Vakur Sümer
Öz Geçmiş
Dr. Vakur Sümer, Selçuk Üniversitesi Uluslararası ilişkiler Bölümü’nde öğretim üyesidir. Doktorasını Orta Doğu Teknik Üniversitesi Uluslararası ilişkiler Bölümü’nde tamamlayan Sümer, University of North Carolina-Chapel Hill’de doktora sonrası araştırmalarda bulunmuştur. Ayrıca University of California-Davis’te de misafir uzman olarak bir yıl süreyle araştırmalarını sürdürmüştür. Max Planck Enstitüsü’nde de misafir öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunan Sümer’in makaleleri, ‘Uluslararası ilişkiler”, “Water International” ve “Journal of Peacebuilding and Development” gbi dergilerde, ve kitap bölümü olarak birçok kitapta yayınlanmıştır. 2015 yılında (Walter Leal ile birlikte) editörlüğünü yaptığı “Sustainable Water Use and Management” adlı kitap Springer tarafından basılmıştır. Sümer çok sayıda uluslararası ve ulusal konferans ve çalıştaya katılmış, pek çoğu basılı olan tebliğler sunmuştur. Avrupa Komisyonu nezdinde uzman olarak da görevlendirilmiş bulunan Sümer, pek çok projenin değerlendirilmesinde jüri üyesi olarak rol almıştır. Ilgi alanları arasında sınıraşan su politikaları, çevresel siyasetle ilgili konular, iklim değişikliği, ve Türkiye’nin AB’ye üyeliği bulunmaktadır. Sümer, Uluslararası Çalışmalar Derneği- ISA (International Studies Association), ve Uluslararası Su Derneği- International Water Association(IWA) üyesidir.
![]()
Bonn Zirvesi’nin Ardından: 2020’ye Doğru Türkiye’nin Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi (I)
İklim değişikliği, içinde bulunduğumuz dönemin en önemli küresel sorunlarından biri konumundadır. Dünya çapında sıca...
Nil Sularında Yaşanan Son Gelişmeler: Yol Ayrımına Doğru
Nil Nehri’yle ilgili yapılan analizlerin hemen hemen hepsi, havzanın diğer bölgelerinden ziyade Mısır’a yoğunlaşmaktadır. Bunun neden...
Ortadoğu’da ‘Hidrolik Misyon’: Türkiye Örneği
Neredeyse insanlığın başlangıcından beri barajlar inşa edilse de, Sanayi Devriminden sonra bu alanda hızlı bir artış kaydedilmiştir.19’uncu y&uu...
İran’ın Su Krizi ve Bölgesel Etkileri
Son haftalarda İran’dan yükselen sesler, ülkenin giderek artan ölçüde bir su krizi yaşamakta olduğuna işaret etm...
Kuzeydoğu Afrika'daki Su Sorununu Yeniden Düşünmek: Büyük İnsan Yapımı Nehir'in Yükselişi ve Çöküşü
Neredeyse sonsuz gibi uzanan Sahra Çölü'nde iki ödülün keşfedilmesiyle 1953 yılı Libya için mucize bi...
Ortadoğu'da İklim Değişikliğinin Etkilerine Karşı Büyük Bir Korunak: Ilısu Barajı
Ilısu Barajı’nın tamamlanmasında sona yaklaşıldıkça bu on yılın en tartışılan projelerinden biri haline geleceği gör&uum...
‘Çalkantılı Sular' Üzerine Köprü Kurmak: Ortadoğu'da Su Güvenliğine Giden Yol
Su güvenliği kavramına yönelik tartışmalar her geçen gün gelişmeye devam ediyor. Bu ay yayımlanan bir Dünya Bankası Raporu (Sadoff, Claudia W., Edoard...
Su Sorununu Ele Almak için Mükemmel Bir Platform: Türkiye’nin Ormancılık ve Su Şurası Ortadoğu’ya Ne Sunabilir?
İslam dünyası, esasen ‘şura’ kavramına oldukça aşina durumdadır. Arapça‘da ‘danışma’ anlamına gelen şura, İslam İmparatorluğunun altın çağından başlay...
İndus Havzasında İşbirliği Sınırlarının Sınanması: Daimi İndus Komisyonunun Yeniden Canlanması Üzerine
Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankasının (IBRD, günümüzde Dünya Bankası) yardımıyla yaklaşık on yıl süren görüşmelerin ardından 19 Eylül ...
Dikkatle Ele Alınız! Tabka Barajı Trajedisi
Büyük yapılar, büyük başarılar için olduğu kadar büyük başarısızlıklar için de mükemmel adaylardır. Tabka Barajı, Suriye'nin en büyük barajı; Orta...
Irak ve Türkiye Arasında Su Sorunlarına Yönelik Mutabakat Zaptı’nın Yeniden Canlandırılması Hakkında: Umut Veren Bir Manzara
Irak ve Türkiye Arasında Su Sorunlarına Yönelik Mutabakat Zaptı’nın yeniden ele alınmasının yanı sıra geçtiğimiz hafta Türkiye ziyareti esnasında Irak...
Ortadoğu’da Yeni Su Paradigması: Neden “Mavi Devrim 2.0”a İhtiyacımız Var?
Yirminci yüzyılın ilk yıllarından itibaren, pek çok Ortadoğu ülkesi “mavi devrim” adını verdiğim bir su altyapısı inşa sürecinden geçmiştir.
Ort...
Yeni Bir Su Güvenliği Paradigmasına Doğru Ortadoğu: Kim, hangi suyu, nerede, ne zaman ve nasıl elde ediyor?
Harold Laswell, 1936 tarihli öncü eserinde siyaseti; kimin, neyi, ne zaman ve nasıl elde ettiği üzerinden tanımlamıştı. Bu tanım, üzerinden uzun yılla...
“Kapiler Hareket”i Model Almak: Su, Epistemik Toplulukların Norm “İnfüzyonu”ndaki rolüne ilişkin ne öğretiyor?
Su, diğer sıvıların pek çoğundan daha fazla olarak, “kapiler hareket” olarak adlandırılanilginç bir özelliğesahiptir. Esasen kapiler hareket, suyun, y...
Ortadoğu'da İnsanî Güvenlik (II) İzlenecek Modern Yedi Kandilli Süreyya (Ülker): Ortadoğu'da İnsanî Güvenliğin Yedi Boyutu
Eski insanlar gökyüzüne büyük önem verirlerdi. Hayatlarına rehberlik etmesi için takımyıldızlarına bakarlardı. Faaliyetlerini, basitçe,gökyüzündeki ol...
Ortadoğu’da İnsani Güven(siz)lik(I): İnşa Halindeki Bir Kavrama Genel Bakış
Güvenlik çalışmaları Soğuk Savaş'ın ardından yaygınlık kazanmıştır. Güvenliğin önceleri göz ardı edilen (veya üzerinde yeterince çalışma yürütülme...
Sınıraşan Akifer Hukukunun Değişimi ve Ortadoğu Üzerine
Sınıraşan su kaynaklarının yönetimine ilişkin beş yüze yakın uluslararası anlaşma bulunmaktadır. Mevcut küresel su rezervlerinin P’sinden fazlasına te...
DEAŞ’la Savaş ve Su: Musul Paradoksu
Musul’un önemi birçok boyutta kendini göstermektedir. Tarihteki yeri sıradışı olan bir şehirdir. Günümüzde Musul’un bulunduğu bölgede yer alan Asur De...
Oslo+21 ve Filistin’deki Su Sorunları: Bir Başarısızlık Öyküsü
İsrail ve Filistin arasında yapılan dönüm noktasıniteliğindeki Oslo Antlaşmaları’nın üzerinden 20 yıldan fazla zaman geçti. İki ülke arasındaki ilişki...
IŞİD: Yeni-Wittfogelian Girişimi mi?
"Oriental Despotism" harika bir kitap. 1957'de kaleme alınan kitabın yazarı Çin antropolojisinin önde gelen uzmanlardan biri olan Karl Wittfogel, ...
Eylül Anlaşması ve Nil Havzası Sınıraşan Sularında İşbirliği: İlerlemenin Sınırları Henüz Zorlanmıyor
20 Eylül 2016’da Nil Nehri Havzası sınıraşan sularındaki üç önemli kıyıdaş ülke olan Mısır, Etiyopya ve Sudan Nil Nehri üzerine inşa edilen Büyük Röne...
Yürürlüğe Girmenin Eşiğinde: Paris Antlaşması ve Ortadoğu
Birleşmiş Milletler yakın zamanda “toplam küresel sera gazı salımınınen az U’ine tekabül eden, Sözleşmeye taraf en az 55 ülkenin onay, kabul, tasdik v...
Dengesiz Kalkınıyor: Ortadoğu’daki Su ve Sanitasyona Erişime Dair Genel Durum
Joint Monitoring Program (Ortak İzleme Programı), kısaca JMP, su ve sanitasyon için geliştirilmiş ortak bir izleme programıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve...
Bütünleşmeye Dair Bir Gündem: Ortadoğu’da İklim Değişikliği ve Sınıraşan Su Sorunları
İklim değişikliği konusunu sınıraşan su politikaları içerisineentegre etmek kolay değildir. Görece yeni bir ilgi alanı haline gelen “iklim değişikliği...
Bir Adım Daha İleriye: Ortadoğu'da Su Güvenliği Kavramı
Su güvenliği yükselişte olan bir kavramdır. Kavramın hem dar hem de geniş anlamda tanımları mevcuttur. Çok daha dar anlamlı bir tanımı genellikle tek...
50 Yıl Sonra Helsinki Kurallarındaki Temel Mesaj: Ortadoğu İçin Hala Fonksiyonel Bir Kılavuz
50 yıl önce, Ağustos 1966'da Helsinki, Finlandiya'da Uluslararası Hukuk Derneği (ILA) bir takım kurallar doğrultusunda sınıraşan nehirlerin ve...
Yemen’in Su Krizinin Arkasındaki Siyasi İktisadi Faktörler
Yemen dünyanın en çok su kıtlığı çeken ülkelerinden bir tanesidir. Sürekli akış halinde bir yerüstü suyunun olmadığı ülkenin başlıca su kaynağını yera...
Türkiye-İsrail Uzlaşısının Su Boyutu
Gazze şeridi, aynı zamanda Levant olarak da bilinen Doğu Akdeniz kıyısında su krizinin patlak verdiği noktalardan biri olmuştur. Su konusunun da ana u...
Su ve Devlet Otoritesi Arasındaki Kritik İlişki: Suriye Örneği
Son yıllarda Ortadoğu düzenli devlet otoritesinineriyerek yerini pek çok devlet dışı aktöre bıraktığı çok sayıda duruma tanık olmuştur. Bu sürecin üze...
Sanal Su Kavramının Ortadoğu’daki Yeni Bir Biçimi: Tarım Amaçlı Toprak Satın Almak
Yaşanan su kıtlığı arttıkça yeni çözümlere ihtiyaç duyuluyor. Bu bağlamda, Ortadoğu ülkelerinden birkaçı, gelişmekte olan ülkelerden olduğu kadar arsa...
OECD Su İlkelerinin Yeniden Değerlendirilmesi: Ortadoğu Sularının Yönetimi için Önemli Bir Kılavuz
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yapılan bir çalışma, Ortadoğu ülkelerine su ve iklim değişikliği konularında önemli bir rehber...
Daha Entegre Bir “Nexus” Çerçevesine Doğru: Su ve Ekonomiyi (Yeniden) Değerlendirme
Dünya Bankası’nın hazırladığı raporun başlığı çok yerinde: “High and Dry”. Bu rapor, hem artan sıcaklıkların hem de su kıtlığının dünyadaki pek çok ul...
Ortadoğu’da Havzalar Arası Su Transferinde “İkinci Dalga”: Cox’un Çizdiği Çerçeveye “Sınıraşan Boyut”un Eklenmesi
Havzalar arası su transferleri, bir çok açıdan, genellikle yoğun tartışmaların yaşandığı, hatta zaman zaman derin ayrılıkların görüldüğü bir konu olmu...
Ortadoğu’da İklim Savaşları ya da İyi Yönetişimin Kuraklığı Yenebilmesi
Yakın zamanda Jeofizik Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan “Son 900 Yılda Yaşanan Uzay Zamansal Kuraklık Değişkenliği” başlıklı makalesinde Akdeniz H...
Düşük Petrol Fiyatlarının Ortadoğu’daki Su Meselelerine Etkisi Üzerine Bir Analiz: Körfez Ülkeleri İçin Suyun İmkansızlığı mı?
Sanal su, su-gıda bağlamını anlama konusunda oldukça aydınlatıcı bir kavramdır. J. A. Allan’a göre, sanal su asıl olarak “tarımsal emtia üretimi için ...
İslam Dünyasında Su: Gittikçe Derinleşen Zorlukların Eşlik Ettiği Karışık Bir Panorama
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), kısa bir zaman önce İslam Dünyasındaki suların durumuyla ilgili bir rapor yayınlamıştır. İİT’nin temel amacının, “Müs...
İran Ekonomisinde Yeni Dönem ve Ortadoğu Hidropolitiğine Etkileri
2015 yılında varılan “nükleer anlaşma”, yalnızca İran ekonomisinde değil İran’ın Ortadoğu hidropolitiğindeki konumunda da yeni bir döneme işaret etmek...
Nil Üzerinde Anlaşma Sağlanması Mümkün mü? Hartum Deklarasyonu ve Mısır, Sudan ve Etiyopya’nın Mutabakata Vardığı On Madde
Nil Havzası’nın üç önemli ülkesi Mısır, Sudan ve Etiyopya 2015 yılında Nil Havzası’nın özellikle Mavi Nil bölümündeki sınıraşan sularının yönetimi ve ...
Kıbrıs’ta Su Yönetiminde Yeni Bir Döneme Doğru: Bir Kolaylaştırıcı Faktör Olarak Türkiye’nin KKTC’ye Su Transferinin Etkileri
Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında, adaya yeni ulaşan suyun yönetilmesi ile ilgili müzakerelerde en son aşama, Aralı...
Tişrin Barajı Savaşı: Ortadoğu’da Hidrolik Yapıların Artan Önemi
Irak ve Suriye’de, son on yıllık süreçte barajlar giderek büyük önem taşımaya başlamıştır. Savaşın ilk perdesi IŞİD’in merkez kalesi haline gelen Tabk...
Paris Antlaşması: Kırılgan Bir Zaferin Temel Anatomisi
Neredeyse 10 yıllık bir hazırlık aşamasının ve 30 Kasım-12 Aralık tarihleri arasında gerçekleşen yoğun müzakere trafiğinin ardından 195 ülke 13 Aralık...
İklim Değişikliğinin Ortadoğu’da Değiştirdiği Fikirler: COP21’e Giden Yol ve Ötes
150 ülkenin lideri ve 200 ülkeden 40,000 delege, Fransa’nın Paris şehrinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı’nda bir ar...
Avrupa Komisyonu’nun Türkiye Yıllık İlerleme Raporu: Çevre ve İklim Değişikliği Faslı’nda Orta Derecede İlerleme
Avrupa Komisyonu yakın bir zamanda 2015 yılı İlerleme Raporu'nu yayınladı. Zaten bilindiği üzere, şu ana kadar 33 fasıldan 14’ü AB’ye katılım müza...
Yeni Bir Sektörel Düzende Su: Ortadoğu’daki Açmazdan Çıkışın Yolu
Su kaynakları yönetimindeki sorunların nasıl şekillendiği konusunda her gün yeni çalışmalar yayınlanmaktadır. Karbon Saydamlık Projesi’nin (KSP) son d...
Orta Asya’da Sınıraşan Su Yönetimini Zehirleyen İki Aşama: Sovyet Yağması ve Klasik Vestfalya Devlet Sistemi Mantığı
Orta Asya’da sınıraşan suların kaderi üzerinde iki gelişmenin önemli etkileri olmuştur. İlki, sınıraşan Seyhun ve Ceyhun nehir havzalarının Sovyetler ...
Desalinasyon Ortadoğu’nun Tüm Su Sorunlarının Çözümünü Vaat Ediyor mu?
Uluslararası Desalinasyon Derneği (IDA), desalinasyonu “çözünmüş tuzları sudan arındırma ve böylece deniz suyu veya tuzlu sudan içme suyu üretmek” ola...
Disi Akiferi Konusunda Anlaşma: Sınıraşan Yeraltı Sularının Yönetimi Üzerine Suudi Arabistan-Ürdün İşbirliği
Bu yıl Nisan ayında Ürdün Haşimi Krallığı Hükümeti ve Suudi Arabistan Krallığı Hükümeti arasında Al Saq/Al Disi Tabakasındaki Yeraltı Sularının Yöneti...
Kızıldeniz-Ölü Deniz Kanal Projesi Üzerine Bir Analiz: Proje Ürdün Havzası’ndaki Tüm Su Dertlerine Deva mı?
Bu yılın başlarında İsrail ve Ürdün, çok amaçlı bir “Kızıldeniz-Ölüdeniz Kanalı” projesi üzerinde anlaştılar. 800 milyon dolar değerindeki bu anlaşma,...
On Beşinci Yılında ‘Binyıl Kalkınma Hedefleri’ ve Ortadoğu
2000 yılında gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Binyıl Zirvesi’nde sekiz adet Binyıl Kalkınma Hedefi (BKH) belirlenmiştir. Aradan geçen 15 yıldan so...
Avrupa Adalet Divanı’nın Avrupa Su Çerçeve Direktifi’nin Uygulanmasındaki Rolü: Türkiye İçin Olası Sonuçlar
Avrupa’nın en yüksek mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanı’nın (AAD) son hükmü, “dişsiz kaplan”olarak adlandırılan Su Çerçeve Direktifi’nin (SÇD), gözle...
İran’ın Su Krizi ve Olası Yansımaları
İran için 2014 yılı, ülkede bir süredir devam eden su krizinin giderek daha ciddi hale geldiği bir dönem oldu. 2015 yılının da benzer bir dönem olacağ...
Ortadoğu’nun Sınıraşan Su Politikalarında “Naif Realizm” Sorunu
1995 yılında,“naif realizm” olarak adlandırılan bir psikolojik düşünce yapısını analiz eden Ross ve Ward, bu tür bir düşünce yapısının daha geniş biçi...
Su, Devletlerin Ona Yüklediği Anlamı Taşır: Ortadoğu’da Suyun Etkin Kullanımının Zorluğu ve Bölgedeki Huzur ve İstikrarla Olan İlişkisi Üzerine
Suyun etkin kullanımını gündeme taşımak ekonomik açıdan rasyonel olmakla birlikte siyasi açıdan zordur. Gelişmiş ekonomilere sahip birçok ülkede bile ...
Fırat ve Dicle Üzerinde Su Siyaseti: Türkiye Güney Komşularına Karşı Suyu Bir Silah Olarak Neden Kullanmıyor ve Kullanmayacak?
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Fırat ve Dicle nehirlerinin kıyıdaşları arasındaki sınıraşan su ilişkileri, genel olar...
Pakistan’ın Su Sorunu: Gitgide Kuruyan Bir Ülke
Hızlı bir biçimde artmaya devam eden 182 milyonluk nüfusu ve yaklaşık 797 bin kilometrekarelik toprağıyla Pakistan, dünyanın en yoğun nüfuslu ülkeleri...
Meriç-Ergene Havzası: Türkiye’nin Ulusal ve Sınıraşan Su Yönetimi Zorluklarının Bir Yansıması
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Bu kısa makale, Meriç[1]-Ergene Havzası’nı Türkiye’de süregiden su yönetimi sorunların...
2020’ye Doğru: Türkiye Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi’nin Uygulanması Hakkında Bir Analiz
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
2020 yılına kadar iklim değişikliği ile ilgili önemli sayıda hedeflere ulaşmayı amaçla...
İlk Uygulama Döngüsünün Sonuna Yaklaşırken AB Su Çerçeve Direktifi: Hayal Kırıklığı ve Umut
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Avrupa Birliği’nin suyla ilgili başlıca mevzuatı olan Su Çerçeve Direktifi (SÇD), ilk ...
Etiyopya’nın Büyük Rönesans Barajı Üzerinde Varılan Anlaşma: Nil Havzası İşbirliğinde Yeni Bir Sayfanın Habercisi mi?
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Mısır’ın resmi haber ajansına göre, Mısır, Sudan ve Etiyopya Nil Nehri sularının payla...
Irak-Türkiye Sınıraşan Su İlişkilerinde Yeni Bir Sayfa Mümkün mü?
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Iraklı mevkidaşı Fuat Masum, bir önceki Irak hükümetinin Ağustos ayındaki istifasından birkaç hafta sonra, 23 Eylül 2...
Üç Aşamalı Plan’dan Sonra Otuz Yıl: Yeniden Değerlendirme Zamanı
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Fırat-Dicle su sisteminin kıyıdaşları arasında (Irak, Suriye ve Türkiye) süren üçlü mü...
“Kurumlar", “Bilgi” ve “Altyapı”ya Dördüncü Düzlem Olarak “Bütünleşme”nin Eklemlenmesi ve Maslow İkilemi: Ortadoğu’da Su Sorunu
24 Ekim 2014’te, Jim W. Hall ve meslektaşları, dünyaca ünlü “Science” dergisinde “Su değişkenliğinin laneti ile başa çıkmak: Kurumlar, altyapı ve bilg...
Ateş Hattında Su: Gazze’de Yaşanan Su Kıtlığı ve Çözüm Önerileri
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, Orsam Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
Gazze'deki su sorunu, oldukça endişe verici bir hal almıştır. Sınırlı kaynaklar, d...
Yeraltı Sularının Yeniden Doldurulması için Uygulanan Atık Suların İşlenmesi Yönteminde Yapılan Uluslararası İşbirliği: Fırsatlar ve Yaşanan Zorluklar
Dünyanın en fazla su kıtlığı yaşayan ülkeleri arasında yer alan Ortadoğu ülkeleri, mevcut su kaynaklarının yeniden kullanımı konusuna ağırlık vermelid...
Sınıraşan Havzalarda Su Yönetimi Bir “Çözümü Zor Sorun” mu? Asi Nehri Havzası Örneği
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, Orsam Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
12-14 Kasım tarihleri arasında, MEF Üniversitesi, İstanbul’da, Asi Nehri Havzası’nı ta...
Dicle Nehri Hakkında Cenevre Konsensusu: Bir Dönüm Noktası mı?
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, Orsam Danışmanı, Selçuk Üniversitesi
3 Haziran 2014 tarihinde, Hindistan merkezli düşünce kuruluşu “Strategic Foresight Gr...
Bonn Zirvesi’nin Ardından: 2020’ye Doğru Türkiye’nin Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi (I)
İklim değişikliği, içinde bulunduğumuz dönemin en önemli küresel sorunlarından biri konumundadır. Dünya çapında sıca...
Nil Sularında Yaşanan Son Gelişmeler: Yol Ayrımına Doğru
Nil Nehri’yle ilgili yapılan analizlerin hemen hemen hepsi, havzanın diğer bölgelerinden ziyade Mısır’a yoğunlaşmaktadır. Bunun neden...
Ortadoğu’da ‘Hidrolik Misyon’: Türkiye Örneği
Neredeyse insanlığın başlangıcından beri barajlar inşa edilse de, Sanayi Devriminden sonra bu alanda hızlı bir artış kaydedilmiştir.19’uncu y&uu...
İran’ın Su Krizi ve Bölgesel Etkileri
Son haftalarda İran’dan yükselen sesler, ülkenin giderek artan ölçüde bir su krizi yaşamakta olduğuna işaret etm...
Kuzeydoğu Afrika'daki Su Sorununu Yeniden Düşünmek: Büyük İnsan Yapımı Nehir'in Yükselişi ve Çöküşü
Neredeyse sonsuz gibi uzanan Sahra Çölü'nde iki ödülün keşfedilmesiyle 1953 yılı Libya için mucize bi...
Ortadoğu'da İklim Değişikliğinin Etkilerine Karşı Büyük Bir Korunak: Ilısu Barajı
Ilısu Barajı’nın tamamlanmasında sona yaklaşıldıkça bu on yılın en tartışılan projelerinden biri haline geleceği gör&uum...
‘Çalkantılı Sular' Üzerine Köprü Kurmak: Ortadoğu'da Su Güvenliğine Giden Yol
Su güvenliği kavramına yönelik tartışmalar her geçen gün gelişmeye devam ediyor. Bu ay yayımlanan bir Dünya Bankası Raporu (Sadoff, Claudia W., Edoard...
Su Sorununu Ele Almak için Mükemmel Bir Platform: Türkiye’nin Ormancılık ve Su Şurası Ortadoğu’ya Ne Sunabilir?
İslam dünyası, esasen ‘şura’ kavramına oldukça aşina durumdadır. Arapça‘da ‘danışma’ anlamına gelen şura, İslam İmparatorluğunun altın çağından başlay...
İndus Havzasında İşbirliği Sınırlarının Sınanması: Daimi İndus Komisyonunun Yeniden Canlanması Üzerine
Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankasının (IBRD, günümüzde Dünya Bankası) yardımıyla yaklaşık on yıl süren görüşmelerin ardından 19 Eylül ...
Dikkatle Ele Alınız! Tabka Barajı Trajedisi
Büyük yapılar, büyük başarılar için olduğu kadar büyük başarısızlıklar için de mükemmel adaylardır. Tabka Barajı, Suriye'nin en büyük barajı; Orta...
Irak ve Türkiye Arasında Su Sorunlarına Yönelik Mutabakat Zaptı’nın Yeniden Canlandırılması Hakkında: Umut Veren Bir Manzara
Irak ve Türkiye Arasında Su Sorunlarına Yönelik Mutabakat Zaptı’nın yeniden ele alınmasının yanı sıra geçtiğimiz hafta Türkiye ziyareti esnasında Irak...
Ortadoğu’da Yeni Su Paradigması: Neden “Mavi Devrim 2.0”a İhtiyacımız Var?
Yirminci yüzyılın ilk yıllarından itibaren, pek çok Ortadoğu ülkesi “mavi devrim” adını verdiğim bir su altyapısı inşa sürecinden geçmiştir. Ort...
Yeni Bir Su Güvenliği Paradigmasına Doğru Ortadoğu: Kim, hangi suyu, nerede, ne zaman ve nasıl elde ediyor?
Harold Laswell, 1936 tarihli öncü eserinde siyaseti; kimin, neyi, ne zaman ve nasıl elde ettiği üzerinden tanımlamıştı. Bu tanım, üzerinden uzun yılla...
“Kapiler Hareket”i Model Almak: Su, Epistemik Toplulukların Norm “İnfüzyonu”ndaki rolüne ilişkin ne öğretiyor?
Su, diğer sıvıların pek çoğundan daha fazla olarak, “kapiler hareket” olarak adlandırılanilginç bir özelliğesahiptir. Esasen kapiler hareket, suyun, y...
Ortadoğu'da İnsanî Güvenlik (II) İzlenecek Modern Yedi Kandilli Süreyya (Ülker): Ortadoğu'da İnsanî Güvenliğin Yedi Boyutu
Eski insanlar gökyüzüne büyük önem verirlerdi. Hayatlarına rehberlik etmesi için takımyıldızlarına bakarlardı. Faaliyetlerini, basitçe,gökyüzündeki ol...
Ortadoğu’da İnsani Güven(siz)lik(I): İnşa Halindeki Bir Kavrama Genel Bakış
Güvenlik çalışmaları Soğuk Savaş'ın ardından yaygınlık kazanmıştır. Güvenliğin önceleri göz ardı edilen (veya üzerinde yeterince çalışma yürütülme...
Sınıraşan Akifer Hukukunun Değişimi ve Ortadoğu Üzerine
Sınıraşan su kaynaklarının yönetimine ilişkin beş yüze yakın uluslararası anlaşma bulunmaktadır. Mevcut küresel su rezervlerinin P’sinden fazlasına te...
DEAŞ’la Savaş ve Su: Musul Paradoksu
Musul’un önemi birçok boyutta kendini göstermektedir. Tarihteki yeri sıradışı olan bir şehirdir. Günümüzde Musul’un bulunduğu bölgede yer alan Asur De...
Oslo+21 ve Filistin’deki Su Sorunları: Bir Başarısızlık Öyküsü
İsrail ve Filistin arasında yapılan dönüm noktasıniteliğindeki Oslo Antlaşmaları’nın üzerinden 20 yıldan fazla zaman geçti. İki ülke arasındaki ilişki...
IŞİD: Yeni-Wittfogelian Girişimi mi?
"Oriental Despotism" harika bir kitap. 1957'de kaleme alınan kitabın yazarı Çin antropolojisinin önde gelen uzmanlardan biri olan Karl Wittfogel, ...
Eylül Anlaşması ve Nil Havzası Sınıraşan Sularında İşbirliği: İlerlemenin Sınırları Henüz Zorlanmıyor
20 Eylül 2016’da Nil Nehri Havzası sınıraşan sularındaki üç önemli kıyıdaş ülke olan Mısır, Etiyopya ve Sudan Nil Nehri üzerine inşa edilen Büyük Röne...
Yürürlüğe Girmenin Eşiğinde: Paris Antlaşması ve Ortadoğu
Birleşmiş Milletler yakın zamanda “toplam küresel sera gazı salımınınen az U’ine tekabül eden, Sözleşmeye taraf en az 55 ülkenin onay, kabul, tasdik v...
Dengesiz Kalkınıyor: Ortadoğu’daki Su ve Sanitasyona Erişime Dair Genel Durum
Joint Monitoring Program (Ortak İzleme Programı), kısaca JMP, su ve sanitasyon için geliştirilmiş ortak bir izleme programıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve...
Bütünleşmeye Dair Bir Gündem: Ortadoğu’da İklim Değişikliği ve Sınıraşan Su Sorunları
İklim değişikliği konusunu sınıraşan su politikaları içerisineentegre etmek kolay değildir. Görece yeni bir ilgi alanı haline gelen “iklim değişikliği...
Bir Adım Daha İleriye: Ortadoğu'da Su Güvenliği Kavramı
Su güvenliği yükselişte olan bir kavramdır. Kavramın hem dar hem de geniş anlamda tanımları mevcuttur. Çok daha dar anlamlı bir tanımı genellikle tek...
50 Yıl Sonra Helsinki Kurallarındaki Temel Mesaj: Ortadoğu İçin Hala Fonksiyonel Bir Kılavuz
50 yıl önce, Ağustos 1966'da Helsinki, Finlandiya'da Uluslararası Hukuk Derneği (ILA) bir takım kurallar doğrultusunda sınıraşan nehirlerin ve...
Yemen’in Su Krizinin Arkasındaki Siyasi İktisadi Faktörler
Yemen dünyanın en çok su kıtlığı çeken ülkelerinden bir tanesidir. Sürekli akış halinde bir yerüstü suyunun olmadığı ülkenin başlıca su kaynağını yera...
Türkiye-İsrail Uzlaşısının Su Boyutu
Gazze şeridi, aynı zamanda Levant olarak da bilinen Doğu Akdeniz kıyısında su krizinin patlak verdiği noktalardan biri olmuştur. Su konusunun da ana u...
Su ve Devlet Otoritesi Arasındaki Kritik İlişki: Suriye Örneği
Son yıllarda Ortadoğu düzenli devlet otoritesinineriyerek yerini pek çok devlet dışı aktöre bıraktığı çok sayıda duruma tanık olmuştur. Bu sürecin üze...
Sanal Su Kavramının Ortadoğu’daki Yeni Bir Biçimi: Tarım Amaçlı Toprak Satın Almak
Yaşanan su kıtlığı arttıkça yeni çözümlere ihtiyaç duyuluyor. Bu bağlamda, Ortadoğu ülkelerinden birkaçı, gelişmekte olan ülkelerden olduğu kadar arsa...
OECD Su İlkelerinin Yeniden Değerlendirilmesi: Ortadoğu Sularının Yönetimi için Önemli Bir Kılavuz
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yapılan bir çalışma, Ortadoğu ülkelerine su ve iklim değişikliği konularında önemli bir rehber...
Daha Entegre Bir “Nexus” Çerçevesine Doğru: Su ve Ekonomiyi (Yeniden) Değerlendirme
Dünya Bankası’nın hazırladığı raporun başlığı çok yerinde: “High and Dry”. Bu rapor, hem artan sıcaklıkların hem de su kıtlığının dünyadaki pek çok ul...
Ortadoğu’da Havzalar Arası Su Transferinde “İkinci Dalga”: Cox’un Çizdiği Çerçeveye “Sınıraşan Boyut”un Eklenmesi
Havzalar arası su transferleri, bir çok açıdan, genellikle yoğun tartışmaların yaşandığı, hatta zaman zaman derin ayrılıkların görüldüğü bir konu olmu...
Ortadoğu’da İklim Savaşları ya da İyi Yönetişimin Kuraklığı Yenebilmesi
Yakın zamanda Jeofizik Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan “Son 900 Yılda Yaşanan Uzay Zamansal Kuraklık Değişkenliği” başlıklı makalesinde Akdeniz H...
Düşük Petrol Fiyatlarının Ortadoğu’daki Su Meselelerine Etkisi Üzerine Bir Analiz: Körfez Ülkeleri İçin Suyun İmkansızlığı mı?
Sanal su, su-gıda bağlamını anlama konusunda oldukça aydınlatıcı bir kavramdır. J. A. Allan’a göre, sanal su asıl olarak “tarımsal emtia üretimi için ...
İslam Dünyasında Su: Gittikçe Derinleşen Zorlukların Eşlik Ettiği Karışık Bir Panorama
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), kısa bir zaman önce İslam Dünyasındaki suların durumuyla ilgili bir rapor yayınlamıştır. İİT’nin temel amacının, “Müs...
İran Ekonomisinde Yeni Dönem ve Ortadoğu Hidropolitiğine Etkileri
2015 yılında varılan “nükleer anlaşma”, yalnızca İran ekonomisinde değil İran’ın Ortadoğu hidropolitiğindeki konumunda da yeni bir döneme işaret etmek...
Nil Üzerinde Anlaşma Sağlanması Mümkün mü? Hartum Deklarasyonu ve Mısır, Sudan ve Etiyopya’nın Mutabakata Vardığı On Madde
Nil Havzası’nın üç önemli ülkesi Mısır, Sudan ve Etiyopya 2015 yılında Nil Havzası’nın özellikle Mavi Nil bölümündeki sınıraşan sularının yönetimi ve ...
Kıbrıs’ta Su Yönetiminde Yeni Bir Döneme Doğru: Bir Kolaylaştırıcı Faktör Olarak Türkiye’nin KKTC’ye Su Transferinin Etkileri
Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında, adaya yeni ulaşan suyun yönetilmesi ile ilgili müzakerelerde en son aşama, Aralı...
Tişrin Barajı Savaşı: Ortadoğu’da Hidrolik Yapıların Artan Önemi
Irak ve Suriye’de, son on yıllık süreçte barajlar giderek büyük önem taşımaya başlamıştır. Savaşın ilk perdesi IŞİD’in merkez kalesi haline gelen Tabk...
Paris Antlaşması: Kırılgan Bir Zaferin Temel Anatomisi
Neredeyse 10 yıllık bir hazırlık aşamasının ve 30 Kasım-12 Aralık tarihleri arasında gerçekleşen yoğun müzakere trafiğinin ardından 195 ülke 13 Aralık...
İklim Değişikliğinin Ortadoğu’da Değiştirdiği Fikirler: COP21’e Giden Yol ve Ötes
150 ülkenin lideri ve 200 ülkeden 40,000 delege, Fransa’nın Paris şehrinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı’nda bir ar...
Avrupa Komisyonu’nun Türkiye Yıllık İlerleme Raporu: Çevre ve İklim Değişikliği Faslı’nda Orta Derecede İlerleme
Avrupa Komisyonu yakın bir zamanda 2015 yılı İlerleme Raporu'nu yayınladı. Zaten bilindiği üzere, şu ana kadar 33 fasıldan 14’ü AB’ye katılım müza...Yeni Bir Sektörel Düzende Su: Ortadoğu’daki Açmazdan Çıkışın Yolu
Su kaynakları yönetimindeki sorunların nasıl şekillendiği konusunda her gün yeni çalışmalar yayınlanmaktadır. Karbon Saydamlık Projesi’nin (KSP) son d...
Orta Asya’da Sınıraşan Su Yönetimini Zehirleyen İki Aşama: Sovyet Yağması ve Klasik Vestfalya Devlet Sistemi Mantığı
Orta Asya’da sınıraşan suların kaderi üzerinde iki gelişmenin önemli etkileri olmuştur. İlki, sınıraşan Seyhun ve Ceyhun nehir havzalarının Sovyetler ...
Desalinasyon Ortadoğu’nun Tüm Su Sorunlarının Çözümünü Vaat Ediyor mu?
Uluslararası Desalinasyon Derneği (IDA), desalinasyonu “çözünmüş tuzları sudan arındırma ve böylece deniz suyu veya tuzlu sudan içme suyu üretmek” ola...
Disi Akiferi Konusunda Anlaşma: Sınıraşan Yeraltı Sularının Yönetimi Üzerine Suudi Arabistan-Ürdün İşbirliği
Bu yıl Nisan ayında Ürdün Haşimi Krallığı Hükümeti ve Suudi Arabistan Krallığı Hükümeti arasında Al Saq/Al Disi Tabakasındaki Yeraltı Sularının Yöneti...Kızıldeniz-Ölü Deniz Kanal Projesi Üzerine Bir Analiz: Proje Ürdün Havzası’ndaki Tüm Su Dertlerine Deva mı?
Bu yılın başlarında İsrail ve Ürdün, çok amaçlı bir “Kızıldeniz-Ölüdeniz Kanalı” projesi üzerinde anlaştılar. 800 milyon dolar değerindeki bu anlaşma,...On Beşinci Yılında ‘Binyıl Kalkınma Hedefleri’ ve Ortadoğu
2000 yılında gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Binyıl Zirvesi’nde sekiz adet Binyıl Kalkınma Hedefi (BKH) belirlenmiştir. Aradan geçen 15 yıldan so...
Avrupa Adalet Divanı’nın Avrupa Su Çerçeve Direktifi’nin Uygulanmasındaki Rolü: Türkiye İçin Olası Sonuçlar
Avrupa’nın en yüksek mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanı’nın (AAD) son hükmü, “dişsiz kaplan”olarak adlandırılan Su Çerçeve Direktifi’nin (SÇD), gözle...
İran’ın Su Krizi ve Olası Yansımaları
İran için 2014 yılı, ülkede bir süredir devam eden su krizinin giderek daha ciddi hale geldiği bir dönem oldu. 2015 yılının da benzer bir dönem olacağ...Ortadoğu’nun Sınıraşan Su Politikalarında “Naif Realizm” Sorunu
1995 yılında,“naif realizm” olarak adlandırılan bir psikolojik düşünce yapısını analiz eden Ross ve Ward, bu tür bir düşünce yapısının daha geniş biçi...
Su, Devletlerin Ona Yüklediği Anlamı Taşır: Ortadoğu’da Suyun Etkin Kullanımının Zorluğu ve Bölgedeki Huzur ve İstikrarla Olan İlişkisi Üzerine
Suyun etkin kullanımını gündeme taşımak ekonomik açıdan rasyonel olmakla birlikte siyasi açıdan zordur. Gelişmiş ekonomilere sahip birçok ülkede bile ...Fırat ve Dicle Üzerinde Su Siyaseti: Türkiye Güney Komşularına Karşı Suyu Bir Silah Olarak Neden Kullanmıyor ve Kullanmayacak?
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Fırat ve Dicle nehirlerinin kıyıdaşları arasındaki sınıraşan su ilişkileri, genel olar...
Pakistan’ın Su Sorunu: Gitgide Kuruyan Bir Ülke
Hızlı bir biçimde artmaya devam eden 182 milyonluk nüfusu ve yaklaşık 797 bin kilometrekarelik toprağıyla Pakistan, dünyanın en yoğun nüfuslu ülkeleri...
Meriç-Ergene Havzası: Türkiye’nin Ulusal ve Sınıraşan Su Yönetimi Zorluklarının Bir Yansıması
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Bu kısa makale, Meriç[1]-Ergene Havzası’nı Türkiye’de süregiden su yönetimi sorunların...
2020’ye Doğru: Türkiye Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi’nin Uygulanması Hakkında Bir Analiz
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi 2020 yılına kadar iklim değişikliği ile ilgili önemli sayıda hedeflere ulaşmayı amaçla...
İlk Uygulama Döngüsünün Sonuna Yaklaşırken AB Su Çerçeve Direktifi: Hayal Kırıklığı ve Umut
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Avrupa Birliği’nin suyla ilgili başlıca mevzuatı olan Su Çerçeve Direktifi (SÇD), ilk ...
Etiyopya’nın Büyük Rönesans Barajı Üzerinde Varılan Anlaşma: Nil Havzası İşbirliğinde Yeni Bir Sayfanın Habercisi mi?
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Mısır’ın resmi haber ajansına göre, Mısır, Sudan ve Etiyopya Nil Nehri sularının payla...
Irak-Türkiye Sınıraşan Su İlişkilerinde Yeni Bir Sayfa Mümkün mü?
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Iraklı mevkidaşı Fuat Masum, bir önceki Irak hükümetinin Ağustos ayındaki istifasından birkaç hafta sonra, 23 Eylül 2...
Üç Aşamalı Plan’dan Sonra Otuz Yıl: Yeniden Değerlendirme Zamanı
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, ORSAM Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Fırat-Dicle su sisteminin kıyıdaşları arasında (Irak, Suriye ve Türkiye) süren üçlü mü...
“Kurumlar", “Bilgi” ve “Altyapı”ya Dördüncü Düzlem Olarak “Bütünleşme”nin Eklemlenmesi ve Maslow İkilemi: Ortadoğu’da Su Sorunu
24 Ekim 2014’te, Jim W. Hall ve meslektaşları, dünyaca ünlü “Science” dergisinde “Su değişkenliğinin laneti ile başa çıkmak: Kurumlar, altyapı ve bilg...
Ateş Hattında Su: Gazze’de Yaşanan Su Kıtlığı ve Çözüm Önerileri
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, Orsam Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Gazze'deki su sorunu, oldukça endişe verici bir hal almıştır. Sınırlı kaynaklar, d...
Yeraltı Sularının Yeniden Doldurulması için Uygulanan Atık Suların İşlenmesi Yönteminde Yapılan Uluslararası İşbirliği: Fırsatlar ve Yaşanan Zorluklar
Dünyanın en fazla su kıtlığı yaşayan ülkeleri arasında yer alan Ortadoğu ülkeleri, mevcut su kaynaklarının yeniden kullanımı konusuna ağırlık vermelid...
Sınıraşan Havzalarda Su Yönetimi Bir “Çözümü Zor Sorun” mu? Asi Nehri Havzası Örneği
Yrd. Doç. Dr. Vakur Sümer, Orsam Danışmanı, Selçuk Üniversitesi 12-14 Kasım tarihleri arasında, MEF Üniversitesi, İstanbul’da, Asi Nehri Havzası’nı ta...
