Suriye Gündemi: 2-8 Aralık 2019
Uluslararası Gündemde Suriye
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO İttifakı’nın kuruluşunun 70. yıl dönümü dolayısıyla düzenlenenNATO Liderler Toplantısı’na katılmak üzere geldiği İngiltere’nin başkenti Londra’da Suriye konulu Dörtlü Zirve’ye katıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın katıldığı Suriye konulu Dörtlü Zirve'ye ilişkin yazılı bir açıklama yapıldı. Liderler, Suriye'de sınır ötesi de dahil olmak üzere insani erişimin sağlanması ve Suriye'nin kuzeydoğusuna yardımların ulaştırılmasının temelini Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yapılacak bir ihtiyaç değerlendirmesinin oluşturması gerektiği konusunda mutabık kaldı. Mültecilerin güvenli, gönüllü ve sürdürülebilir bir şekilde geri dönüşlerinin koşullarını oluşturmak için çalışacaklarını ve terörün her türlüsüne karşı mücadelenin devam etmesi gerektiğini söyleyen liderler ayrıca, İdlib dahil Suriye'deki sivillere yönelik tüm saldırıların durdurulması gerektiği konusunda anlaştı. Anayasa Komitesi sürecine desteklerini yineleyen liderler, Suriye'de acil bir ateşkesin sağlanması ve ülkede siyasi çözüme ulaşılması çağrısı yapılan 2254 No'lu BM kararının önemine vurgu yaptı.
Macron, Londra'da gerçekleştirilen Suriye konulu Dörtlü Zirve sonrası basına açıklamalarda bulundu. "(Suriye konusunda) Tüm belirsizlikler ortadan kalkmadı. Önceliğin DEAŞ ve terör ile mücadele olduğu konusunda bir irade var. Bu benim için önemli." diyen Macron, mülteciler konusunda iş birliğinin devam etmesi gerektiğini söyledi.
BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, Suriye Anayasa Komitesi görüşmelerinin ikinci turunda bazı komplikasyonlar yaşandığını ancak tarafların ilerlemek istediklerini söyledi. Pedersen, "Dokuz yıllık çatışmanın ardından halkın çektiği acılara son veren siyasi bir sürece başlamanın zamanı geldi. Suriye Anayasa Komitesi çatışmayı bitiremezse siyasi yolun kapısını açacak. Suriye'de şuan 5 ülkenin silahlı kuvvetleri bulunmakta. Durum son derece tehlikeli. Bu nedenle siyasi bir süreç istiyoruz." ifadesini kullandı. Pedersen, yerlerinden edilmiş ve kayıp insanlar başta olmak üzere genel olarak ülkedeki insani duruma yönelik Esed rejimine baskı yapıldığını hatırlattı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye ile Rusya arasında ekimde Soçi'de varılan mutabakat muhtırasının uygulandığını belirterek, "Mutabakatın uygulanması, Suriye'deki durumu istikrara kavuşturdu." dedi. Türkiye'nin, Suriye'de Barış Pınarı Harekatı'nı düzenlediğini hatırlatan Lavrov, "Türkiye, uzun süre güvenlik konusunu dile getirdi. Türkiye'nin, güvenliğinin sağlanması yönündeki endişelerine önem veriyoruz." ifadesini kullandı.
Fırat’ın Doğusu
ABD Savunma Bakanı Mike Esper, ABD Suriye’nin kuzeydoğusundan asker çekmeyi tamamladığını açıkladı. Böylece ABD’nin Suriye'nin geri kalanında toplam yaklaşık 600 askeri kaldı. Esper daha sonrasında ABD’de düzenlenen güvenlik forumunda, Pentagon’un gereklilik halinde Suriye’ye yeni asker gönderme olasılığını dışlamadığını belirtti. ABD’nin Suriye’deki kuvvetlerinin yeterli olduğunu düşündüğünü belirten Esper, "Eğer değilse ek güç göndereceğiz" dedi.
Suriye'den çekilme kararı alan ve petrol için askerlerin bir bölümünü yeniden Suriye'ye gönderen ABD, Türkiye sınırına yakın Kamışlı kentinde askeri bir üs kurdu. Kamışlı kentinin batısında yer alan Hibo köyünde askeri üs kuran ABD, askeri üsse askeri sevkiyat da gerçekleştirdi. ABD'nin kurduğu üs daha önce YPG tarafından kullanılıyordu.
Suriye'de YPG kontrolündeki bölgelerde varlık gösteren Fransız askerleri, örgüte eğitim desteğini sürdürüyor. Yerel kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Deyrizor ilindeki "Ömer" petrol sahasında konuşlu Fransız topçu birlikleri, YPG/PKK'lı teröristlere topçu atışı eğitimi verdi.Yaklaşık 5 saat süren topçu atışlarının yol açtığı patlama sesleri, bölge halkında korkuya neden oldu.
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Irak ziyareti kapsamında geldiği Erbil'de IKBY Başbakanı Mesrur Barzani ve eski IKBY Başkanı Mesut Barzani ile bir araya geldi.Görüşmede Suriye’nin kuzeyi ve doğusunda yaşanan gelişmelerin masaya yatırıldığı da kaydedildi. Bölgedeki demografik değişimler ve IŞİD tehdidinin ele alındığı görüşmede Jeffrey Suriye’nin kuzeyi meselesinde Başkan Barzani’nin görüş ve önerilerine ihtiyaçları olduğunu söyledi.
Suriye'nin Türkiye sınırındaki Rasulayn ilçesinde bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda 2 kişi hayatını kaybetti, 10 dan fazla sivil ise yaralandı. Yerel kaynaklar, patlamanın terör örgütü PKK/YPG tarafından gerçekleştirildiğini ifade etti.
Suriye'deki Rus kuvvetlerinin komutanı General Alexander Chaiku ile SDG’nin sözde lideri Mazlum Kobani Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke şehrinin Amude kasabasında bir araya geldi. Görüşme, Rusya himayesinde Suriye Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı ve SDG arasında varılan anlaşmanın ikinci aşamasını konuşmak amacıyla gerçekleştirildi. Kobani konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Bölgenin huzur ve güvenliği için Rus güçlerinin Amude, Tel Temir ve Ayn İsa'ya geçmesi üzerine anlaştık” dedi.
