Terör Örgütü PKK'nın Irak'taki Kundaklama Eylemleri: Irak'ta Denklem Değişir mi?
Türkiye’nin operasyonları neticesinde Irak’ın kuzeyindeki alan hakimiyetini önemli ölçüde kaybeden terör örgütü PKK, hareket alanı kısıtlandıkça Irak’ın içinde yeni yaşam alanları arıyor. Terör örgütü PKK Irak'ın farklı şehirlerinde tehditler yaratmaktadır.
Aynı zamanda Türkiye ve Irak, Kalkınma Yolu Projesi gibi adımlarla ilişkilerini farklı boyutlarla güçlendirdikçe örgüt daha fazla köşeye sıkışmakta ve yeni tehditler yaratarak ilişkilerin olumlu seyrini akamete uğratmaya çalışmaktadır. İlişkilerdeki söz konusu olumlu seyir sonucunda Irak merkezi hükûmetinin PKK’yı “yasaklı örgüt” olarak nitelendirmesi gibi gelişmeler örgütün telaşa kapılmasına neden olmuştur. Tüm bunların üzerine “Pençe Serisi Operasyonları” ile verilen kayıpların getirdiği telaş ve agresifleşme de örgütün Irak’ın farklı şehirlerinde orman yangınları ve kundaklama gibi terör saldırılarına girişmesine neden olmaktadır. Dahası, Irak İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada PKK’nın Bağdat’ta terör eylemleri planladığı belirtilmiştir.
Terör örgütü PKK'nın Irak'ta artan saldırıları
Son aylarda Erbil, Duhok ve Kerkük’teki çarşı ve pazar yerlerinde meydana gelen yangınlarda çok sayıda maddi zarar meydana gelirken aynı zamanda şehrin tarihsel mirası olan yapılar da önemli ölçüde zarar aldı. Kerkük’ün tarihi Kayseri Çarşısı’ndaki yangında yüzden fazla dükkân yanarak kullanılamaz hâle geldi ve onlarca dükkân hasar aldı. Erbil’de yer alan diğer bir tarihi çarşı olan aynı isimdeki Kayseri Çarşısı’nda çıkan yangında ise 200’ü aşkın dükkân hasar gördü. Kerkük ve Erbil’de olduğu gibi Duhok il merkezinde yer alan Çele Pazarı’nda çıkan yangın neticesinde de 300’den fazla dükkân yanarak küle döndü. Irak İçişleri Bakanlığının açıkladığı bilgilerde bu yangınlardaki kayıpların milyonlarca dolar olduğu paylaşıldı.
Irak merkezi hükûmeti ile IKBY (Irak Kürt Bölgesel Yönetimi) güvenlik güçlerinin ortak yürüttüğü operasyonlar neticesinde, meydana gelen yangınların birer kundaklama olduğu ve terör örgütü PKK militanları tarafından gerçekleştirildiği açıklanmıştır. Irak İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Mikdad Miri el-Musevi ve IKBY İçişleri Bakanlığının Bağdat’ta düzenlediği ortak basın toplantısında terör eylemlerini gerçekleştiren üç teröristin ikisinin Kerkük’te birinin ise Diyala’da yakalandığı bildirildi. Yakalanan şahısların ifadelerinde başka bölgelerde de yangın çıkarmayı planladıklarını itiraf ettikleri vurgulandı. Musevi, PKK’lı teröristlerin bu eylemlerin ardından Irak topraklarındaki Kerkük-Ceyhan petrol boru hattına da sabotaj yapmayı planladıklarının altını çizdi. Musevi ayrıca PKK’nın başkent Bağdat’taki bazı bölgelerde de terör eylemleri gerçekleştirmeyi planladığını duyurdu.
Yapılan basın toplantısında paylaşılan bilgiler, PKK’nın Irak’ta yarattığı tehdidin boyutunu ve aynı zamanda yaşadığı “kaybetme telaşını” açıkça göstermektedir. Irak’ın güvenlik atmosferi bakımından ortada yeni bir tehdit boyutu bulunmaktadır. Bizzat Iraklı makamların açıklamasına göre terör örgütü PKK artık doğrudan Irak’ın başkentinde de terör eylemleri düzenlemek için girişim içerisindedir. Örgüt, Erbil ve Kerkük gibi şehirlerdeki saldırılarının yanı sıra bu şehirlere Bağdat’ı da ekleyerek Irak’ın karar alma mekanizmaları üstündeki baskısını arttırmak istemektedir. Bunun bir neticesi olarak Irak merkezi hükûmetinin de toprakları içerisinde barınan terör örgütünün yalnızca ülkenin kuzey şehirlerinde değil; doğrudan başkentinde kendisine tehditler oluşturduğunu daha net şekilde görmesi beklenmelidir.
Terör örgütü PKK köşeye sıkıştı
Irak’ta köşeye sıkışan örgüt, sıkışmışlık içerisinde Türkiye ve Irak ilişkilerini hedef almaktadır. İki ülke arasındaki somut adımlar neticesinde ortaya çıkan tablo, ilişkilerin yalnızca güvenlik anlamında değil her alanda ileriye taşınmak istendiğini ancak PKK’nın Ankara ve Bağdat arasında bir sorun kaynağı olarak yer aldığını göstermektedir. Hem Türkiye-Irak sınırının güvenliği hem Kalkınma Yolu gibi projelerin sunduğu fırsatlar güvenlik ilişkilerinden ekonomik ilişkilere iki ülke arasında bir yeni dönem inşasının kararlılığını işaret etmektedir. Dolayısıyla Türkiye ve Irak’ın güvenliğini tehdit eden bir terör örgütünün en hızlı şekilde Irak topraklarından temizlenmesi, ikili ilişkilerin gidişatı için son derece önemli gözükmektedir.
Pençe Serisi Operasyonları ile birlikte sahada alan kaybeden örgüt, ikili ilişkilerde atılan adımlar ile ortaya çıkan yeni tabloda Irak’ta kendisine yaşam alanları bulamayacağının da farkındadır. Bu farkındalık neticesinde örgüt, telaşa kapılmış şekilde farklı şehirlerde kundaklama ve orman yakma eylemlerine başvurmakta; şehirlerin elektrik hatları ve boru hatları gibi stratejik noktalarına saldırılar düzenlemeye teşebbüs etmektedir. Ayrıca örgüt, Irak’ın kuzeyinde Türkiye’nin askerî operasyonlarına karşı yaşadığı çaresizlik sonucu da aynı telaşı yaşamaktadır. Bu kapsamda Milli Savunma Bakanlığı 27 Haziran’da yaptığı bir açıklamada, Dergele köyündeki sivilleri kalkan yaparak birliklere havan atışı yapan teröristlerin, yerlerinin tespit edilememesi için ormanları ateşe vermeye başladığını paylaştığı görüntüler ile birlikte duyurmuştur.
KYB'nin terör örgütü PKK'ya desteği ayyuka çıktı
Terör örgütü PKK tehdidi başkent Bağdat’a kadar ulaşırken Türkiye birçok kez Irak tarafını IKBY’nin Süleymaniye merkezli ikinci büyük partisi KYB hakkında uyarmış ve Bafel Talabani liderliğindeki KYB’nin PKK’ya destek verdiğini belirtmiştir. Yaşanan son gelişmeler, Türkiye’nin ikazlarının haklılığını da ortaya çıkardı. IKBY İçişleri Bakanlığı Divanı Genel Müdürü Hemin Mirani, Kerkük, Erbil ve Duhok'ta meydana gelen yangınların faillerinin KYB’ye bağlı Anti Terör Birimi ile Peşmerge askerî birliğinde görevli kişiler olduklarını ve bu kişilerin Süleymaniye’de PKK’dan eğitim aldıklarını açıkladı. Terör eylemlerini gerçekleştirenler ile KYB’nin bağlantıları, Irak’ta saldırılarını sürdürebilmesi için örgüte destek veren siyasi bir oluşumun varlığını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla KYB hem Irak’ın güvenlik istikrarını bozan hem de Irak’ın komşularıyla ilişkilerini baltalamak isteyen bir terör örgütüne destek veren pozisyonda bulunmaktadır. Bu nedenle Iraklı makamların KYB’nin terör örgütü ile ilişkilerini görmezden gelmesinin sürdürülebilir olması da beklenemez. Başkent Bağdat dâhil olmak üzere Irak’ın farklı şehirlerinde PKK’nın eylemlerinin önüne geçmek; diğer yandan Türkiye ile oluşturulan yeni zeminin korunması açısından PKK-KYB ilişkilerine dair Bağdat yönetiminin somut adımlar atmasının gerekliliği yaşanan son olayların ışığında bir kez daha ortaya çıkmıştır.
Bu görüş yazısı, 10 Temmuz 2024 tarihinde Anadolu Ajansı internet sitesinde " ANALİZ- Terör örgütü PKK'nın Irak'taki kundaklama eylemleri: Irak'ta denklem değişir mi? " başlığıyla yayımlanmıştır.
