak bir bildiri yayınladı. Bildiride, süresinin 2007’den itibaren sona ermesine ve 14 yıl boyunca Kerkük’te kalıcı barışın sağlanamamasına rağmen 140 maddenin Irak Federal Yüksek Mahkemesi tarafından halen yürürlükte tutulmasının şaşkınlık yarattığı ifade edildi.

Bedir Örgütü Kuzey Bölgesi Sorumlusu Muhammet Mehdi Beyati, Irak Federal Yüksek Mahkemesi’nin 140. maddenin yürürlükte kalması yönünde verdiği kararla ilgili 1 Ağustos’ta açıklama yaptı. Mahkemenin vermiş olduğu kararı ‘siyasi bir karar’ olarak niteleyen Beyati, “2007 yılında süresi dolmuş olan bir maddenin Irak Federal Yüksek Mahkemesi tarafından yürürlükte tutulması Irak’ın bölünmesine neden olmaktadır” ifadelerini kullandı. Ayrıca Irak Anayasası’nın 142. maddesine de değinen Beyati, tartışmalı bölgeler hakkında yeni bir yasa çalışması yapılmasını veya 142. madde çerçevesinde mevcut yasaya düzenlemeler getirilmesini önerdi. Açıklamasında Irak halkına da çağrıda bulunan Beyati, “Irak halkını sorumluluk almaya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin Irak Anayasası üzerindeki hegemonyasının sunduğu bu rezil maddenin uygulanmasına izin vermemeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.

KDP Seçim Dairesi Başkanı Khasraw Goran, 31 Temmuz’da bir açıklama yaparak 2017 yılından bu yana Kürtlerin bazı tartışmalı bölgelerde zayıf duruma düşmesinden dolayı önümüzdeki yıl Kerkük’te yerel seçimlerin gerçekleşmesini tehlikeli bulduğunu belirtti. 22 Temmuz’da Irak Parlamentosu’nda gerçekleştirilen görüşmeler neticesinde gelecek yerel seçimlere Kerkük’ün de dahil edilmesi kararlaştırılmıştı. Kerkük’teki Arap ve Türkmen siyasileri bu karardan yana tavır alırken özellikle Kürt siyasi partileri Kerkük’teki mevcut durumun seçimler için uygun olmadığını dile getirmişti.

Kerkük İl Meclisi Üyesi Muhammed Kadir, Kerkük Valisi Rakan Said’in gelecek yıl yapılacak yerel seçimlere kadar görevine devam edeceğini, Kürtlerin Kerkük için tek taraflı yeni vali atama çabalarını reddettiklerini açıkladı.

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi ile beraberindeki heyet Irak Ortak Operasyonlar Komutanı Yardımcısı Abdülemir Yarallah ile Bağdat’ta görüştü. ITC Başkan Yardımcısı Hasan Turan ve ITC Kerkük Milletvekili Ahmet Haydar’ın da katıldığı 31 Temmuz tarihli görüşmede, Kerkük’e bağlı Dakuk’ta gerçekleşen saldırılar ve bölgedeki güvenlik durumu ele alındı. Öte yandan Dakuk’taki olaylar sırasında hayatını kaybeden Türkmen subay Muhammed Kasım’ın faillerinin soruşturularak adalete teslim edilmesi istendi.

Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi ve beraberindeki heyet, eski Irak Başbakanı ve Zafer İttifakı Başkanı Haydar el-İbadi ile 1 Ağustos’ta Bağdat’ta görüştü. Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı Hasan Turan ve Kerkük milletvekilleri Ahmet Haydar ile Hatice Ali’nin de katıldığı görüşmede Irak’taki mevcut siyasi durum ile güvenlik konuları ele alındı.

Irak Bağımsız Seçim Komiserliği Sözcüsü Riyaz el-Bedran, Kerkük ve Musul’da seçmen kartlarının güncellenmesi için belirlenen sürenin 1 Ağustos’tan 15 Ekim 2019’a uzatıldığını açıkladı.

Güvenlik
Diyala İl Meclisi Güvenlik Komitesi 30 Temmuz’da yaptığı açıklamada, 2019’un başından bugüne Diyala’ya bağlı Hemrin’de gerçekleştirilen operasyonlarda terör örgütü IŞİD’in lider kadrosundaki 7 ismin etkisiz hale getirildiğini açıkladı. Diyala Polis Müdürlüğü Sözcüsü Ghalib Atiya geçtiğimiz günlerde Hemrin bölgesindeki terör örgütü IŞİD militanları ile mücadelede yeni güvenlik stratejileri uygulamaya başladıklarını ve bu stratejilerin olum sonuçlar verdiğini ifade etmişti.

Diyala İl Meclisi Güvenlik Komitesi Başkanı Sadık Hüseyin, Hamrin’in kuzeydoğusundaki terör örgütü IŞİD militanlarına motosikletler ile lojistik destek sağlayan 3 kişinin 1 Ağustos’ta gerçekleştirilen operasyonla yakalandığını açıkladı.

Irak Güvenlik Enformasyon Birimi, Kerkük’ün Pir Ahmet köyünde bir IŞİD sığınağının güvenlik güçleri tarafından imha edildiğini açıkladı. Yapılan açıklamada 9 el yapımı patlayıcının yanı sıra C4 patlayıcının da ele geçirildiği aktarıldı.

Irak Terörle Mücadele Birimleri Komutanı Abdülvehab el-Sadi Kerkük’ü ziyaret etti. Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanı Korgeneral Saad Harbiye tarafından karşılanan el-Sadi, 2 Ağustos’ta gerçekleştirdiği söz konusu ziyarette Kerkük’teki güvenlik güçleri ile ildeki mevcut güvenlik meselelerini görüştü. Özellikle son dönemde Kerkük’e bağlı Dakuk merkezli gerçekleşen saldırıların artmasıyla bölgeye yönelik güvenlik önlemlerinin arttırıldığı, bu kapsamda güvenlik güçleri ve siyasilerin sıklıkla bir araya gelerek bölgenin durumunu ele aldığı görüldü.

Sosyal Hayat
Türkmeneli Eğitim ve Kültür Merkezi ile Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi işbirliğiyle her yıl Ankara 'da düzenlenen Türkçe eğitim kursu bu yılda başarıyla tamamlandı. Irak’tan Türkiye’ye gelen Türkmen gençleri 10 ay süren kursa katılarak sertifikalarını almaya hak kazandı. 3 Ağustos’ta düzenlenen sertifika dağıtım törenine, Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Mehmet Tütüncü, Türkmeneli Eğitim ve Kültür Merkezi Başkanı Hasan Zeynel ve Başkan Yardımcısı Selçuk Bacalan ile çok sayıda kursiyer katıldı.