Körfez Gündemi: 28 Ocak-3 Şubat 2019

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan'da 15 aydır devam eden "yolsuzluk" operasyonlarında, devlet hazinesine 106,6 milyar dolar (400 milyar riyal civarı) gelir aktarıldı. Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın başlattığı operasyonlar, Kral Selman'ın 4 Kasım 2017 tarihinde yayınladığı kararnameler ile kurulan Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu tarafından yürütülmekteydi. Yolsuzluk adı altındaki operasyonların genel olarak veliaht prensin konumunu güçlendirme amacına matuf olduğu düşünülüyor.

Suudi Arabistan’ın, ekonomik kaynaklarını çeşitlendirmek amacıyla sunduğu “2030 Vizyonu” çerçevesinde yeni bir hedefi var. Suudi yönetimi, deniz ve hava taşımacılığını içeren yeni sanayi programları için, özel sektörden 420 milyar doların üzerinde yatırım çekmeyi amaçlıyor. Suudi yönetiminin düzenleyici bir rol üstleneceği planlara göre işlemleri özel sektörün üstlenmesi bekleniyor.

Suudi yönetimi, kurulması planlanan megakent NEOM için, kapalı bir ana sermaye şirketi kurdu. Ana sermaye şirketi tamamen Suudi Kamu Yatırım Fonu yönetiminde olacak.

Birleşik Arap Emirlikleri
Abu Dabi menşeli şirket Noor Capital, ekonomik ve siyasi karışıklık içerisinde bulunan Venezuela’dan 3 ton altın satın alacak. Nakde ihtiyaç duyan Venezuela ekonomisi için ise BAE’nin hamlesi tam zamanında geldi. Fakat altın satışına karşı olan bazı yetkililer Venezuela Merkez Bankası’ndan istifa etti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde cinsiyet eşitliğini sağlamak amacıyla oluşturulan bir girişimin sonucunda verilen ödüllerin hepsinin erkeklere verilmesi BAE’nin uluslararası medyada eleştirilmesine sebep oldu. Konu ile ilgili ödülleri Dubai Emiri Muhammed bin Raşit el-Maktum takdim etti.

Katar
Katar Emiri el-Sani 27-28 Ocak günlerinde Güney Kore’ye iki günlük resmi ziyaret gerçekleştirdi. Söz konusu ziyaret dahilinde, Katar Emiri ve Güney Kore lideri Moon-Jae, denizcilik ve balıkçılık alanında ilişkilerini güçlendirmek üzere bir anlaşma imzaladılar. Katar, gıda arzı konusunda diğer ülkelere olan bağımlılığını en aza indirgemeye çalışıyor.

Katar’ın Filistin Büyükelçisi Muhammed el-Emadi, ortak bir Filistin vizyonuna ulaşmak amacıyla ülkesinin Filistin’deki farklı kesimlerin temsilcilerine ev sahipliği yapabileceğini bildirdi. Büyükelçi ayrıca, Filistin Otoritesi Başkanı Mahmud Abbas’ın danışmanları ile Gazze ve Hamas’a dair görüşmelerde bulundu.

Bunun yanında Katar, ülkesinin İsrail ve Hamas arasında Kasım ayında varılan enformel bir anlaşma uyarınca yaptığı yardımları reddeden Hamas yetkililerinin maaşlarını artık ödemeyeceğini fakat ihtiyaç sahibi ailelere yardımlarına devam edeceğini bildirdi. Katar Gazze Şeridi’ndeki 94,000 bin aileye 9 milyon doların üzerinde yardım yaptı.

BAE’de düzenlenen 2019 Asya Kupası’nda yarı finalde BAE’yi 4-0 ve finalde Japonya’yı 3-1 yenen Katar kupa şampiyonu oldu. Katar’ın kupa şampiyonu olması Körfez krizinin devam ettiği bir ortamda da BAE için ilginç bir durum yarattı. Katar Futbol Takımı’na kupayı FIFA başkanı takdim etti.  BAE menşeili medyada Katar’ın kupayı kazanması ile ilgili haberlerde Japonya kaybetti tarzında haberler yapılırken Katar kelimesinin kullanılmamasına özen gösterildi.

Yemen
Yemen hükümeti ve Husi temsilciler arasında yaklaşık 1 ay önce varılan ateşkesin şartları yerine getirilemiyor. Yakın zamanda BM’nin ateşkesin uygulanmasının izlenmesi ile görevlendirdiği ekibin konvoyuna saldırı düzenlenmesi sonucunda BM ekibinin lideri Patrick Cammaert istifasını açıklamıştı.

Ateşkes koşullarının yerine getirilememesinin en önemli sonucu Hudeyde liman kentinden ülkeye giriş yapan gıda yardımlarının durma noktasına gelmesi oldu. Varılan ateşkese göre çatışan tarafların unsurları 7 Ocak tarihine kadar Hudeyde kentinden çekilmeliydi. Fakat bu takvimin uygulanabilmesi mümkün olmadı. Askeri unsurların kentten çekilmesi ileri düzeydeki siyasi çözüme geçilebilmesi için önemli bir güven artırıcı önlem olarak görülüyordu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “güven eksikliği”nin müzakerelerdeki en önemli “kafa karıştırıcı faktör” olduğunu söyledi.

Kuveyt
Uluslararası Para Fonu (IMF), Kuveyt’te petrol-dışı ekonomik büyümenin güncel rakam yüzde 2.5 seviyesinden 2020 yılında yüzde 3.5 seviyesine yükseleceğini tahmin ediyor. Tahmin için kullanılan petrol fiyatı ise varil başına 57 dolar olarak kabul edildi. Petrolün varil fiyatının 2020 yılında ise 60 dolara çıkması öngörülüyor. Geçen hafta ise Kuveyt 2019/2020 dönemi bütçesini 22.5 milyar dinar (74.15 milyar dolar) olarak açıklamıştı.

Bahreyn
Bahreyn’in en üst mahkemesi, Katar adına casusluk ile suçlanan üç muhalefet liderinin ömür boyu hapis cezalarını onayladı. Al-Wefaq partisi genel sektereri Ali Selman ile birlikte, Hasan Sultan ve Ali Al-Aswad, Kasım ayında mahkum edilmişlerdi. Al-Wefaq partisi Bahreyn’deki Şii nüfusu ile yakın ilişkilere sahip bir ülke olup, uzun zamandır sosyal ve politik reformların yapılması için çağrıda bulunuyor.

Umman
Pakistan Dışişleri Bakanı Makdum Şah Mahmut Kureşi Umman’ı ziyaret etti. Dışişleri bakanı ziyaretinde, Pakistan Başbakanı Imran Han’ın da Umman’ı ve diğer bölge ülkelerini ziyaret etmek istediğini iletti. Dışişleri bakanı ayrıca Umman’da yaşayan Pakistan vatandaşları ile ilgili de görüşmelerde bulundu