Kerkük’te Mülk Anlaşmazlıkları: Saha Araştırmasına Dayalı Bir Çalışma
- Arazi ve mülk işgalleri, iki farklı zaman aralığına ayrılarak incelenmesi daha doğru olacaktır.Bunlar Nisan 2003 öncesinde gerçekleşmiş olan arazi ve mülk işgalleri ve Saddam Hüseyin yönetiminin 2003 Mart ayında devrilmesi sonrasında gerçekleşmeye başlayan ve halen devam eden arazi ve mülk işgalleridir.
- “Araplaştırma” politikasının hedef aldığı kitlelerin ayırıcı özelliklerinin etnik kimlikleri ve mezhepleri olduğu tespitinin yapılmasının ardından, dikkate edilmesi gereken bir husus da demografik değişikliklere dair alınan kararların, petrol tesislerini coğrafik olarak Arap yerleşimi içerisine alma cabası taşıdığıdır.
- Baas Partisi’nin “Araplaştırma” politikası kapsamında Kerkük için aldığı, arazi ve mülk gaspları ile ilgili kararlar 1975 tarihi ile başlamakta ve 2001 tarihi ile sona ermektedir.
- Nisan 2003’ten sonra bölgeden göç ettirilen vatandaşların geri dönmesi ve istimlak edilen arazilerini geri almak istemeleri esası ile Arap, Türkmen ve Kürtlerin bu istimlak edilmiş araziler üzerinde iddiaları farklı olmuş, bu karışıklığa kamu kuruluşlarının araziler üzerindeki tasarruf hakkını kamulaştırmanın devamı lehine kullanması da eklenmiş durumdadır.
- Nisan 2003’ten sonra ise arazi ve mulk anlaşmazlığı sorununun başka boyutlar kazandığını gorulmektedir. Nisan 2003’ten sonra Kerkuk’e, onceden goc ettirilmiş Turkmen ve Kurtlerin geri donduğu gozlemlenmiştir. Geri donuşlerin halen devam ettiği de belirtilmektedir. Bu nedenle sorundaki taraf sayısı bu tarihten sonra artmış, Turkmen, Kurt ve Araplar karşı karşıya gelen taraflar olurken devlet de bir başka taraf olarak sorunda varlığını devam ettirmiştir
- Kerkuk’teki arazi anlaşmazlıkları sorunu cok boyutlu bir hal almıştır. Bir yanda Turkmenlerin Baas doneminde kaybettikleri arazilerinin mulkiyetlerini uzerlerine alma girişimleri soz konusudur. Diğer yanda ise Kuzey Irak’taki Bolgesel Yonetimin Kerkuk’u kendi bolgesine dahil etme cabasının bir ayağı arazi ve mulk tecavuzleri uzerinde ilerlemektedir. Dolayısıyla Turkmenler, el konulan arazilerinin mulkiyeti bakımından hem merkezi hukumet hem de KDP ve KYB ile anlaşmazlık halindedirler.
- Kerkuk’te her gecen gun kemikleşen bu sorunun cozulebilmesi icin Irak’taki sistem tıkandığından sorun uluslararası kamuoyunun gundemine getirilmeli ve uluslararası orgutlerden destek aranmalıdır.
