2022 Yılında Irak’ta Türkmenlerin Durumu ve 2023’ten Beklentiler

Irak, 2022 yılını gergin bir atmosferle ve de hükûmet kurma kriziyle karşılamıştır. 10 Ekim 2021’de yapılan erken parlamento seçimlerinde İran’a yakınlığıyla bilinen Şii Koordinasyon Çerçevesi içerisinde bulunan siyasi partilerin Mukteda es-Sadr’a karşı yenilmesi ve sonrasında Sadr’ın söz konusu grupları dışarıda bırakacak şekilde bir hükûmet kurma çabasına girişmesi, durumun protesto gösterileri ve ardından kısa çaplı çatışmalara evrilmesine sebebiyet vermiştir. Ardından Mukteda es-Sadr’ın siyasetten çekilmesiyle Şii Koordinasyon Çerçevesi geniş bir ittifak oluşturarak hükûmeti kurmayı başarmıştır.

Türkmen siyasi partileri, Irak merkezî hükûmetinin kurulması yönündeki siyasi pazarlıkların, Türkmen bölgelerinin aleyhine olabilecek bir şekilde sonuçlanmaması konusunda uyarılarını sık sık dile getirmiştir. Türkmen siyasi partileri bu amaçla Kerkük’te ve Bağdat’ta toplantılar düzenlemiştir. Hükûmet programında erken seçim olmasına rağmen, Irak’ı 2026 yılına kadar yönetmesi beklenen Muhammed Şiya es-Sudani hükûmetinde Türkmenlerin bakanlık düzeyinde temsilinin sağlanmaması, Türkmen toplumuna yönelik dışlanma politikalarının devam ettiğini göstermektedir. Ayrıca diğer yandan ITC Başkanı Hasan Turan 2022 yılında, Türkmen bölgelerine yeni açılım politikası kapsamında bir dizi ziyaret gerçekleştirmiştir.

Irak genelinde güvenlik durumunda istikrar sağlanmış olsa da Türkmen bölgelerinde terör tehdidi varlığını korumaktadır.  2022 yılının Aralık ayında Kerkük ve Diyala vilayetlerinde IŞİD’in düzenlediği saldırıda 80 kişinin hayatını kaybetmesiyle birlikte güvenlik kaygıları tekrar söz konusu olmuştur. 10 Aralık 2017 tarihinde IŞİD’e karşı zafer ilan edilmesine rağmen Türkmen bölgelerinde insani dram devam etmiştir. 400’ün üzerinde Türkmen kadın başta olmak üzere Türkmen bölgelerinden kaçırılan 1200 Türkmen bulunmaktadır.  Kaçırılanların kurtarılması için Irak hükûmetinin çabaları yetersiz kalmaktadır. Türkmen kadınların kurtarılması gerektiğini ilk kez, Necef’in en yüksek Şii dinî Merci Ayetullah Sistani dile getirmiştir.