Türkiye, Suriye ve Irak’ta inisiyatif alıyor: Mesut ve Neçirvan Barzani Türkiye'ye Geliyor
Çetiner Çetin, Gazeteci - ORSAM Danışma Kurulu Üyesi
Esat sonrası Suriye’de oluşacak yönetim konusunda harekete geçen Ankara, Irak’taki yönetim krizini de çözmek için etkisini ortaya koymaya hazırlanıyor. ABD’de ve Avrupa’da temaslarda bulunan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani davet üzerine bugün İstanbul’a geliyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Irak Cumhurbaşkanı yardımcısı Tarık El Haşimi ile Irak ve Suriye’deki siyasi süreci masaya yatıracak olan Barzani, ABD temaları hakkında da Türk yetkilileri bilgilendirecek. Türkiye’nin de görüşmede Barzani’den Suriye ve Irak’taki “Türk” çözüm önerisine destek olması istenecek. Ankara, Irak’taki sancılı siyasi gidişatın iç savaşa sürecine evirilmesinden endişeli ve taraflar bir araya gelmesini istiyor.
Yarın İstanbul’a gelecek olan Barzani ilk olarak Sünni Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El Haşimi ile görüşecek, ardından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile bir araya gelecek. Barzani Başbakan Erdoğan tarafından kabul edilecek. Yapılan temaslar sonrası dörtlü görüşmelere geçilecek.
Barzani, ABD ve Avrupa temaları hakkında bilgilendirecek
Barzani’nin görüşmede ABD ve Avrupa’da yaptığı temaslarını aktarıp, önümüzdeki hafta Ankara’ya gelmesi beklenen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani için diplomatik bir zemin hazırlayacak. Barzani ile ayrıca Kuzey Irak’taki PKK faaliyetleri ve Suriye’deki son gelişmelerle ilgili bilgisine başvurulacak.
Barzani, ABD’de bir düşünce kuruluşunda yaptığı konuşmada, „Türkiye’ye PKK ile mücadelesinde gereken desteği verdiklerini, bundan sonra da askeri çözümler dışında desteğin süreceğini, yeni süreçte silahların bırakılması için örgütün gerekli adımı atmaması durumunda konuyu yeniden düşüneceklerini“ ifade etmişti.
“Suriye ulusal konseyi, Kürt Ulusal konseyini tanısın”
Suriye sürecini önemseyen Barzani’nin „PKK’nın yan örgütü PYD’nin Suriye’deki etkisini kırmak için Kürt siyasi oluşumları içindeki etkin rolünü oynayacağını, ancak bunun için Suriye Ulusal Konseyi’nden beklentilerinin karşılanmasını isteyeceği“ belirtiliyor. Barzani’nin görüşmede, “Suriye Ulusal Konseyi, Kürt siyasi muhalefetini tek tek parti olarak değil Kürt Ulusal Konseyi olarak kabullenip taleplerini dikkate alması gerekir” mesajını vereceği öğrenildi. Barzani’nin Davutoğlu ile görüşmesinde ise,“Suriye Ulusal Konseyi’nin Kürtlerin talebini açık bir ifade ile gündeme almasını ve taleplerin karşılanacağına dair güvence verilmesini” isteyeceği ifade edildi.
Suriye muhalefetinin Kürtlere karşı yaklaşımından duyulan rahatsızlığı dile getirecek
Suriye Ulusal konseyi Başkanı Burhan Galyun’un, Suriye’de „Kürtler için federatif bir çözüm hayaldir“ açıklaması, Kürtlerin tepkisini çekti. Suriye’li Kürt muhalifler, kendileri için herhangi bir çözüm sunmayan Suriye Ulusal Konseyinin tavrını eleştirerek, ”Kürtler Esed’e karşı mücadele edebilecek tek güçtür” mesajı verdiler. Barzani, Suriyeli muhaliflerin Kürtlere yönelik açıklamalarından duyulan rahatsızlık dile getirilecek.
Şii - Sünni krizinin giderilmesi için aktif destek istenecek
İstanbul’daki görüşmede ayrıca Irak’taki Şii-Sünni gerilimine neden olan yönetim krizinin giderilmesi yönünde de Türkiye’nin istekleri gündeme getirilecek. Krizin giderilmesi için Barzani’den aktif destek istenecek. Türkiye, İstanbul’da bulunan Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El Haşimi’nin, Bağdat’a gidememesi nedeniyle tüm grupların Erbil’de toplanmasını istiyor. Irak Başbakanı Nuri El Maliki ise toplantının Bağdat’ta yapılmasında ısrar ediyor. Türkiye, Barzani’nin yanı sıra Talabani’den toplantının Erbil’de yapılması için Maliki’yi ikna etmesini isteyecek.
Talabani, Maliki ile görüşüyor
Irak’taki Sunni Şii geriliminin giderilmesi için Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani de devreye girdi. Iraklı siyasi liderleri bir araya getirme çabasını sürdüren Kürt liderler, Haşimi’nin durumunu göz önünde bulundurarak, 2010 yılında Barzani’nin Erbil’de organize ettiği ve tüm Iraklı siyasi tarafların katıldığı bir toplantı için görüşmeler yapılıyor. Talabani-Maliki arasında yapılan ilk görüşmelerde Maliki’nin Erbil’e gelme konusuna sıcak baktığı belirtiliyor.
İstanbul’daki görüşmede, Kuzey Irak’taki petrol ve doğalgaz durumu da konuşulacak. Bölgede bulunan petrol ve doğal gazın büyük bölümü Türk firmaları tarafından çıkarılıyor. Türk firmaları ile daha büyük anlaşmalar yapılması için bölgesel yönetiminden gereken desteğin verilmesi istenecek.
Barzani, Maliki ile yaşanan sıkıntıda gelinen noktayı anlatacak
Nuri El Maliki’nin, Arap dünyasına karşı tek muhatap görüntüsü vermek için, Arap birliği hazırlık komitesi yetkilileri ile „gizli pazarlıklar yaptığı“ iddiaları ve Maliki’nin Barzani’nin „Arap olmadığı için, Bölge başkanı olarak değil, siyasi liderler statüsünde konferansa davet edilmesi“ yönünde pazarlıklar yaptığı yönündeki iddialar Kürt yetkilileri oldukça kızdırdı. Arap Birliği Maliki’nin çabalarını boşa çıkardı ve Barzani Konferansa,“Kürdistan Bölge Başkanı” statüsü ile davet edildi.
Ancak, Barzani ABD temasları nedeniyle konferansa katılmadı. Barzani bu süreci ve Maliki’nin Arap Birliğinde kendisini “dışlamaya çalışma” çabalarını Ankara’ya anlatacak ve Arap Birliği nezninde kendisi için destek isteyecek.
Irak Yüksek Seçim Komisyonunun Kürt kökenli Başkanı Fereç El Haydari’nin geçtiğimiz hafta Maliki’nin talimatı ile evinden alınarak tutuklanması Kürtlerle, Maliki arasındaki krizi daha da derinleştirecek bir olay oldu. Barzani, İstanbul’daki görüşmede Maliki’nin bu tutumunun Kürtler açısından kabul edilemez bir durum“ olduğunu dile getirecek.
