Körfez Gündemi: 23-29 Aralık 2019

Suudi Arabistan
Kaşıkçı Davası ile ilgili, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Prof. Dr. Fahrettin Altun, Suudi Arabistan Başsavcılığının verdiği karara tepki gösterdi. Türkiye’nin Kaşıkçı davasıyla ilgili süreci yakından takip edip olayı aydınlatma çabalarını sürdüreceğini belirtti. Suudi otoriteleri dava sonucunda 11 sanıktan 5 tanesinin idamına karar verirken, 3 kişiye 24 yıl hapis cezası vermişti. Danışman Suud el-Kahtani’ye, eski İstihbarat Başkanı Ahmed Asiri’ye ve İstanbul Başkonsolosu Muhammed el-Uteybi’ye suçlama yöneltilmedi. Söz konusu karar uluslararası alanda tepki topladı.

Suudi Arabistan, bütçe açığının karşılanması için 1,36 milyar dolar değerinde tahvil ihraç etme yoluna gitti. 2019 sonuna kadar bütçe açığının 181 milyar dolara ulaşması bekleniyordu. Suudi Arabistan’ın 2020 yılı bütçesinin 2019 yılı bütçesine oranla daha düşük olması da, bütçe açığı ve kamu borcu gibi mali kriterlerde Suudi Arabistan’ın zorlanacağını göstermektedir.

Suudi Arabistan’da sosyal medyada trafik ve hırsızlık suçlarının tespiti için kullanılan sistem rejim muhaliflerinin faaliyetlerini de gözetleyecek şekilde genişletildi. Sistem ülkenin prestijine zarar verecek faaliyetlerin ihbar edilmesini sağlayacak.

Suudi Arabistan’da Kasım ayında Kral Abdullah Park Tiyatrosu’nda sahnelenen oyun sırasında üç kişiyi bıçaklayan kişi ölüm cezasına çarptırıldı. Saldırganın 33 yaşında bir Yemen vatandaşı olduğu daha önceden açıklanmıştı.

Yemen
Hudeyde Anlaşması gibi Riyad Anlaşması da tam olarak uygulamaya yansıtılamadı. Aralık ayında GYGK Başkanı Aydarus ez-Zubaidi’nin bağımsız bir Güney Yemen fikrini tekrarlamasının ardından, Yemen Dışişleri Bakanı, Güney Yemen Geçiş Konseyi (GYGK) ile yapılan Riyad Anlaşması’nın amacının Yemen’in toprak bütünlüğünün sağlanması ve korunması olduğunu hatırlattı. Riyad Anlaşması GYGK ve Hadi hükümeti temsilcileri arasında, Suud ve BAE arabuluculuğu ile imzalanmıştı. Husi-karşıtı blokun güçlendirilmesini temellendiren anlaşma, şu an için amaçlarına kesin olarak ulaşabilmiş değil. Bunun en önemli göstergelerinden biri gruplar arasında devam eden çatışmalar ve güvensizlik. Bununla ilgili olarak, Yemen’de BAE-destekli Güney Geçiş Konseyi’nin askeri kanadı el-Hizam el-Emni birliklerinin askeri törenine saldırı düzenlendi. Saldırı Aden’i Dhamar kentine bağlayan Kuzey-Güney R215 karayolunun Dhamar’a yakın bir bölgesinde gerçekleştirildi. Bölgede GYGK’nın askeri kanadı el-Hizam el-Emni’nin kuvvetleri kontrol sağlamaktaydı. Saldırıdan Husiler sorumlu tutuldu. Saldırıda 5 kişi hayatını kaybetti.

BAE
BAE’de yaşayan yabancı işçiler ile ilgili bir takım gelişmeler söz konusu. Dubai’de yaşayan Hint nüfusu, geçtiğimiz hafta Hindistan tarafından onaylanan tartışmalı vatandaşlık yasasını protesto etti. Söz konusu protestocuların halk gösterilerinin nadir yaşandığı BAE’den sınır dışı edilebileceği belirtilmektedir. Hindistan Başbakanı Narendra Modi Ağustos ayında BAE tarafından en üstün nişana layık görülmüştü.

Bunun dışında BAE’nin adı istihbarat, propaganda ve casusluk ile anılmaya devam ediyor. BAE’nin casusluk amacıyla kullandığı ToTok uygulamasına erişimin küresel üreticilerin sanal marketlerinde son verilmesinin ardından, BAE otoriteleri uygulamanın böyle bir işlevinin bulunmadığını belirtti. Apple ve Google gibi şirketler uygulamayı sanal marketlerden kaldırmıştı.

Kuveyt
Suudi Arabistan ve Kuveyt, tarafsız bölge konusunda anlaşma sağladı. Konuyla ilgili mutabakatlar imzalandı. Hafci ve Vafra petrol sahalarının günde 500-600 bin varil petrol üretim kapasitesi bulunmaktadır. OPEC üyesi iki ülke, çevresel sebepler dolayısıyla, Ekim 2014 tarihinde Hafci’yi, diğer nedenler sebebiyle de Mayıs 2015’de Vefra petrol sahasını kapatmıştı. Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı’nın duyurduğu haberde bölgede ortak petrol üretimine başlanabileceği belirtildi. Fakat bölgedeki özel şirketlerin yaptığı açıklamaya göre üretim kapasitesinin 12 ay sonrasında tam seviyeye ulaşacağı kaydedildi.

Kuveyt Tahran Maslahatgüzarı, İran Dışişleri Bakanlığına çağrıldı. Maslahatgüzarın bakanlığa çağrılmasının nedeninin Kuveytli yetkililerin İran’da terör örgütü olarak kabul edilen bir grunun temsilcileri ile görüşülmesiydi. Söz konusu örgütün El-Ahvaziye örgütü olduğu açıklandı. El-Ahvaziye örgütü İran’ın güneybatısında bağımsız bir Arap devleti kurmak ile suçlanıyor. İran’da 2018 Eylül ayında Ahvaz kentinde yapılan saldırıda El-Ahvaziye örgütü suçlanmıştı.

Katar
Rusya ve Katar arasında vizeler karşılıklı olarak kaldırıldı. Artık iki ülke vatandaşları diğer ülkeyi vize almadan ziyaret edebilecek fakat ziyaret süresi 90 günü aşmayacak.

İtalya Süper Kupası karşılaşması Riyad’da oynandı. Serie A yayınlarını yapan BeinSports, İtalya’nın söz konusu hamlesinden memnun olmadı. BeinSports’un Serie A ile imzalanan 550 milyon avroluk anlaşmayı iptal edebileceği konuşuluyor