Körfez Gündemi: 16-22 Eylül 2019

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan’da Bıkayk ve Hırays petrol işleme tesislerinin saldırıya uğramasından sonra  16 Eylül tarihinde Husiler Aramco’nun halen bir hedef olduğunu bildirdiler. Husi Askeri Sözcüsü Yahya Seri, Aramco tesislerine yapılan saldırıların normal ve jet motoru kullanan birden fazla SİHA tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı. Saldırıların ardından Suudi Arabistan, Yemen’de Hudeyde vilayetinde meşruu askeri hedeflerin vurulduğunu açıkladı. Koalisyon, uzaktan kumandalı botların ve deniz mayınlarının bulunduğu dört bölgenin vurulduğunu ifade etti. Saldırıların bölgesel ve uluslararası yankıları devam etmektedir. Bir taraftan Suudi Arabistan-Yemen özelinde yankılar sürerken, diğer taraftan Suudi Arabistan – İran arasındaki bölgesel rekabet, ABD’nin İran’a yönelik sert politikaları ile birlikte sonuçlar doğurmaya devam etmektedir. Bıkayk ve Hırays saldırılarından sonra ABD Başkanı Donald Trump, saldırılardan İran’ın sorumlu olduğunu fakat ABD’nin savaştan kaçındığını açıkladı.

Bıkayk ve Hırays saldırılarının ardından, ABD’nin Suudi Arabistan ve BAE’deki konuşlu asker sayısını artıracağı bildirildi. Savunma Bakanı Mark Esper, Başkan Trump’ın söz konusu askerlerin konuşlandırılmasını onayladığını duyurdu. ABD Genelkurmay Başkanı General Joseph Dunford, konuşlandırılacak askerlerin “makul” bir sayıda olduğunu ve “binlerce olmadığını” vurguladı. Askerlerin savunma nitelikli olacağı ve hava ve füze savunma sistemlerinde konuşlu bulunacaklarını bildirdi.

ABD’nin söz konusu asker konuşlandırma kararından sonra, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, bölge-dışı güçlerin Körfez bölgesinden uzak durması gerektiğini hatırlattı. Ruhani ayrıca, İran’ın önümüzdeki günlerde BM Genel Kurulunda yeni bir Körfez Barışı Önerisinde bulunacağını belirtti.

Birleşik Arap Emirlikleri
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Yemen’e 300 km mesafedeki Berbera’da (Somali) devam ettiği askeri havaalanı inşaatını sivil havaalanına döndürme kararı aldı. BAE ile Somaliland adlı sözde devlet arasında, BAE’nin limanlar üzerinde 30 yıl süreli kullanım hakkı anlaşması imzalanmıştı. BAE, Berbera’daki liman inşaatına 2017 yılında başlamıştı. Berbera’nin Yemen’e uzaklığı 300 kilometredir. Berbera limanı kararı, BAE’nin Yemen’de askeri varlığını azaltması kararı ile ilişkilendirilmektedir. Zira Berbera limanının yakınındaki BAE üssünde de Yemen’de savaşacak olan milisler eğitilmekteydi.

BAE, ABD tarafından Hürmüz Boğazı’nda seyrüsefer güvenliğini sağlamaya yönelik oluşturulması düşünülen uluslararası koalisyona katılacağını açıkladı. Daha önceden Suudi Arabistan, Bahreyn, İngiltere ve Avustralya uluslararası koalisyona katılacaklarını açıklamışlardı.

Yemen
Hafta içerisinde Cuma günü, Husi milislerinin Yüksek Siyasi Konsey temsilcisi Mehdi el-Maşat, Suudi Arabistan’a bütün SİHA ve seyir füzesi saldırılarının durdurulduğunu açıkladı. Husi milislerinin bu duyurusu Yemen genelinde bir ateşkes çağrısı olarak değerlendirildi. Mehdi el-Maşat, bu kararın olumlu bir adım teşkil etmesi gerektiğini söylerken, Suudi Arabistan tarafından herhangi bir açıklama gelmemesi durumunda saldırıların devam edebileceğini söyledi.

Ayrıca Husilerin, Abu Dabi ve Dubai’nin de menzilleri içerisinde bulunduğunu açıklamasından sonra, BAE yetkililerinden, “Abu Dabi ve Dubai’ye yapılacak saldırının dünyaya yapılmış bir saldırı olacağı” açıklaması yapıldı.

Kuveyt
Kuveyt milletvekili Safaa Al-Hashim, ülkedeki yabancı işçilerin yararlandıkları neredeyse her şey için ekstra bir ücret ödemeleri gerektiğinin altını çizdi. Yolların kullanımın ücretlendirilmesi için bir tasarı sunan Al-Hashim, yabancı işçilerin aldıkları nefes için bile para vermesi gerektiğini belirtti. Al-Hashim daha önce Kuveyt’teki Mısırlı işçilerin de sınır dışı edilmesini istemişti. Bir başka milletvekili Abdulwahab Al-Babtain, ülkedeki yabancı işçilerin sayısının yarı yarıya düşürülmesi gerektiğini bildirdi. 2018 yılı verilerine göre Kuveyt’teki yabancı işçiler toplam nüfusun %70’ini oluşturmaktadır.  Ayrıca, Kuveyt Dışişleri Bakanı, Bıkayk ve Hırays bölgelerindeki saldırılardan sonra ülkesinin silahlı kuvvetlerine alarmda olma emrini verdi.

Katar
Uluslararası Af Örgütü raporunda, birçok işçinin ücretini alamadığının açıklanması üzerine, Katar göçmen işçilere olan uygulamaları konusunda eleştirildi. Katar yetkilileri, göçmen işçiler ile ilgili konuların kapsamlı bir şekilde ilgilenileceğini belirtti.

Bahreyn
ABD Başkanı Donald Trump, İran üzerindeki baskıyı artırabilmek amacıyla Bahreyn Veliaht Prensi ile Beyaz Saray’da bir görüşme gerçekleştirdi. Toplantıda Hürmüz Boğazı’nın güvenliğine dair meseleler ele alındı. ABD Donanmasının 5. Filosuna ev sahipliği yapan Bahreyn, ABD-İran gerginliğinin en çok etkisini gösterdiği ülkelerden birisidir